Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri, esaslı bir geleneğin ve geçmişe hürmetin yaşatıldığı 664. buluşmasıyla bir sefer daha er meydanında hayat buluyor.
Arif Nihat Asya’nın “Dua” şiirinin “Bize güç ver, cihad meydanını pehlivansız bırakma Allah’ım” dizesinde geçtiği üzere er meydanı bu yıl da pehlivansız kalmayacak. “Yüreksize yorgan döşek, koç yiğide ver meydanı” diye seslenen Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu’nun “Meydan” şiirinde seslendiği üzere koç yiğitler, bu yıl da hünerlerini sergileyecek. Davulun tokmağında, zurnanın pes sesinde, cazgırın salavatında, yağcının ibriğinde, binlerce yılın hatırında pehlivanlar, geleneği geleceğe taşımak için er meydanına çıkacak.
Kırkpınar’ın kızıl elması “baş” boyu
Peşrevle selamın, çırağın elini öpmesiyle ustasına hürmetin, yenilenin yeneni tebrik etmesiyle mertliğin ortaya konduğu cet sporunda minikten teşvike, tozkoparandan ayağa, desteden başaltına öteki uzunluklarda güreşen her pehlivanın hayali, baş uzunluğunda güreşmek.
Baş uzunluğunun gayesi ise altın kemerin daimi sahibi olabilmek. 40 başpehlivan, amaca kilitlenmiş formda çıkacakları er meydanında becerilerini, oyunlarını gösterecek.
Başpehlivanların tamamı amaca kilitlense de her spor kolunda her çaba de olduğu üzere “yağlı güreşin olimpiyatı” Kırkpınar’da bir adım önde olan isimler bulunuyor.
Bu yılki tertipte öne çıkan isimleri ise şunlar:
“Uzun pehlivan” Ali Gürbüz
Babası başpehlivanlardan Recep Gürbüz’e kelamı olan altın kemeri Antalya’ya götürmek isteyen Ali Gürbüz, 2011-2012 yıllarındaki başpehlivanlığının akabinde 2013 yılında da altın kemerin sahibi olmuş fakat doping cezası nedeniyle kemeri iade etmişti.
Evvelki yıllarda yaşadığı sakatlık ve doping cezası nedeniyle bir müddet farklı kaldığı çayırlara dönüşünde rakiplerini zorlayan Ali Gürbüz, 2019 ve 2021 yıllarında kemerin sahibi oldu. 2022 yılında, altın kemerin ebedi sahibi olma yolundaki Ali Gürbüz, rakibi Mehmet Yeşil Yeşil’e 2. çeşitte yenilmişti. 2023 yılında 3. cinste Özkan Yılmaz’a eşleşen, 2024 yılında da çeyrek finalde Hüseyin Gümüşalan’a Ali Gürbüz’ün yenilip elenmesi, sürpriz olarak yorumlanmıştı.
“Uzun pehlivan” dönem güreşlerinden Ordu Aybastı, Denizli Beyağaç, Bursa Kabulbaba’da bu yıl birincilikle bitirdi. Dönem başındaki sakatlık ve cezalar üzere aksilikleri üzerinden atmışa benzeyen Gürbüz pehlivan tekrar kürsüye göz kırpanlardan.
“Geri vitesi olmayan pehlivan” Orhan Okulu
Er meydanlarının “Geri vitesi olmayan pehlivanı” olarak anılan Antalya Kumlucalı Orhan Okulu, tekrar favori isimler ortasında yer alıyor.
Elmalı Yağlı Güreşleri’nde üst üste 6 kere başpehlivan olarak tarihe geçen Okulu, kazanmak için çaba edecek.
Pes etmeyen yapısıyla her vakit tepenin adaylarından. Bu dönem aldığı zaferlerle, yeniden “başpehlivan benim” diyor.
Orhan Okulu, 2017 yılında İsmail Balaban’la güreşinde yenilip ikinci olsa da 2018’de Şaban Yılmaz’ı yenerek başpehlivan unvanını kazanmıştı. Orhan Okulu, 2019 yılında Ali Gürbüz’le kıyasıya yaptığı güreşte yenilerek ikincilikle yetinirken, 2021 yılında ise Kırkpınar’da 3’üncülük kürsüsünü görmüştü. Okulu, 2022 yılında Kırkpınar’da çeyrek finalde rakibi Cengizhan Şimşek’e yenilmişti.Orhan Okulu, 2023 yılında hemşerisi Mehmet Yeşil Yeşil’e çeyrek finalde mağlup olmuştu.
Pehlivan, 2024’teki güreşte 3’üncü cinste Mustafa Taş’a yenilmişti.
Orhan Okulu bu yıl Çorum Kargı, Antalya Gazipaşa, Kumluca ve Manavgat ile Kırklareli Büyükmandıra yağlı güreşlerinde birinci oldu. Okulu, aldığı galibiyetlerin moraliyle Kırkpınar’da yağlanacak.
“Sarı Fırtına” İsmail Balaban
İsmail Balaban, güreşe başladığında “bundan pehlivan olmaz” diye eleştirenlere, uzunlukları bir bir atlayıp 2013 ve 2017 yıllarında Türkiye’nin başpehlivanı unvanına sahip olarak karşılık verdi.
Salgında yapılamayan güreşler ve sonrasında katıldığı yarış programı nedeniyle verdiği 2 yıllık ortadan sonra 2022 yılında yarı finalde karşılaşmanın 59’uncu dakikasında Cengizhan Şimşek’e yenilen İsmail Balaban, 2023 yılında finalde güreşen isim olmuştu. Yusuf Can Zeybek’le güreşen İsmail Balaban, kürsüde ikincilik basamağında yer almıştı. 2024’te Hamza Özkaradeniz’e 2’nci cinste yenilerek tertibe erken veda etmişti.
Televizyondaki bir performans yarışına da katılan Balaban, bu yıl Turgutlu, 3. ve 4. Kaş yağlı güreşlerinde başpehlivanlıkları kazandı. “Sarı fırtına”, bu yıl Kırkpınar’da da birebir hissi yaşamak için yer alacak.
“Altın puan ustası” Mehmet Yeşil Yeşil
Kırkpınar’da 2009 ve 2010’un başpehlivanı, atadan güreşçi Antalyalı Mehmet Yeşil Yeşil, suskunluğunu bozmak için yağlanacak.
En son 2019 yılında kürsünün 3’üncü basamağında yer alan Mehmet Yeşil Yeşil, 2022 yılında Ertuğrul Dağdeviren’e puanlama kısmında yenilerek tertibe 3. cins karşılaşmaları sonrası veda etmişti.
2023 yılında ise uygun bir performans sergileyen Mehmet Yeşil Yeşil, Yusuf Can Zeybek’le yarı finalde karşılaşmıştı. Yaklaşık bir saat süren çabayı Zeybek, paça kazıkla kazanmıştı. Yeşil pehlivan, 2024’te Mustafa Doğan Özkaya’ya ikinci çeşitte yenilmişti.
Mehmet Yeşil Yeşil, bu yıl Aksu ve Çalı güreşlerinde kazandığı başpehlivanlığın moraliyle Kırkpınar’a katılacak.
“Çayırın cüsselisi” Ertuğrul Dağdeviren
Balıkesir Susurluklu Ertuğrul Dağdeviren, 2017 yılında baş altı birincisi olarak 2018 yılından bu yana başpehlivan olarak güreşiyor.
2023’te Dağdeviren, Ali Gürbüz’le yaptığı güreşte puanlama kısmında yenilerek 2. tıpta tertibe veda etmişti. 2024’te ikinci çeşitte Enes Doğan’a yenilmişti.
Sadece cüssesi değil, inadı da rakibe gözdağı verecek Dağdeviren, kürsüde yer almak istiyor
“Kurt bakışlı” Yusuf Can Zeybek
Çayırın genç pehlivanlarından 31 yaşındaki Antalyalı Yusuf Can Zeybek, 2021 yılından bu yana başpehlivan olarak güreşiyor. Fizik ve kondisyonuyla kısa müddette dikkati çeken Yusuf Can Zeybek, güreş otoriterlerinin favori isimleri ortasında yer almayı başardı.
Rakiplerinin güreşlerini tahlil edip ona nazaran oyun kurmasıyla bilinen Yusuf Can Zeybek, 2023 ve 2024 şampiyonu olarak bu yıl seriyi sürdürmek için çayıra çıkacak.
Dönem güreşlerinde Dirmil, Menteşe,Gerede, Havza’da birincilikleri toplayan Zeybek, yeniden atak güreşiyle tribünleri coşturacak.
Bu yıl en gerilimli çayırda yer olacak olan Yusuf Can, seriyi tamamlarsa altın kemerin daimi sahibi olacak.
“Supleks ustası” Cengizhan Şimşek
2018 yılında baş uzunluğuna yükselen Cengizhan Şimşek, 2022 yılında kaptırdığı unvanının peşini bırakacağa benzemiyor. Gençlik ve Spor Bakanlığı Tahkim Kurulu, Cengizhan Şimşek’in 2022’de kazandığı ödül, kemer ve madalyaların iadesine karar vermişti. 2023 yılında bir evvelki yılın rövanşı niteliğindeki kura çekiminde Cengizhan, rakibi İsmail Balaban’la karşılaşmıştı. 97 dakika süren müsabakayı Balaban kazanarak rövanşı almıştı.
2024’te Faruk Akkoyun ile karşılaşan Şimşek, birinci çeşitte rakibine elenmişti.
Rakiplerini genelde minder güreşinde görülen supleks hareketiyle yenmesiyle meşhur Cengizhan’ın yeni supleksleri, verdiği unvan için atacağa benziyor.
Cengizhan, dönemde Serik güreşlerinde de birincilik elde etti. Çayırın en sürpriz isimlerinden kimi vakit birinci çeşitte veda kimi vakit kürsüye uzanan bir seri yapabilir.
“Çayırın efendisi” Mustafa Taş
Sinoplu 28 yaşındaki Mustafa Taş, 2022 yılında çıktığı baş uzunluğundaki performansıyla dikkati üzerine çekmiş, bu uzunluktaki birinci yılında güreştiği Kırkpınar’da ikincilikle tanışmıştı. Cengizhan Şimşek’in aldığı ceza nedeniyle sıralamanın kayması üzerine başpehlivan unvanını alan Mustafa Taş, 2023 yılında çayıra seriyi devam ettirmek için çıkmış, ikinci çeşitte Yusuf Can Zeybek’e yenilmişti.
Taş, geçen yıl da 663. Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri başpehlivanlık final karşılaşması Yusuf Can Zeybek’le güreşmiş, hayli çaba dolu geçen güreşi Zeybek kazanmıştı.
Düzoba, Arnavutköy, Vezirköprü, Çatalca, Merkezefendi güreşlerindeki başpehlivanlıklar, Taş için büyük moral oldu. Taş, seri ve atak güreşleriyle tepeyi zorlayacak ya da tepe yolunun önündeki en büyük ket olacak.
Sekapark’ta her ne kadar başpehlivanlığı kıl hissesi kaçırsa da güreşlerindeki performansı rakiplerine gözdağı vermeye yetti.
Sağlam adımlarla doruğa göz diken pehlivan: Enes Doğan
2023 yılının baş altı birincisi olarak birinci sefer baş uzunluğunda çayıra çıkan Antalyalı 25 yaşındaki Enes Doğan, dönem güreşlerindeki performansıyla göz doldurdu.
Enes Doğan, geçen yıl birinci heyecanı birinci başpehlivanlık güreşinde çeyrek finale kadar yükselmiş bu çeşitte Mustafa Taş’a elenmişti.
Enes, Gökbel, Kurtdereli, Feslikan, Elmalı, İvrindi, Çalı güreşlerinin başpehlivanı oldu.
Enes Doğan son periyot sonuçlarıyla en çok konuşulacak başpehlivanlar ortasında yer alacağı sinyalini veriyor. Pek çok favori başpehlivanın hesaplarını bozabilecek olan Enes Doğan, yıldızlaşma yolunda sağlam ilerliyor.
“Minderden Çayıra Sert Kaya” Feyzullah Aktürk
2021 yılında başaltı kategorisinde son dörde kalarak başpehlivanlık unvanını elde eden Manisalı Feyzullah Aktürk, 2022 ve 2023 yıllarında yalnızca minder güreşine odaklandı.
2024 döneminde er meydanlarına geri dönen Feyzullah Aktürk, bu yıl Şahinbey, Ulugazi, Fethiye, Karadilli, Çardak, Hafızoğlu Yağlı Güreşleri’nde başpehlivan olarak kürsüye çıktı. Dönem içinde sonradan dahil olduğu Yağlı Güreş Ligi’ni 11. sırada tamamladı.
Uzun ve yoran güreşiyle pek çok favori ismin biletini erken kesebilecek durumda olan Feyzullah Aktürk de kürsüde yer alabilecek isimler ortasında gösteriliyor.
“Dev Adam” İsmail Koç
Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nde 2011 yılı küçük orta büyük birinciliği, 2012 yılı büyük orta ikinciliği ile 2013 yılı başaltı ikinciliği elde eden Koç, 2014 yılından bu yana başpehlivan kategorisinde güreşiyor.
Son yıllarda dikkatleri üzerine çeken İsmail Koç, 2 metre uzunluğuyla çayırın en uzun pehlivanlarından. Gazipaşa’yı Anma, İpsala güreşlerinde birinci olan Koç, Altınyayla, Ulugazi güreşlerinde de ikinci oldu.
İsmail Koç, bu yıl da uzun kollarını kullanması ve sert güreşiyle rakiplerine üstünlük kurmaya çalışacak.
Çayırın “hırslısı” Osman Kan
Serikli 24 yaşındaki Osman Kan bu yıl ikinci defa baş uzunluğunda imtihana girecek. Dönem güreşlerindeki çıkışlarına bakarsa Sarayiçi’nde sürpriz yapacak pehlivanların başında. Hırsıyla öne çıkan Osman Kan’ın otoritelerin listesinde kürsüde yer alacak pehlivanlar ortasında yer aldığı belirtiliyor.
Çayırın “altın oğlu” Furkan Durmuş Altın
Furkan Durmuş Altın, güreşe 2010 yılında Ankara TEDAŞ Spor Kulübü’nde başladı. 2013 yılında yağlı güreşe yönelen Altın, kısa müddette dikkat çeken bir yükseliş yaşadı. 2014 dönemine küçük orta uzunluğunda başlayan Altın, tıpkı yıl içerisinde üç uzunluk atlayarak Edirne’deki Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nde büyük orta birincisi oldu ve başaltı uzunluğuna terfi etti.
2018 yılında Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nde başaltı ikincisi olarak güreş topluluğunun dikkatini bir kere daha üzerine çeken Altın, bu muvaffakiyetle 2019’dan itibaren başpehlivan uzunluğunda uğraş etmeye başladı.
Güreş mesleği boyunca alt uzunluklardan başpehlivanlığa kadar tüm uzunluklarda derece elde eden Altın, yalnızca başarılarıyla değil, çayırda uyguladığı “supleks” tekniğiyle de tanınıyor. Rakiplerini havada savurarak yere vuran bu güç ve teknik birleşimi atılım, tribünlerin en çok alkışladığı anlara sahne oluyor. Altın, hem fiziği hem de teknik repertuarıyla yağlı güreşin yükselen yıldızlarından biri olarak gösteriliyor.
Diğer tezli pehlivanlar
2009 yılından bu yana baş uzunluğunda güreşen “örümcek adam” lakaplı Serhat Gökmen, 2011 yılından bu yana baş uzunluğunda çaba veren Ünal Karaman, 2015 yılında başpehlivanlığa yükselen Nedim Gürel, 2016 yılında başta güreşmeye başlayan Mustafa Batu, 2022 yılında başpehlivanlığa yükselen Mustafa Doğan Özkaya, Sakaryalı Serkan Yıldırım da birincilik kürsüsünü hedefleyen pehlivanların önüne set olacak isimlerden.
