Foreks – Çiftçilerin iklim değişikliğine dayanıklılığını pahalandıran SHARP+ siyaset uygulama aracı ile elde edilen bulguların doğrulanması ve siyaset tekliflerinin paylaşılması hedefiyle düzenlenen çalıştay, Ankara’da gerçekleştirildi.
Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO) ile Tarım ve Orman Bakanlığı iş birliğinde ve Dünya Bankasınca finanse edilen Türkiye İklim Akıllı ve Rekabetçi Ziraî Büyüme Projesi (TUCSAP) altında yürütülen “Çiftçilerin İklim Direncine Ait Öz ve Bütünsel Değerlendirmesi (SHARP+ Aracı)” çalışması kapsamında Ziraî Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) ve FAO tarafından düzenlenen Sonuç Kıymetlendirme Çalıştayı, 22–23 Mayıs 2025 tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirildi.
Çalıştay, Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Ziraî Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM), FAO Türkiye, İklim Değişikliği Başkanlığı, Dünya Bankası ve UNFCCC sürecinden sorumlu ulusal kurumlar ile çeşitli akademik ve teknik paydaşların katkılarıyla, çok paydaşlı bir yaklaşım doğrultusunda yürütülmüştür. Aktiflik sürecinde TAGEM’e bağlı Ankara Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma Enstitüsü, Konya Toprak, Su ve Çölleşme ile Uğraş Araştırma Enstitüsü, İzmir Menemen Memleketler arası Ziraî Araştırma ve Eğitim Merkezi, Samsun Karadeniz Ziraî Araştırma Enstitüsü, Kırklareli Atatürk Toprak, Su ve Ziraî Meteoroloji Araştırma Enstitüsü, Erzurum Doğu Anadolu Ziraî Araştırma Enstitüsü, Mersin Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü ve Şanlıurfa GAP Ziraî Araştırma ve Eğitim Merkezi araştırma enstitüleri ve bu Araştırma Enstitütülerinin bulunduğu vilayetlerdeki İl Tarım ve Orman Müdürlükleri rol üstlenmiştir. Ayrıyeten, SHARP+ uygulamasının yürütüldüğü sekiz pilot vilayetteki Araştırma Enstitüleri ve Vilayet Tarım ve Orman Müdürlükleri ile ilçe seviyesindeki müdürlükler, çiftçi iştirakinin sağlanması, data toplama süreçlerinin desteklenmesi ve lokal seviyede uygulamanın aktifliği açısından değerli katkılar sunmuştur. FAO’nun bölgesel ve merkezi uzmanlarının yanı sıra alanda vazife yapan uygulayıcılar, bilgi analistleri ve siyaset yapıcılar da sürece dahil olmuştur.
FAO tarafından geliştirilen SHARP+ (Self-evaluation and Holistic Assessment of climate Resilience of farmers and Pastoralists) aracı, ziraî hanehalklarının iklim değişikliğine karşı dayanıklılığını toplumsal, çevresel ve ekonomik göstergelerle ölçmeye yönelik dijital bir kıymetlendirme aracıdır. SHARP+, çiftçilerin iklim değişikliğine karşı ahenk kapasitesini tahlil ederek data temelli kararların alınmasına, ulusal seviyede siyaset geliştirilmesine ve Paris Mutabakatı kapsamındaki raporlama yükümlülüklerinin desteklenmesine katkı sağlamaktadır.
Teknik Çalıştayın açılış konuşmaları; FAO Türkiye Kıdemli Program Koordinatörü Özcan Türkoğlu ile Tarım ve Orman Bakanlığı TAGEM İklim Değişikliği ve Ziraî Ekoloji Araştırmaları Küme Koordinatörü Dr. İnci Tekeli tarafından gerçekleştirildi.
Etkinlikte, SHARP+ aracının kavramsal altyapısı ve metodolojisi FAO İklim Dayanıklılığı Uzmanı Antoine Lemaitre tarafından sunulurken; uygulama sürecindeki saha tecrübeleri FAO Türkiye Ulusal Program ve Operasyon Uzmanı Rıdvan Kurtipek tarafından paylaşıldı. SHARP+ bulgularına dayalı olarak hazırlanan “Türkiye’de Ziraî Hanehalklarının İklim Değişikliğine Dayanıklılığı (Taslak)” raporunun temel çıktıları da Antoine Lemaitre tarafından aktarıldı. FAO İklim Değişikliği Danışmanı Dr. İzzet Arı ise, “Veri Toplama Süreçlerinin Güçlendirilmesi ve UNFCCC Raporlamasıyla Ahenk Sağlanmasına Yönelik Ulusal Siyaset ve Strateji Teklifleri (Taslak)” rehberini sundu. İklim Değişikliği Başkanlığı Uzmanı Hakan Aydoğan ise Türkiye’nin Paris Muahedesi kapsamındaki iklim siyasetleri ve raporlama süreçlerine ait şimdiki bilgilendirmeler için bir sunum yaptı. Birinci gün programı Projenin Teknik Lideri olan Evetta Zenina’nın genel değerlendirmesi ile son buldu.
Çalıştayın ikinci gününde iştirakçiler, SHARP+ gösterge paneli aracılığıyla data görselleştirme ve tahlil uygulamalarını deneyimleme fırsatı buldu. Ayrıyeten, SHARP+ aracının ulusal planlama ve raporlama süreçlerine entegrasyonu ile ziraî iklim verisi toplama ve kurumlar ortası eşgüdümün güçlendirilmesine yönelik küme çalışmaları yürütüldü.
Çalıştay, SHARP+ aracılığıyla elde edilen bulguların doğrulanması, siyaset üretim sürecine entegre edilmesi ve Türkiye’nin iklim değişikliğine ahenk ve azaltım kapasitesinin güçlendirilmesi yolunda kıymetli bir adım olarak değerlendirildi.
