
Okul devri biter bitmez çocukların en çok sabırsızlandığı şey yaz tatilidir. Uzmanlar, çocukların uzun mühlet meskende ekran karşısında vakit geçirmeleri konusunda ikazlarda bulunurken bir ihtar da Haber7.com muharriri Mürsel Gündoğdu’dan geldi. Gündoğdu, bugünkü köşe yazısında çocukların yaz tatilini ekran başında geçirmemesi gerektiğini belirterek, aileleri daha dikkatli ve şuurlu olmaya çağırdı.
Okulların kapanmasıyla birlikte milyonlarca öğrenci yaz tatiline çıktı. Lakin tatil günlerinin çocuklar için fizikî ve zihinsel dinlenme fırsatı olması gerekirken, giderek ekran bağımlılığının tuzağına dönüşmesi uzmanları endişelendiriyor. Çocukların uzun saatler boyunca telefon, tablet ve bilgisayar başında vakit geçirmesi; hareketsizlikten uykusuzluğa, dikkat dağınıklığından öfke nöbetlerine kadar birçok sorunu beraberinde getiriyor.
Haber7.com müellifi Mürsel Gündoğdu, yaz tatili sürecinde çocukların dijital bağımlılık kıskacına alınmasına karşı değerli ikazlarda bulundu. Gündoğdu, bilhassa ekranların çocukların dünyasında yarattığı tahribata dikkat çekerek şunları söyledi:
Çocuklar için yaz tatili günleri başladı. Yaklaşık 9 aylık bir eğitim-öğretim maratonunun akabinde uzun soluklu bir tatil yapmak bütün çocukların hakkı elbette. Gelin görün ki birtakım dikkatsizlik ve tedbirsizlikler yüzünden bu tatilin bir kabusa dönüşmesi ise an problemi.
Yaz tatili denince evvelce aklımıza en çok da sokaklardaki çocuk cıvıltıları gelirdi. Şimdilerde bırakın cıvıltıyı, çocuklardan bile eser yok.
NEREYE GİTTİ BU ÇOCUKLAR?
Hadi bir kısmı ebeveynleriyle tatil beldelerine gitti diyelim. Bir kısmının da yaz Kur’an kurslarında, eğitim kamplarında vs. olduğunu var sayalım. Pekala nerede bizim mahallelerde bir patlak top peşine cümbür cemaat koşturan çocuklar? Bisikletleriyle rüzgarları yarıp geçen afacanlar nereye gittiler? Meskeninin önündeki gölgelikte başını dinlemeye çalışan mahallenin ağır teyzelerini gürültüleriyle sıkıntıdan çıkaran haytalara ne oldu?
BU SORULARIN YANITINI BÜTÜN EBEVEYNLER BİLİYOR ASLINDA
Ebeveynlerin birden fazla çocuklarının yaz tatili boyunca odasından çıkmak istemediğinin farkındalar. Üstelik bu durumdan korku duyanlar olduğu üzere buna sevinenler bile var. Onlara nazaran sokaklar asla tekin değil. Haberlerin büyük bir kısmını sokaklarda yaşanan berbat olaylar işgal ediyor çünkü. Ebeveynler bir bakıma haklılar da. Ne var ki çocukların odalarında karşılaşacakları tehlikeler sokaklardan asla geri kalır durumda değil.
ÇOCUKLAR ODALARINDA VE ELLERİNDE SABAH TELEFON, AKŞAM TELEFON, GECE TELEFON!
Çocukların hiçbiri internetsiz ve cep telefonsuz ortamlarda bulunmak dahi istemiyor. Sonra gelsin oyunlar, görüntüler, toplumsal medya… Çocuklar yaz tatillerini ekranların gölgesinde geçirmek istiyor artık. Elde telefon, göz-kulak kesintisiz ekranda ve gün uzunluğu “beğen” tuşuna sıkışmış sanal bir dünyada yaşıyor artık çocuklar! Bu yüzden yaz tatilleri çocuklar için artık özgürlüğün değil, mavi ekranların tam bir esareti haline geldi.
Ebeveynlerin işte tam bu noktada bir durup düşünmesi lazım; Çocuklarımız yaz tatillerinde nereye gidiyor?
Çocukların internet bağımlılığı en evvel uykusuzluk yapmaya başlıyor. Gözler tabiatıyla kapanıncaya kadar mavi ekranların karşısında huşu içinde vakit geçirmek bu uykusuzluğun ana sebebi. Daima uykusuzluk ve sistemsiz ömür hali ise dikkat dağınıklığına sebebiyet veriyor. Bir çocuk için kendisini bu durumdan kurtarmak isteyen herkes bir düşman üzeredir artık ve bu türlü anlarda öfke nöbetleri devreye girmeye başlıyor. “Tamam, bir dakika!” diye başlayan oyalanmalar saatlerce uzamaya ve en nihayetinde çocuklarımızda beyin çürümesi hadisesi gerçekleşmeye başlıyor.
GÖZLERİMİZİN ÖNÜNDE ÇOCUKLARIMIZIN RUHU SESSİZ SEDASIZ BİR HALDE ERİYOR
Hemen yanı başımızda çok da inançta sandığımız bir ortamda evlatlarımız birer dijital zombiye dönüşüyor adeta.
“Hadi dışarı çıkalım!” desen, hız asıyor. “Hadi çalışalım biraz!” desen, yorgunum diye yanıt veriyor. Gece yarılarına kadar mavi ışıkla uyanık kalan çocuklar, sabahları doğal olarak yorgun kalkıyor. Işıltılı mavi ekranlar çocukların zihinlerini bulandırıyor, hislerini altüst ediyor, sabrını tüketiyor. Buna bir de dikkat dağınıklığı eklenince artık iş büsbütün çığırından çıkıyor. Ne sağlıklı bir irtibat kalıyor ortada ne sefer ne de tahammül. Tıpkı hayal kurmanın, eleştirel düşünmenin ve sorun çözmenin olmadığı gibi…
Sosyal medya, 5-10 saniyelik görüntülerle çocukların zihnini pinpon topuna çeviriyor.
Çocukların kapalı ortamlardan kurtulup tabiatı, çevreyi ve dış dünyayı özgürce keşfetme vakti olan yaz tatilleri günümüzde ne yazık ki dijital bir köleliğe indirgenmiş durumda. Bir taraftan bildirimler, “hadi, bak!” diye bağırıyor, öte yandan oyun arkadaşları ısrarla sanal dünyaya çağırıyor. Bu türlü bir cenderede bir çocuk için gerçekler dünyasının bir manası kalır mı?
EBEVEYNLER OLARAK BU TÜRLÜ BİR DURUMDA NELER YAPILABİLİR?
Eğer telefonlar ebeveynlerin de elinden düşmüyor ya da uslu dursun diye çocuklar şahsen ebeveynler tarafından telefona bağımlı hale getirildiyse vay halimize. Bunun dışında çocukların telefonlarla haşır neşir olmaları kesinlikle sınırlanmalı ve kontrole tabi tutulmalıdır. Yatakla mavi ekran ilişkisi kesinlikle kesilmeli, uykusuzlukla başlayıp dikkat dağınıklığıyla devam eden ve nihayet beyin çürümesiyle kalıcı hasar bırakan bu durum hakkında çocuklarımız daima bilgilendirilmelidir. Çocuklarla dışarıda ve doğal ortamlarda nitelikli vakit geçirmeye ihtimam gösterilmelidir.
Gelin çocuklarla yazın tadını çıkaralım. En azından bir müddetliğine mavi ekranları kapatalım ve hayatın kapılarını açalım.