Mortgage oranları bu yıl ilk kez yüzde 7’nin üzerine çıktı ve milyonlarca potansiyel ev alıcısı ve satıcısını giderek yavaşlama belirtileri gösteren ABD konut piyasasında kenarda tutmakla tehdit eden sembolik olarak endişe verici bir eşiği aştı.
Freddie Mac’in Perşembe günü bildirdiğine göre, ABD’deki en popüler konut kredisi olan 30 yıllık ipoteklerin ortalama faizi bu hafta yüzde 7,1’e yükseldi. Mortgage oranları geçen yılın sonlarında neredeyse yüzde 8 gibi yüksek bir seviyeye ulaştı; 2000’den bu yana görülmemiş bir seviye.
Son aylarda ipotek oranlarının artması, ev sahibi olmayı alıcılar için daha maliyetli hale getirirken, mevcut kredilerinde daha düşük oranlara hapsolmuş hisseden potansiyel satıcılar evlerini piyasadan uzak tutuyor, bu da aslında fiyatların da yükselmesine neden oluyor. Enflasyonun beklenenden daha sıcak olduğu bir dönemde, bu güçler bir araya geldiğinde ekonomiye ilişkin daha geniş bir hayal kırıklığı hissini besledi.
Freddie Mac’in baş ekonomisti Sam Khater yaptığı açıklamada, “Potansiyel ev alıcıları, faiz oranları daha da artmadan mı satın alacaklarına yoksa yılın ilerleyen zamanlarında düşüş umuduyla ertelemeye mi karar veriyor” dedi. “Gelecekte artan oranlara kaç ev alıcısının dayanabileceği belirsizliğini koruyor.”
Aynı zamanda piyasa da yavaşladı. Ulusal Emlakçılar Birliği’ne göre mevcut ev satışları Mart ayında yüzde 4,3, bir önceki yıla göre ise yüzde 3,7 düştü.
Nisan 2021’de ipotek faizleri yaklaşık yüzde 3 seviyesindeydi; bu da mevcut oranın yarısından azdı. O yıl tırmanmaya başladılar ve 2022’de Federal Rezerv’in enflasyonla mücadele amacıyla gösterge faiz oranını artırmaya başlamasıyla birlikte yükselmeye devam ettiler. Enflasyonun o zamandan bu yana önemli ölçüde soğumasına rağmen hâlâ merkez bankasının yüzde 2 hedefinin üzerinde.
Fed son aylarda inatçı enflasyon nedeniyle borçlanma maliyetini daha uzun süre yüksek tutabileceğinin sinyallerini verdi. Fed’in gösterge faiz oranı şu anda 22 yılın en yüksek seviyesinde.
Mortgage kredisi verenler genel olarak mortgage faizlerine bağlı olan 10 yıllık Hazine tahvilini izliyor ve Fed’in faiz oranlarını yüksek tutacağına ilişkin beklentiler Hazine getirilerini yukarı çekti. 10 yıllık Hazine tahvili getirisi yılın başından bu yana hızla yükseldi ve şu anda yüzde 4,6 civarında bulunuyor.
NAR, konut uzmanlarına göre konut fiyatlarını düşürebilecek bir hareketin, standart satış komisyonunu ortadan kaldıracak davayı geçen ay çözmeyi kabul etti. Satıcılar şu anda emlakçıya yüzde 5 ya da 6 oranında komisyon ödüyor; bu maliyet genellikle daha yüksek etiket fiyatı aracılığıyla alıcıya yansıyor.