ABD hükümetinin borçlarını ödemesi gayesiyle ödünç alabileceği para ölçüsünün üst hududu için kullanılan “borç limiti ya da borç tavanı” piyasaların gündemini meşgul etmeye devam ediyor.
ABD Temsilciler Meclisi, 27 Nisan 2023 tarihinde ülkede 31,4 trilyon dolarlık borç limitinin artırılmasını ve kamu harcamalarında kesintiler yapılmasını öngören Cumhuriyetçilerin sunduğu yasa tasarısını onaylamıştı.
Borç limitinin 1,5 trilyon dolar artırılmasını öngören tasarının bir sonraki durağının ABD Senatosu olacağı biliniyor fakat, tasarının Demokratların denetimindeki Senato’dan geçme bahtının olmadığı belirtiliyor.
Demokratlar ile Cumhuriyetçiler ortasında bir açmaz haline gelen borç limiti konusunun piyasaları sarsmasından telaş ediliyor. Başka taraftan, ABD’de resesyon beklentileri artarken, iki partinin borç limiti üzerindeki hesaplaşmasının her zamankinden daha fazla risk taşıdığı belirtiliyor.
Borç limitinin gelecek yıla kadar yetecek biçimde artırılmasını öngören tasarı, kamu harcamalarında kesinti yapılmasını öngörüyor. Kelam konusu, tasarıyla, kamu harcamalarındaki artışın 10 yıl boyunca yılda yüzde 1 ile sonlandırılması planlanıyor.
Fitch: Kısa vadeli borç limiti artışı gelecek açmazları önlemeyecektir
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, mevzu hakkında yaptığı açıklamada, ABD’de borç limiti konusundaki açmazı çözme yolunun belirsizliğini koruduğunu belirterek, kısa vadeli borç limiti artışının gelecek açmazları önlemeyeceğini bildirmişti.
Açıklamada, borç limitinin yükseltilmesi yahut askıya alınması konusunda mutabakata varılsa bile siyaset ödünleri elde etmek için borç limitinin kullanılmasının gelecekte çatışma konusu olmaya devam edebileceği kaydedilmişti.
Fitch, buna ek olarak, ABD’nin temerrüde düşmemesi için borç limitinin yükseltilmesinin yahut askıya alınmasının beklendiğinin; borç limitinin vaktinde artırılmaması yahut askıya alınmaması halinde ABD’nin notunun “RD” (Sınırlı Temerrüt) olarak belirleneceğinin altını çizmişti.
Yellen’dan borç limiti konusunda uyarısı: Tedbirler 1 Haziran’a kadar tükenebilir
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen 2 Mayıs’ta, borç limitine ait ABD Temsilciler Meclisi Lideri Kevin McCarthy’ye yönelik yeni bir mektup kaleme almıştı.
Yellen yazısında, son federal vergi tahsilatlarının incelenmesinin akabinde Kongre’nin borç limitini artırmaması durumunda, hükümetin tüm yükümlülüklerini Haziran başına kadar ve potansiyel olarak 1 Haziran prestijiyle getiremeyeceklerini belirtmişti.
Borç limitinin askıya alınması yahut artırılması için son dakikaya kadar beklemenin işletmelere ve Tüketici İnancına önemli ziyanlar verebileceğini belirten Yellen, bu durumun ABD’nin kredi notunu olumsuz etkileyebileceğini kaydetmişti. Yellen ayrıyeten, borç limiti probleminin çözülememesinin ABD’nin global liderliğine ziyan vereceğini ve ulusal güvenlik çıkarlarını savunma kabiliyeti hakkında soru işaretleri doğuracağını vurgulamıştı.
“Borcumuzun temerrüde düşmesi ekonomik felakete yol açar”
Yellen, 25 Nisan’da Sacramento Ticaret Odası’nda yaptığı konuşmada, ABD’nin 1789’dan bu yana tüm borçlarını vaktinde ödediğine ve bu durumun devam etmesi gerektiğine dikkati çekmişti. Borcun temerrüde düşmesinin ekonomik bir “felakete” yol açabileceğini söyleyen Yellen “Pek çok kişi işini kaybedebilir. Konut kredisi, araba kredisi ve kredi kartı ödemeleri artar ve Amerikan şirketleri kredi piyasalarının kötüleştiğini görür.” sözlerini kullanmıştı.
McCarthy: Yasa teklifi birinci olarak kamu harcamalarını kısıtlayacak
ABD Temsilciler Meclisi Lideri Kevin McCarthy, borç limitinin 1,5 trilyon dolar artırılmasını öngören yasa teklifini sunmasının akabinde 19 Nisan’da mecliste yaptığı konuşmada, sundukları yasa tasarısının borç limitini sorumlu bir formda gelecek yıla kadar yetecek halde artıracağını ve Amerikalı vergi mükelleflerine 4,5 trilyon dolardan fazla tasarruf sağlayacağını belirtmişti.
McCarthy, yasa teklifiyle birinci olarak kamu harcamalarını kısıtlayacaklarını vurgulayarak, harcama artışını yılda yüzde 1 ile sınırlayacaklarını kaydetmişti. Sınırlanan hükümet harcamalarının enflasyonu düşüreceğini belirten McCarthy, mali disiplini geri getireceğini tabir etmişti.
1960’tan bu yana borç limiti 78 defa yükseltildi, uzatıldı yahut revize edildi
ABD’de anayasaya nazaran, borçlanma kararını lakin Kongre alabiliyor. 1776’dan 1917’ye kadar borçlanmaya sebep olacak tüm harcamalar için Kongre’den yasa geçiriliyordu. Fakat, 1917’de Kongre borçlanma için bir tavan belirledi. Böylece, Kongre’den tek tek yasa geçirilmesi zaruriliği kaldırıldı. 1941 yılında ise Kamu Borçlanması Yasası ile borç tavanıyla ilgili düzenlemeler yapıldı. ABD’de Kongre 1960’tan bu yana borç limitini 78 sefer yükseltti, uzattı yahut revize etti.
