Investing.com – ABD’de Mart ayı ithalat fiyatları, enerji ürünlerindeki gerilemenin etkisiyle beklentilerin aksine düşüş gösterdi. ABD Çalışma Bakanlığına bağlı İstatistik Bürosu tarafından açıklanan verilere göre, Mart ayında ithalat fiyatları aylık bazda %0,1 oranında geriledi. Bu düşüş, Eylül 2024’ten bu yana aylık bazdaki ilk azalış olarak kaydedildi. Wall Street Journal anketine katılan ekonomistler fiyatların sabit kalmasını bekliyordu.
İthalat fiyatlarının gerilemesinde özellikle yakıt fiyatlarındaki düşüş etkili oldu. Küresel petrol ve doğalgaz fiyatlarında yaşanan gerileme, ithal akaryakıt fiyatlarını baskılarken, yakıt dışı kalemde ise sınırlı artış gözlemlendi. Mart’ta ithal yakıt fiyatları bir önceki aya göre %2,3 düşerken, Şubat ayında bu kalem %1,6 oranında artış göstermişti. Gıda fiyatları ise %0,1 ile hafif yukarı yönlü seyretti.
Yıllık bazda artış sürse de enflasyon zayıflıyor
Mart itibarıyla ithalat fiyatları yıllık bazda %0,9 oranında artış gösterdi. Ancak genel fiyat endeksinin, tüketici ve üretici fiyatları gibi diğer enflasyon göstergeleriyle birlikte değerlendirilmesi, ABD’de enflasyon baskısının tarifeler yürürlüğe girmeden önce hafiflediğine işaret ediyor. Yakıt ve gıda dışı kalemlerin yer aldığı çekirdek ithalat fiyatları Mart ayında %0,1 oranında artarak Şubat’taki aynı orandaki artışı korudu. Çekirdek ithalat fiyatları yıllık bazda ise %1,1 yükseldi.
İthalat fiyatlarındaki yavaşlama, Başkan Donald Trump tarafından açıklanan geniş kapsamlı ithalat tarifesi paketi öncesinde gerçekleşti. Nisan ayı başında duyurulan ve “karşılıklılık” gerekçesiyle uygulamaya konulacak olan tarifeler, 90 günlük süreyle ertelense de bu ay itibarıyla yürürlüğe girecek. Bu gelişmeler, ithalat fiyatlarında önümüzdeki dönemde yukarı yönlü baskı oluşabileceğine işaret ediyor.
Fed stagflasyon riskine dikkat çekiyor, faiz indirimi beklentisi güçleniyor
ABD Merkez Bankasının 18-19 Mart tarihli toplantısına ilişkin yayımlanan tutanaklar, politika yapıcıların büyük çoğunluğunun ekonominin hem yüksek enflasyon hem de yavaş büyüme riskleriyle karşı karşıya olduğu yönünde görüş birliği içinde olduğunu ortaya koydu. Bu durum, ekonomide “stagflasyon” olarak adlandırılan senaryonun giderek daha fazla gündeme geldiğini gösteriyor.
Piyasalar, Fed’in Haziran ayında faiz indirimlerine yeniden başlayacağını ve yıl sonuna kadar toplam 100 baz puanlık indirim yapacağını fiyatlıyor. Fed’in gösterge gecelik faiz oranı şu anda %4,25-%4,50 aralığında bulunuyor. Para politikasındaki bu olası gevşeme, ticaret gerilimleri ve fiyat baskıları karşısında büyüme görünümünü destekleme amacı taşıyor.
Zayıflayan dolar ve yeni tarifeler fiyatları artırabilir
İthalat fiyatları üzerinde etkili olabilecek bir diğer unsur ise ABD dolarındaki zayıflama. ABD’nin ana ticaret ortaklarının para birimlerine karşı değer kaybeden ticaret ağırlıklı dolar, yılın başından bu yana %2,6 oranında geriledi. Söz konusu düşüş, ağırlıklı olarak Mart ve Nisan aylarının ilk haftalarında hız kazandı. Beyaz Saray’ın tarifeler konusundaki sert tutumunu sürdürmesi, dolar üzerinde baskı oluşturmaya devam etti.
Gelecek aylarda devreye girecek yeni ithalat tarifeleriyle birlikte, halihazırda gerileyen kur etkisi ithalat fiyatlarını yeniden yukarı taşıyabilir. Bu durum, enflasyon üzerinde yeniden baskı oluşturabilecek bir risk olarak değerlendiriliyor. Özellikle enerji ürünlerindeki fiyat hareketlerinin küresel ekonomik yavaşlamayla birleşmesi, ABD’nin dış ticaret kaynaklı enflasyon dinamiklerini belirleyecek en önemli etkenler arasında yer almaya devam ediyor.
