Foreks – “Bankaların Yeşil Varlık Oranı Hesaplaması Hakkında Tebliğ” (Tebliğ) 11.4.2025 tarihli ve 32867 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yürürlüğe giren “Bankaların Yeşil Varlık Oranı Hesaplaması Hakkında Tebliğ” ile bankaların sürdürülebilir ve çevre dostu yatırımlara ne ölçüde kaynak sağladığı nesnel şekilde ölçülerek Kurum’a raporlanacak.
Haziran 2025 verileriyle başlayacak uygulamanın, şeffaflığı artırması, yeşil finansmana yönelimi teşvik etmesi, uluslararası yeşil finansmana erişimi desteklemesi ve Türkiye’nin iklim taahhütlerine katkı sağlaması hedefleniyor.
Ayrıca, iklimle bağlantılı finansal risklerin yönetimi için hazırlanan rehber de Temmuz 2025’te yürürlüğe girecek. Bu düzenlemeler, Türkiye’nin uluslararası standartlara uyumunu ve sürdürülebilir finansal sisteme geçişini destekliyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK), tarafından yapılan açıklamada şöyle denildi:
“Bilindiği gibi, dönüştürücü ve yönlendirici gücü nedeniyle finans sektörü yeşil ve sürdürülebilir bir ekonomiye geçiş sürecinin başarısı açısından kritik bir konumda bulunmaktadır. Bankaların bilançolarında yer alan yeşil varlık kriterlerine uyumlu arlıkların, metodoloji kapsamındaki toplam varlıklara bölünmesi ile hesaplanmakta olan yeşil varlık oranı (YVO), kredi kuruluşlarının yeşil ve sürdürülebilir bir ekonomiye geçiş sürecine katkısının nesnel, tutarlı ve karşılaştırılabilir bir şekilde ölçülerek izlenmesi amacıyla geliştirilmiş bir performans göstergesi olup yakın dönemde Avrupa Birliği (AB) tarafından da kredi kuruluşlarına yönelik birincil performans göstergesi olarak kabul edilmiş ve uygulamaya konulmuştur.
Kurumumuzca 2021 yılında yayımlanan “Sürdürülebilir Bankacılık Stratejik Planı (2022- 2025)” kapsamında yeşil finansmanın geliştirilmesi stratejik amacına yönelik olarak hazırlanan Tebliğ ülkemizin ve finansal sistemimizin ihtiyaçları ve AB’nin yaklaşımı dikkate alınarak ve sektör ile yakın iş birliği içerisinde şekillendirilmiştir. Tebliğ uyarınca, ilk aşamada Kurumumuzca belirlenen yeşil varlık kriterlerine dayalı olarak hesaplanacak oranların Kuruma raporlanması öngörülmekte, ilerleyen aşamalarda ulusal düzeyde uygulamaya konulacak geniş kapsamlı sınıflandırma kriterlerinin dikkate alınması hedeflenmektedir. Tebliğ kapsamında ayrıca, önümüzdeki dönemde YVO’nun yanı sıra finansal hizmetlerin farklı boyutlarını dikkate alan ikincil performans göstergeleri geliştirilebilmesine de imkân
tanınmaktadır.
Haziran 2025 verileri üzerinden başlaması öngörülen hesaplama ve raporlama uygulamasının şeffaflığı ve piyasa disiplinini artırarak bankalar nezdinde yeşil finansmana yönelik farkındalığı ve motivasyonu güçlendirmesi, yanıltıcı uygulama ve beyanları önlemesi, uluslararası finansmana erişim sürecini desteklemesi ve ülkemizin iklim değişikliğine ilişkin hedeflerinin ve uluslararası taahhütlerinin gerçekleştirilmesine önemli katkı sağlaması
beklenmektedir.
Tebliğe Kurumumuz İnternet sitesi “Mevzuat / Bankacılık Kanununa İlişkin Düzenlemeler / Tebliğler” bölümünden ulaşılması mümkündür.
Diğer yandan, ülkemiz, bankacılık alanında politikaların geliştirilmesi ve uygulamada daha etkili koordinasyonun sağlanması amacıyla üye ülkelerin bankacılık otoriteleri arasında iş birliğini sağlayacak bir platform olarak oluşturulan Basel Bankacılık Denetim Komitesinin (Basel Komitesi) üyesi olup, ülkemizin Basel Komitesi tarafından yayımlanan standartlara uyum taahhüdü bulunmaktadır. Kurumumuzca yürütülen düzenleme çalışmaları kapsamında bu standartların yanı sıra bankacılık sektöründeki uluslararası iyi uygulamalar da takip edilerek dikkate alınmaktadır. Bu çerçevede, bankaların maruz kaldıkları veya kalacakları iklimle bağlantılı finansal risklerini etkili bir şekilde yönetebilmelerini teminen oluşturulacak ve/veya yürütülecek politika, süreç ve faaliyetler ile bankaya ait görev ve sorumluluklara ilişkin iyi uygulamalara esas teşkil edecek ilkelerin belirlenmesi amacıyla, Basel Komitesi tarafından Haziran 2022 tarihinde “Principles for the Effective Management and Supervision of Climate-related Financial Risks” dokümanı yayımlanmıştır. Bahse konu dokümanda yer alan ilkeler esas alınarak hazırlanan “İklimle Bağlantılı Finansal Risklerin Yönetimine İlişkin Rehber”e nihai hali verilmiş olup Rehberin Temmuz 2025 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmesine Kurulca karar verilmiştir. Rehbere Kurumumuz İnternet sitesi “Mevzuat/Bankacılık Kanuna İlişkin Düzenlemeler/Rehberler” bölümünden ulaşılması mümkündür. Kamuoyuna saygıyla duyurulur.”
