Bu makale “Bebek Ren Geyiği”nin tamamı için spoiler içermektedir.
Mini dizi “Baby Reindeer”, 11 Nisan’da Netflix’e çok fazla abartılı reklam yapılmadan geldi, ancak kısa sürede 2024’ün en çok konuşulan TV şovlarından biri haline geldi.
Nedenini anlamak zor değil. İskoç komedyen Richard Gadd’ın 2019 yılındaki ödüllü tek kişilik sahne şovundan uyarlanan “Baby Reindeer”, kendisine gösterilen nezaketi takdir eden, duygusal açıdan kırılgan, orta yaşlı bir kadın olan Martha’yı (Jessica Gunning) tanıtan ilk bölümde tuzağa düşüyor. Onu, çalıştığı barda ona bedava bir içki ikram eden, mücadeleci bir stand-up komedyeni olan Donny (Gadd) tarafından yazılmıştır.
İlk bölümün sonunda Martha’nın muhtaçlığı ürkütücü bir hal almaya başladı. Ve Donny, yeni arkadaşının bir taciz geçmişi olduğunu keşfettiğinde, e-postalarını ve sosyal medyasını karakterine hakaret eden ve bazen cinsel şiddet tehdidinde bulunan, kötü yazılmış mesajlarla doldurarak sonunda bir taciz seline dönüşecek olan şeyi çoktan başlatmıştır.
“Bebek Ren Geyiği”ni bu kadar etkili kılan şey, Martha’nın Donny’nin kişisel hayatında daha da ileri gitmesi (komedi programlarına katılması, ev sahibesiyle arkadaş olması, anne ve babasını araması), izleyicinin onun giderek artan güçsüzlük ve hayal kırıklığı duygularını, acıma anlarıyla paylaşmasıdır. hayatını mahveden kadın için. Dizi, dolambaçlı bir gerçek suç belgeselinin “ağır çekim tren kazası” çekiciliğini taşıyor ancak iki derinden kırılmış insan için empatiyle dengeleniyor.
Ancak bu kadar karanlık ve huzursuz bir hikayenin düzgün bir sona ihtiyacı var. “Bebek Ren Geyiği”, imaları akıldan çıkmayacak olsa da ayrıntılarıyla tatmin edici bir hikayeye sahip.
Gadd (her bölümü yazan), sondan bir önceki bölüm olan altıncı bölümde finalin tohumlarını eker; bu bölüm, Donny’nin bir stand-up komedi yarışmasında yarışırken kariyerini değiştiren bir kriz yaşamasıyla sona erer. Donny’nin çizgi roman tarzı son derece kavramsaldır; bayat aksesuarlar ve tuhaf şakalar içerir; izleyiciyi gülmeleri gerekip gerekmediğini merak ettirecek şekilde tasarlanmıştır. O, Steve Martin’in “Vahşi ve Çılgın Adam” günlerindeki İskoç (ve çok daha az etkili) versiyonu gibi. (Ya da Donny’nin ifadesiyle: “Onlar güldüklerinde komedyen oluyorum, gülmediklerinde ise performans sanatçısı oluyorum.”)
Kalabalık yarışmada onun dalga boyuna ulaşamayınca, Donny sahne donanımını bir kenara bırakıp yalnızca konuşuyor ve önceki beş bölüm boyunca izlediğimiz hikayeyi şaşkın bir izleyici kitlesiyle paylaşıyor. Onlara, genç ve deneyimsiz bir komedyenken, kendisine defalarca ilaç veren ve cinsel saldırıda bulunan saygın bir TV yazarı olan Darrien O’Connor (Tom Goodman-Hill) için ücretsiz bir işte çalıştığını anlatıyor. Onlara, toplum içinde öpmeye utandığı transseksüel kız arkadaşı Teri’den (Nava Mau) bahseder.
Ve elbette onlara omuzlarındaki melek ve şeytan Martha’dan bahsediyor: bazen ona ne kadar tatlı, komik ve yakışıklı olduğunu anlatıyor, bazen de ona zayıf iradeli, yeteneksiz bir yozlaşmış diyor.
Dizinin yedinci ve son bölümü açılırken, Donny’nin tren kazası performansını gösteren bir video (“Komedyen Epik Çöküşe Sahip”) YouTube’a düştü ve ona viral bir şöhret ve yeni fırsatlar getirdi. Bu yüksek profilin baskısı – Martha’nın bitmek bilmeyen tehdit edici sesli mesaj mesajları ile birleştiğinde – Donny’yi, tecavüze uğradığı konusunda beklenmedik derecede sempatik olan ebeveynlerine güvenmeye sevk eder. Tüm bu itiraflar özgürleştirici hissettiriyor.
Çok geçmeden Martha’nın tehditlerinden biri onu tutuklatacak ve sonunda hapse attıracak kadar şiddetlidir. Gadd, Donny ile Martha arasındaki anlaşmazlığı mantıklı bir sonuca varır ve Martha sonunda suçu kabul ederek verdiği zararı kabul eder.
Yani Donny mutlu bir şekilde yaşıyor… ama sonsuza kadar değil. Daha çok bir veya iki günlüğüne.
“Bebek Ren Geyiği” sonsözündeki rahatsız edici belirsizlikler – Martha’nın güvenli bir şekilde kilit altına alınmasının ardından gelen gerçek son – diziyi ağızdan ağza hit yapan şeyin büyük bir kısmı.
İlk olarak Donny, kendisini Martha’nın eski mesajlarını gözden geçirirken ve geçmiş etkileşimlerinin her birini, karmaşık bir vakayı çözmeye çalışan bir dedektif gibi, daha sonra duvarına astığı bir yapbozun parçalarına dönüştürürken bulur. Soruşturması onu kendisini taciz eden adamın kapısına bile götürür; burada Donny eski bir saygı ve memnun etme isteğine düşer.
Ardından, dizinin nakavt kapanış sahnesinde bir barmen, gözleri yaşlı Donny’ye bedava bir içki verir ve Donny’nin bir zamanlar Martha için yaptığını tekrarlar. Donny’yi bu kadar üzen ne? Seçiminizi yapın: Hâlâ Martha ve Darrien’ın ona yaptıklarını işliyor. İstismarcısına karşı çıkmadığı için kendine kızıyor. Her zaman arzuladığı şöhrete kavuştu ve bunun sorunlarını çözmediğini gördü.
Son tetikleyici, Martha’nın eski mesajlarından birini dinlerken, ona zorlu bir çocukluk döneminde onu rahatlatan peluş oyuncağı hatırlattığı için ona her zaman “ren geyiği” dediğini söylediğini duyduğunda gelir. Bir an için bu eski dehşet verici baş belası, anlayışa ve hatta lütfa layık bir insan olmaya geri dönüyor. Ya da belki yine empatidir: Donny’nin hikayeyi Martha’yla ilk karşılaştığı haliyle bitirmesi, aralarındaki bağı açıkça ortaya koyuyor.
“Bebek Ren Geyiği”nin küresel popülaritesinin bir kısmı hiç şüphesiz web dedektiflik boyutunun bir sonucudur – Martha ve Darrien’ın arkasındaki gerçek rakamları belirlemek için çevrimiçi telaş. Gadd bu tür spekülasyonları caydırdı ve masum insanlar suçlandı.
Ancak dizinin ayırt edici çekiciliğinin büyük kısmı, üst düzey TV dizilerinde travma anlatılarının neredeyse klişe haline geldiği bir dönemde, “Bebek Ren Geyiği”nin bunun daha incelikli bir versiyonunu sunmasından kaynaklanıyor. Travmayı ve akıl hastalığını kafa karıştırıcı, öngörülemez ve son derece kişisel olarak tasvir ediyor; tüm bunlar, sonucunun duygusal kararsızlığıyla vurgulanıyor.
“Bebek Ren Geyiği” büyük ölçüde öznel bakış açısına dayanıyor. Donny’nin dış sesi her bölüme hakim oluyor ve kendisinden duyduğu tiksintiyi canlı ayrıntılarla anlatıyor. Dizinin iki yönetmeni Weronika Tofilska ve Josephine Bornebusch, kamerayı sık sık Donny’nin yüzüne yöneltiyor ve en iyi anları bile Martha’nın sürekli müdahaleleri nedeniyle bozulurken onun yönelim bozukluğu duygularını yakalıyor. İzleyiciler, Donny’nin, bir kadının takıntısının nesnesi olma bağımlılığını da dahil olmak üzere, o ve biz anlamaya başladığımız nevrozlarının derinliklerine sürükleniyor.
Ancak bu dizi Donny’nin bakış açısına yakın olsa da, bir bakıma dünyayı Martha’nın gözlerinden de görüyor – ya da en azından Donny’nin kendisini onunla özdeşleştirdiği ölçüde. Finalin sonunda hayatından çıkmıştır ama yine de kendisinin tam olarak onun hissettiği şeyi hisseden kısmıyla yaşamak zorundadır.
“Bebek Ren Geyiği” boyunca Donny, konu Martha olduğunda neden daha proaktif olmadığını açıklamakta zorlanıyor. Neden arkadaşlarını onun hakkında uyarmıyor? Polisi olaya dahil etmesi neden bu kadar uzun sürüyor? Neden ilk tuhaflaştığında onu dondurmuyor?
Cevap şu ki, bir düzeyde bunu anlıyor. O da çoğu zaman kaybolmuş, yalnız ve gariptir. Bu yüzden Martha’yı yenmenin gerçek bir zaferi yok. Donny için bu, kendini yenmek gibi bir şey; zaten neredeyse her gün yaptığı bir şey.
