Brüksel’deki Expo Center’da Milletlerarası Atom Gücü Ajansı (UAEA) ve Belçika hükümetinin mesken sahipliğinde gerçekleştirilen 1. Nükleer Güç Doruğu’nun açılışında konuşan Belçika Başbakanı Alexander De Croo, nükleer gücün net sıfır maksadını 2050 yılına kadar yakalamakta kıymetli bir rol oynayacağını söyledi.
İklim değişikliğinin sonuçlarının giderek daha görünür hale geldiğini anımsatan De Croo, “Küresel ısınmayla uğraş konusunda vakit kaybedemeyiz” dedi.
De Croo, sürdürülebilir büyüme için süratli, inançlı ve karbon nötr güce gereksinim duyulduğuna işaret ederek, güç karışımında nükleerin de gerektiğini vurguladı.
“Belçika en genç nükleer güç santrallerinin faaliyet müddetlerini 10 yıl daha uzatma kararı aldı” diyen De Croo, “Küçük modüler rektör (SMR) araştırmalarına 100 milyon euro yatırım yapıyoruz” sözünü kullandı.
De Croo, “Bu birinci Nükleer Güç Tepesi, 300’den fazla üst yönetici, teşebbüsçü, bilim insanı ve sivil toplum temsilcisinin yanı sıra 37 siyasi önderi bir ortaya getiriyor” diye konuştu.
70 yıl sonra birinci toplantı
UAEA Lideri Rafael Mariano Grossi de birinci Nükleer Güç Tepesi’ni düzenlemekten memnunluk duyduğuna işaret ederek, nükleer gücün ticari olarak kullanılması üzerinden 70 yıl geçtikten sonra önderler düzeyinde birinci toplantının yapıldığına dikkati çekti.
Bir güç krizi yaşandığını söyleyen Grossi, bunun aşılması için nükleer gücün zorunlu olduğunu vurguladı.
Grossi, “Nükleer, dünyadaki pak gücün dörtte birini, Avrupa’daki pak gücün de yarısını sağlıyor. Buna karşın nükleer güce daha fazla gereksinim var” dedi.
Enerji sistemlerini mümkün olan en kısa müddette karbondan arındırmak için mevcut bütün karbonsuz kaynakların kullanılmasının ehemmiyetine işaret eden Gross, memleketler arası finans kurumlarının nükleer projelere finansman sağlaması gerektiğini vurguladı.
AB Kurulu Lideri Charles Michel ise güçte muteber olmayan tedarikçilere bağımlı olunmaması gerektiğini belirtti.
“Nükleer global elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 10’unu oluşturuyor”
Rusya-Ukrayna Savaşı’nın güç güvenliği üzerinde büyük tesiri olduğuna işaret eden Michel, Kremlin’in, Avrupa iktisadına ziyan vermek için enerjiyi kullandığını söyledi.
Avrupa ülkelerinin güç güvenliğinde birlikte hareket etmelerinin ehemmiyetine işaret eden Michel, “Nükleer gücün Avrupa’nın egemenliğinde oynayacağı kıymetli bir rol olduğunu düşünüyoruz” dedi.
Michel, nükleer gücün global elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 10’unu oluşturduğunu anımsatarak, nükleerin fosil yakıtlı güç santralleri etaplı olarak kullanımdan kaldırılırken sistemde istikrar sağlamasına yardımcı olabileceğini anlattı.
“Nükleer, AB’nin güç güvenliğini artırmaya yardımcı oluyor” diyen Michel, nükleer gücün birebir vakitte sera gazı emisyonlarını azaltarak iklim değişikliğiyle uğraşa de katkı sağladığını tabir etti.
Michel, küçük modüler reaktörler geliştirmeleri gerektiğini, nükleer teknolojilerdeki ilerlemenin çok şeyi değiştirebileceğini vurguladı.
“Nükleer güç elektrik fiyatları için emniyetli bir çıpa”
AB Komitesi Lideri Ursula von der Leyen de “AB’de nükleer güç konusunda farklı görüşler var. Buradayım zira nükleer teknolojilerin pak güce geçişte kıymetli bir rol oynayabileceğine inanıyorum” dedi.
Savaşla birlikte yaşanan güç krizinin akabinde birçok ülkenin güç arzında nükleerin oynayabileceği role yeni bir bakış açısı getirdiğini anımsatan von der Leyen, “Nükleer gücün dünya çapında hidroelektrikten sonra ikinci en büyük düşük emisyonlu elektrik kaynağı olduğunu unutmayalım” sözünü kullandı.
Von der Leyen, güç güvenliğini sağlamak için ülkelerin ithal fosil yakıtlara olan bağımlılıkları azaltmanın yollarını aradığını anımsatarak, nükleer gücün elektrik fiyatları için emniyetli bir çıpa olabileceğini anlattı.
Net sıfıra giden yolların birçoklarının nükleer güce açık bir kapı bıraktığını söyleyen von der Leyen, nükleer gücün global elektrik üretimindeki hissesinin yüzde 9 olduğunu anımsattı.
Türkiye’yi Hakan Fidan temsil ediyor
“Nükleer güç yüzde 22’lik hisseyle AB’deki en büyük elektrik üretimi kaynağıdır” diyen von der Leyen, nükleer santrallerin faaliyet müddetlerini inançlı biçimde uzatmanın pak enerjiyi geniş geçişte uygun maliyetli katkı sağlayabileceğini tabir etti.
Fosil yakıt kullanımını azaltmak, güç güvenliğini artırmak ve pak güce geçişi hızlandırmakta nükleer gücün rolüne dikkati çekmek için düzenlenen 1. Nükleer Güç Doruğu, yalnızca bu alana odaklanan bugüne kadarki en üst seviye toplantı olma özelliğini taşıyor.
30’dan fazla ülkenin temsil edildiği doruğa, çok sayıda başkan ve bakan ile niyet kuruluşları, sivil toplum kuruluşları ve güç uzmanları katılıyor. Türkiye’yi tepede Dışişleri Bakanı Hakan Fidan temsil ediyor.