Bütün çalıntı paraları algoritmalarımız tespit ediyor ve raporlaştırıyor. Avukatlar böylelikle hangi paranın hangi borsalarda aklandığını görebiliyor
Kara para aklama ve dolandırıcılıkta kullanılan kripto paraların ve cüzdanların tespitini mümkün kılan yerli teşebbüs Defiy’ın kurucu ortağı ve CEO’su Suat Özkan, Kriptokoin.com’a özel konuştu.
10 yıl boyunca blokzincir, bulut hizmetleri ve yazılım üzere birçok alandaki kurumsal deneyimini ete kemiğe büründüren Özkan, bir avukat arkadaşlarının muhtaçlığı üzerine bu alanda eser geliştirmeye başladıklarını anlatıyor: “Blokzincir ağlarını takip edip, anlık güvenlik servisleri üzerinden eserlerimizi geliştiriyorduk. Katıldığımız bir blokzincir etkinliğinde avukat bir arkadaşımızın muhtaçlığı üzerine çalıştık ve bu hususta genel bir gereksinimin olduğunu fark ettik ettik. Çalıntı para ve dolandırıcılık hususlarının tespitini ve şeffaf takibini yapamadığını belirtmişti. Bizim geliştirdiğimiz uygulama ise anlık olarak bütün süreçleri takip edebiliyordu. Akabinde çalıntı para süreçlerinin takibine odaklandık.”
Manuel süreçlerin çok sık yapıldığını ve teknik bir adamın birkaç günde bile çözemeyeceği süreçlere dahil olduğunu tabir eden Özkan, bu süreci kolaylaştırarak tek bir butona indirgediklerini söylüyor: “Bütün çalıntı paraları algoritmalarımız tespit ediyor ve raporlaştırıyor. Avukatlar böylelikle hangi paranın hangi borsalarda aklandığını görebiliyor.”
“Kara paranın asıl kaynağını buluyoruz”
Özkan, emellerinin kesimlere ayrılmış paraları bileştirerek, kara paranın asıl kaynağını bulmak olduğunun altını çiziyor: “Dolandırıcılar paraları genelde borsalarda dolaştırıp aklıyorlar. Paraları kesimlere bölüyorlar. Buradaki hedefimiz da modüllere ayrılmış paraları birleştirmek ve paranın asıl kaynağını bulmak. Bizim altyapımız algoritmik bir halde bu yapıyı çözüyor. Borsadaki muhataba giden süreç ID’sini çözüyoruz. Borsalar aslında KYC ile kullanıcı bilgilerini alıyor. Böylelikle sürecin sahibi bulunuyor ve dava açılıyor.”
Defiy geçen yılki kuruluşundan beri 5 milyon dolardan fazla meblağda kara para aklama sürecini aydınlatmış durumda. Live AML hizmetinin lokomotif eserleri olduğunu belirten Özkan, işleyişi şöyle anlatıyor: “Diyelim ki kurumsal bir firmanın 5 bin tane kullanıcısı var. 5 bin kullanıcıyı daima ya da belirli dönemlerle sorgulamalarına gerek yok. Bizim servisimiz sayesinde o dolandırıcılık süreci rastgele bir cüzdanda yapıldığında o işletmenin haberi oluyor. Varsayalım ki çalıntı para kripto para borsasına değil de cüzdanda kaldı. O vakit da bizim Defiy uygulamamızı indirip, cüzdanı takip ettiğinizde o cüzdanda rastgele aksiyon yaşandığında size bildirim geliyor. Böylelikle uçtan uca canlı takip sağlıyoruz.”
“Nihai maksadımız kamu kurumlarıyla çalışmak”
Özkan’a MASAK üzere kara para aklama konusuna odaklanan kamu kuruluşlarıyla dirsek teması kurup kurmadıklarını soruyoruz: “Henüz yok. Düşünüyoruz. Geliştirdiğimiz eserler onların işlerine yarayacak bir eser. Şu anda sunduğumuz hizmet ve kontak kurduğumuz işler daha çok dernekler. Kripto Para Piyasası Takip ve Kıymetlendirme Derneği ve işletmelerle çalışıyoruz. Özel işletmeler hem regülasyona ahenk sağlama hem de kendi güvenlikleri için kullanıyor. Yalnızca ben raporumu vereyim, kendimi itimada alayımdan öte, rastgele bir müşterisi yasa dışı para aklama olaya karıştığında birebir olay bana ziyan verir mi niyetiyle kendilerini müdafaaya alıyor. Uçtan uca hizmet verdiğimiz kuruluşlar ortasında kamu kurumları yok. Fakat en son maksadımız katiyetle bu alana odaklanan kamu kuruluşlarıyla da çalışmak.”
TOGG’un startup’larla POC (proof-of-concept) çalışmasını yaptığı yedi firmadan tek Türk şirket oldulklarını söyleyen Özkan, Türkiye’de önder bankalarla çalışmaya başladıklarını anlatıyor: “Aslında şu anda neredeyse bütün bankalar kripto para alım satımıyla ilgili çalışma yapıyor. Şu an çalıştığımız bir bankayla ikinci faza geçmiş bulunmaktayız. En çok beğenilen eserimiz Live AML. Başka AML servislerinde şöyle bir hantallık kelam konusu: Sizin bir müşteriniz bir yerde yasa dışı süreç yaptıktan sonra size gelip süreç yaptığı vakit haberiniz olabiliyor. Lakin sizin oradaki müşteriniz bir yerde çalıntı paraya dahil olduğu ya da bir olaya karıştığı anda haberinizin olması, aksiyon suratınızı artırıyor. Anlık olarak reaksiyon verebiliyorlar. O yüzden bankacılık üzere paranın kritik pozisyonda yer aldığı hususlarda hayli hassas bir husus.”
Defiy şu ana dek Alesta Yatırım ve Sertaç Özünal’dan tohum yatırımı almış durumda. Özkan, ikinci yatırım çeşidine hazırlandıklarını kelamlarına ekliyor.
