EBRU USTA/BLOOMBERG HT PARA VE SERMAYE PİYASALARI MÜDÜRÜ
BURCU KIRATLI/BLOOMBERG HT ARAŞTIRMA ANALİSTİ
Borsada yatırımcıların sayısı artarken portföy büyüklüklerinin de daha çok 50 bin liranın altında toplandığı görülüyor.
Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) datalarına nazaran yerli yatırımcıların portföyünün yüzde 70’ten fazlası 50 bin liranın altında. Yaklaşık yarısı ise 10 bin TL’nin altında.
2022 yılında Borsa İstanbul, tarihinin en değerli rallilerinden biri yaşarken yerli yatırımcının bu ralliye ilgisi hayli yüksek düzeyde gerçekleşti.
Özellikle 2022 yılının sonbaharından itibaren 2,3 milyon olan yatırımcı sayısı grafiği daima bir artış göstererek 2022 Aralık ayı itibariyle 3,7 milyon yatırımcıya ulaştı. 2023 yılının başlaması ise bu ilgi daha da arttı ve Ocak ayında MKK bilgilerine nazaran 3,9 milyon olarak açıklandı; daha sonra yaşadığımız zelzele felaketi sebebiyle bu sayı Şubat sonunda 3,85 milyon bireye gerilese de Mart sonu itibariye yatırımcı sayısı 4,23 milyon ile rekor kırdı.
Yatırımcı sayısı artarken, portföy ölçüleri düşük kalıyor
Rakamların ayrıntılarına bakıldığında 4 milyonu aşkın yerli yatırımcının yarısının portföyü 10 bin TL’nin altında ağırlaşıyor. İkinci en büyük ağırlaşma ise 10-50 bin TL’lik hesap bakiyeli yatırımlarda.
Toplam yatırımcıların yüzde 70’inin portföyü ise 50 bin TL’nin altında bulunuyor. 1 milyon TL ve üzerinde bakiyesi bulunan yatırımcı sayısı ise 125 bin 949 kişi ile toplam yatırımcıların yalnızca yaklaşık yüzde 3’ünü oluşturuyor. 500 bin TL ve üzeri bakiyesi bulunan yatırımcı sayısının toplam yatırımcı sayısına oranı ise yüzde 5,5.
Portföy pahası en çok İstanbul’da arttı
Türkiye’de 4,23 milyon borsa yatırımcısının yarısı İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya’dan oluşan birinci 5 ile bulunuyor.
Yatırımcı sayısı en çok artan vilayet İstanbul olurken bu dataya paralel olarak en çok portföy kıymeti de İstanbul’da arttı. 2022 Mart ayında İstanbul’da 443 milyar TL olan toplam portföy büyüklüğü 2023 Mart sonunda 1,13 trilyon TL’ye ulaştı. Tıpkı devirde 656 bin olan yatırımcı sayısı da 1,08 milyona yükseldi.
Portföy kıymetlerine oransal olarak bakıldığında; en çok artış yaşanan vilayetler Kocaeli, Antalya ve Adana olduğu görülüyor.
Borsa yatırımcılarının yarısından fazlası 25-45 yaş aralığında
MKK datalarına nazaran, Borsa İstanbul’da tüm yaş kümelerinde yatırımcı sayısında artış görüldü. Datalar, borsa yatırımcı sayısının yarısından fazlası 25-45 yaş aralığında olduğunu gösteriyor.
Portföy pahasına nazaran yaş kümelerine bakıldığında, toplam portföy bedelinin yüzde 70’ten fazlasının 35-65 yaş aralığında ağırlaştığı dikkat çekerken 0-24 yaş aralığındaki genç borsa yatırımcılarının portföyden sırf yüzde 1 hisse alması da öteki dikkat çeken konu.
Depremden etkilenen bölgelerdeki yatırımcı sayısına bakıldığında; hem geçen yıla nazaran hem de yıl başından bu yana artış olduğu görülüyor.
Oransal olarak en çok artış yaşanan illler Şanlıurfa, Hatay ve Adana olurken portföy bedellerinin ise Borsa İstanbul’daki yılbaşından bu yana yaşanan endeks bazında yüzde 13’lük düşüşe paralel olarak düştüğü görülüyor.
