“Karşılıksız para basan klâsik finans piyasası yok olmaya mahkum”
Blockchain Economy Istanbul etkinliğinde kelam alan muharrir Hamza Yardımcıoğlu, Kriptokoin.com’a özel konuştu. Yardımcıoğlu, Bitcoin’in “bin yılda bir gelen devrim” olduğunu söylerken, kripto işine soyunan bankalara güvenilmemesi gerektiğini savunuyor.
Etkinlik hakkındaki fikirleriniz neler?
Bu aktifliğe dünyanın her yerinden gelen beşerler var. Bu insanlara yalnızca kripto parayla uğraşanlar olarak bakmamak lazım. Ben devrimciler olarak görüyorum onları. Yalnızca algoritma yazan değil, geleceği yazan beşerler burada buluşuyor. Hoş fikirler ortaya konuluyor. Eski sistem yok olmaya mahkum. Yozlaşmış sistem yok olup gidecek.
“Bitcoin sizi insan üzere aldatamaz”
Kendinizi Bitcoin maksimalisti olarak mı addediyorsunuz?
Ben kendimi hiçbir sınıflandırma içine sokmuyorum. Bitcoin’in mükemmel bir fikir olduğunu düşünüyorum. Tahminen bin yılda bir gelecek kadar ender ve kıymetli bir fikir ortaya atıldı. Bu fikrin kimin tarafından atıldığını bilmememiz daha da uygun. İnsan faktörünün ortadan kaldırılması çok kıymetli. Zira insan Allah’ın cezasıdır, baş belasıdır. Sorunun kendisidir. İnsanın olmadığı dayanılmaz bir algoritma var. Ortada protokol var ve bu protokolün nasıl davranacağı belirli. Seni kandıramaz. İnsan üzere palavra söyleyemez. İnsan üzere aldatamaz.
Dünyada kriptonun benimsenmesinde Türkiye’nin ön sıralarda yer aldığını biliyoruz. Sizce bunun sebebi enflasyonun yüksek olması mı? Nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bunun iki tane sebebi var: O kadar yoksullaştırılmış bir toplumdayız ki gençler gelecekten ümidini kestiği için süratli varlıklı olma yoluna yöneliyorlar. Kripto paralara bilinçsizce çok ilgi gösteren bir kesim var. Daha da değerli bir boyutu var: Türk milleti zeki lakin kurnazdır. Vadeli çek diye bir sistem geliştirdik. Yalnızca Türkiye’de var, dünyanın hiçbir yerinde yok. Türkiye’de bir çek yazarsın ve vadesi vardır. Ve bu çek piyasada döner. Dünyanın hiçbir yerinde bunun örneğini bulamazsınız: Banka hesabınızda 1 dolar varsa 1 dolarlık çek yazabilirsiniz. Bu çeşit pratik tahliller bizim hayatımızda olduğu için, blokzincir de bunun bir uyarlaması. Blokzincir temelli dayanılmaz fikirlerin Türkiye’den çıkacağını düşünüyorum.
Regülasyonlar konusunda ne düşünüyorsunuz. Yaklaşık bir buçuk yıldır Ankara’da kripto regülasyonları üzerinde çalışıldığını biliyoruz. Kimi sızan taslaklarda süreç bazlı vergi üzere tartışmalı düzenlemeler gördük. Sizin bu bahisteki beklentileriniz neler?
Merkezi sistem haydutluğunu tekrar ortaya koyuyor. Aslında buna alternatif olarak çıkmıştı. Merkeziyetsizlik fikrini merkezi bir hapishanenin içerisine koydular. Devletlerin bu mevzuda getireceği regülasyonlar hiçbir vakit özgürlükçü, merkeziyetsizliğe hizmet eden kararlar olmayacaktır. Bu, sisteme karşı başlamış bir dijital isyan hareketidir.
“Bankaların merkeziyetsizliğe hizmet etmek üzere bir niyeti yok”
Bankaların kelam konusu regülasyonları beklediğini ve bu alanda faaliyet göstermeye hazır olduklarını biliyoruz. Bankaların işin içine girmesiyle kripto benimsenmesinin artacağına dair bir beklenti var. Bankalar eliyle kripto benimsenmesinin artması sizce de bir çelişki yaratmıyor mu?
Bütün dünyada 2023’ten itibaren başlamak üzere Merkez Bankası Dijital Paraları (CDBC) kullanılmaya başlanacak. Keza Dijital Türk Lirası da yolda. Ve bizler, cüzdanlarımız vasıtasıyla kendi ortamızda para transferi yapabileceğiz. Bankalara bu manada gereksinim kalmayacak. Hasebiyle bankaların bu yeni periyotta rolleri değişiyor. Para gönderimlerine aracılık edemeyecekleri için, öbür alanlara yani kripto para alım satımı ve buradan kazanacakları komitelere yöneldiklerini görüyoruz. Bankacılık sistemi şu andan itibaren apayrı bir hüviyet kazanıyor. Yoksa bankaların merkeziyetsizliğe hizmet etmek üzere bir niyeti yok.
“Sistem kilitlendiğindeyse birçok taahhüt yerine getirilemeyecek”
Fakat ne olursa olsun bilindik bankaların bu alana girmesiyle kriptonun benimsenmesi artacaktır…
Tabii ki de. Ancak yeniden de sağlam olacağını zannetmiyorum. Zira bugün yaptıkları üzere ellerinde olmayan altını, gümüşü ve birçok varlıkları satıyorlar. Sistem kilitlendiğindeyse birçok taahhüt yerine getirilemeyecek. Şu anda bunu kripto para borsaları da yapıyor. Hasebiyle büyük borsa batışlarına yakında şahit olabiliriz.
FTX örneğinde olduğu üzere mi?
Aynen o denli. Regülasyonlar bankacılık sistemi kadar sıkı olmadığı için borsalar bunu avantaj bilip, içeride neler döndüğü muhakkak olmayan formda faaliyetlerini sürdürüyorlar. Hakikaten varlıkları var mı? Stabilcoin’lerde de durum tıpkı. Biz Tether’in elinde tuttuğu varlıkların bankada karşılığı var mı? Bize söylenenlere inanıyoruz. Sorun de burada esasen. Sorunun kendisi insandır.