Investing.com – Çin, ABD Başkanı Donald Trump’ın geçtiğimiz günlerde duyurduğu kapsamlı gümrük tarifelerine karşılık olarak tüm Amerikan mallarına %34 ek vergi getirileceğini açıkladı. Çin Maliye Bakanlığı tarafından duyurulan yeni tedbirlerin 10 Nisan 2025 itibarıyla yürürlüğe girmesi planlanıyor. Bu adım, Trump’ın Çin’e yönelik gümrük tarifelerini yıl başından bu yana toplamda %54 seviyesine kadar çıkarmasına yanıt niteliği taşıyor.
Çin’in yeni tarifeleri, içinde nadir toprak elementleri gibi stratejik ürünlerin de bulunduğu bazı Amerikan mallarında ihracat kontrollerini de kapsıyor. Çin Tarife Komisyonu yaptığı açıklamada, karşılıklı tarifelerin çok taraflı ticaret sistemine aykırı olduğunu ve yalnızca küresel ekonomik büyümeyi değil, aynı zamanda tedarik zincirlerinin istikrarını da tehdit ettiğini vurguladı.
Piyasalarda sert kayıp: S&P 500 ve Nasdaq, 2020’den bu yana en kötü günü yaşadı
Küresel çapta etkileri hissedilen bu karşılıklı tarife savaşları, özellikle ABD hisse senedi piyasalarında sert satışlara yol açtı. Perşembe günü S&P 500 endeksi %4,8 düşerek 5.396,52 puana geriledi ve Haziran 2020’den bu yana en keskin günlük düşüşünü kaydetti. Nasdaq endeksi ise %6 değer kaybederek pandeminin ilk döneminden bu yana en zayıf seyrini izledi. Küçük ölçekli hisseleri takip eden Russell 2000 endeksi ayı piyasasına girerken, Dow Jones endeksi %2,5 düşüş yaşadı.
Cuma sabahı itibarıyla vadeli işlemlerde kayıplar derinleşti. Dow Jones vadelileri %2,8, Nasdaq 100 vadelileri ise %3,2 düşüş gösterdi. S&P 500 e-minileri 67,5 puan, yani yaklaşık %1,24 değer kaybetti. Çin’in misilleme kararının ardından Avrupa’da da STOXX 600 endeksi %4,5 gerileyerek senenin en düşük seviyelerine indi.
Faiz indirimi beklentileri arttı, banka hisseleri baskı altında
Küresel ticaret savaşı endişelerinin tetiklediği riskten kaçış, ABD tahvil piyasasına da yansıdı. 10 yıllık Hazine tahvili faizi altı ayın en düşük seviyesi olan %3,95’e kadar geriledi. Bu ortamda, yatırımcıların Fed’in daha güvercin bir para politikasına yöneleceği yönündeki beklentileri de kuvvet kazandı. Para piyasası vadeli kontratlarında yıl sonuna kadar 100 baz puanlık faiz indirimi fiyatlanırken, geçen hafta bu seviye 75 baz puandı.
Bankacılık sektörü hisseleri de sert satışlardan nasibini aldı. ABD’de Bank of America, JPMorgan Chase (NYSE:JPM) ve Citigroup hisseleri açılış öncesi işlemlerde yaklaşık %2 değer kaybetti. Yatırımcılar, faiz indirimi beklentileri ve ticaret geriliminin büyüme üzerindeki etkileri nedeniyle bankacılık sektörünü daha riskli buluyor.
Çin daha önce de yanıt vermişti, daha sert adımlar gelebilir
Çin bu yıl içinde Trump yönetiminin tarifelerine karşı birkaç kez yanıt vermişti. Şubat ayında sıvı doğalgaz, kömür ve ham petrol gibi ürünlere %10-15 arasında değişen tarifeler getirilmişti. Mart ayında ise soya fasulyesi, domuz eti ve tavuk gibi tarım ürünlerine %10-15 oranlarında gümrük vergileri uygulanmaya başlamıştı. Nisan ayındaki bu hamleyle birlikte Çin’in Trump yönetimine karşı koyduğu tarife oranları %54’e ulaştı.
Analistler Çin’in, misillemeyi kademeli şekilde ilerleterek pazarlığı açık bırakabileceğini ancak her yeni turda iki ülke arasındaki diplomatik bağların ve ekonomik ilişkilerin daha da gerileme riskiyle karşı karşıya kalacağını belirtiyor. Eurasia Group analistleri yayımladıkları notta, “Her yeni adım, yıl içinde ikili ilişkilerin ciddi şekilde kopma ihtimalini artırıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
İzlenecek gelişmeler: İstihdam raporu ve Powell’ın konuşması
ABD Çalışma Bakanlığı tarafından yayımlanacak olan aylık istihdam raporu, piyasanın dikkatle izlediği bir diğer veri olacak. Mart ayında tarım dışı istihdamın 135.000 kişi artması bekleniyor. İşsizlik oranının ise %4,2’ye yükselmesi öngörülüyor. Bu verilerin, Trump’ın tarifeleri nedeniyle hükümet harcamaları azaltılırken kamuda işten çıkarmaların arttığı bir döneme denk gelmesi, rapora ayrı bir önem kazandırıyor.
Ayrıca, Fed Başkanı Jerome Powell’ın TSİ 18.25’te yapacağı konuşma da yakından izlenecek. Powell’ın, para politikalarının yönü ve Trump’ın ticaret politikalarının ekonomik etkilerine dair mesaj vermesi bekleniyor. Trump’ın neredeyse tüm ithalat kalemlerine tarife getirmesinin ardından Powell’ın tonunun şahin mi yoksa güvercin mi olacağı piyasaların yönü açısından belirleyici olacaktır.
