Medipol Sıhhat Grubu’ndan Klinik Psikolog Kübra Ekşi Yıldız, çocuklarda öfke nöbetlerinin nedenlerini ve bu durumla başa çıkma sistemlerini anlattı. Psikolog Yıldız, doğru yaklaşımlar ve dengeli ebeveyn tavırlarıyla öfke nöbetlerinin nasıl yönetilebileceğini açıkladı.
Çocuklarda öfke nöbetleri, bilhassa 1,5 – 3 yaş arasında sıkça karşılaşılan bir durum. Medipol Sıhhat Grubu’ndan Klinik Psikoloğu Kübra Ekşi Yıldız, çocukların bu devirde yaşadıkları bağımsızlık arayışının öfke nöbetlerine yol açabileceğini belirterek, ebeveynlerin bu süreçte nasıl davranmaları gerektiğine dair kıymetli tavsiyelerde bulundu. Öfke nöbetlerinin patolojik bir boyuta ulaşması durumunda ise profesyonel takviye alınmasının gerekliliğine vurgu yaptı.
ÖFKE NÖBETİ SEBEPSİZ DEĞİL
Öfke nöbetlerinin en sık görüldüğü yaşların 1,5 – 3 yaş ortası olduğunu lisana getiren Klinik Psikoloğu Kübra Ekşi Yıldız, “Nöbetlerin en sık görüldüğü periyot 1,5-3 yaş ortasıdır. Yürümeye başlayan bebek özerkliğinin birinci adımını atarken, kendisini dünyanın merkezinde görmekte, en küçük bir engellenmede büyük hayal kırıklığı yaşamaktadır. Güçlü bir sahiplenme duygusu içindedir. Her şey onun zanneder, eşyalarını paylaşmak istemez. Yarım yamalak konuşmakta, hislerini sözlere tam olarak dökememektedir. Tüm bu sebepler hislerini denetim edemeyen çocuğun kızgınlığının bir anda öfke nöbetine dönmesine sebep olur. Bu devirde çocuk, birinci sefer kendisini yetişkinlerden ‘özellikle annesinden’ başka bir varlık olarak görmeye başlar. Bağımsızlığa giden uzun yolun bir adım öncesi olan bu devirde yaşanan davranışlar, çocuğun bağlanma ve bağımsızlaşma ortasındaki yaşadığı bocalamanın getirdiği içsel çatışmanın dışa vurumudur.” tabirlerini kullandı.
“ÇOCUĞUNUZ SİZİ TEST EDİYOR”
Çocukların bu davranışlarının duygusal gelişiminin bir sonucu olduğunu belirten Klinik Psikolog Kübra Ekşi Yıldız, “Çocuk ne kadar bağımsız olduğunu öğrenmeye çalışırken sizi imtihan edecektir. Her şeye hayır demeye başlar, bundan zevk alır ve kendi istediği şeylere bile ‘hayır’ diyebilir. Bu periyottaki çocuğun hedefi sizi kızdırmak ya da sıkıntıdan çıkarmak değildir. Niyeti; koyduğunuz kuralların yahut istemediğiniz davranışların ne kadar kıymetli olduğunu test etmektir. Unutmamanız gereken; bu durumun, çocuğunuzun gösterdiği bu davranışların, duygusal gelişiminin bir sonucu olduğu, olmalıdır. Okul öncesi periyot dediğimiz 3-5 yaş ortasında kızgınlık kolaylıkla öfkeye dönüşebilir ve çocuğunuz saldırgan haller sergileyebilir. Kendini tabir etmekte yaşadığı zahmet, farklı fikirlerin olabileceğini anlamakta zorluk, paylaşmayı şimdi öğrenmemiş olma bu dönemki öfke nöbetlerinin temel sebebidir.” şeklinde konuştu.
DESTEK ALINMASI GEREKEN DURUMLAR
Çocuğun öfke nöbetlerinin şiddete dönmesi durumunda mutlak dayanak alınması gerektiğini söyleyen Psikolog Yıldız, “İnsanlara vurma, itme, ısırma, eşyaları kırıp dökme, parçalama halinde ziyan verme, hakaret ve küfür üzere makûs kelamlar söyleme, saçını yolma, elbiselerini yırtma, yüzünü yırtma üzere kendine ziyan verecek davranışlar öfkenin ‘patolojik’ dışa vurumudur. Bu üzere durumlar kesinlikle ciddiye alınmalı, altta yatan ruhsal düşünceyi anlamak için dayanak alınmalıdır. Bu durumda öncelikli yapılması gereken ailenin pekiştirici davranışlardan kaçınması, çocuğun ikincil çıkar elde etmesine imkan verilmemesidir. İstediği gerçekleşmeyince çığlıklar atan, yerlerde tepinen, durmaksızın ağlayan çocuğunuza çatışmadan kaçmak ve uzaklaşmak için verdiğiniz taviz ile bu davranışları ödüllendirmiş olacak, davranışı pekiştirmiş olacaksınız.” dedi.
ÇOCUKLAR NEDEN ÖFKE NÖBETİ GEÇİRİR?
Çocukların his idarelerini anne babalardan aldığını tabir eden Yıldız, “Aile içinde anne baba çatışması yaşanıyorsa, ebeveyn tavırlarında tutarsızlık varsa, çocuk ihmal ediliyorsa öfke denetim sorunu yaşaması sürpriz olmayacaktır. Çocuklar his idarelerini anne-babadan öğrenirler. Bu sebeple uygun rol model olmalı, bağlantınıza dikkat etmeli, hislerinizi uygun yönetebilmelisiniz. Yapılan araştırmalarla günde ortalama 2 saat Tv izleyen çocuğun zihin arşivinde negatif tavırları depoladığı gözlemlenmiştir. Bu yüzden çocuğunuzun ne izlediğini takip etmelisiniz. Gücünü rahatlıkla boşaltabileceği spor kollarına ve aktivitelere yönlendirmelisiniz. Yarar ve kaybın kardeş olduğunu her fırsatta lisana getirmelisiniz.” dedi.
