Glutene bağlı hastalıklar, son yıllarda giderek artan bir sıhhat sorunu haline geldi. Gluten, buğday, arpa ve çavdarda bulunan bir proteindir ve kimi beşerler gluten tüketmeleri durumunda bağırsaklarda ve bedenin çeşitli yerlerinde bir tıp iltihaplanmaya neden olur. Bu durum, çölyak hastalığı olarak isimlendirilen bağışıklık sisteminde çok hassaslığa yol açan bir hastalık ile bağlantılıdır.
Nadir Hastalık Gönüllüleri Derneği Lideri Doç. Dr. Gülay Ceylaner, glutene bağlı hastalıkların genetik teşhisin değerini vurgulayarak, hastalara verilebilecek teklifleri açıkladı.
Glutene bağlı hastalıklar, gluten ismi verilen bir proteine karşı bağışıklık sisteminin çok reaksiyon vermesi sonucu ortaya çıkan bir durum olduğunu belirten Doç. Dr. Gülay Ceylaner, “Gluten hassasiyeti olan şahıslarda bağırsaklarda hasara neden olur. Belirtiler ortasında karın ağrısı, kaşıntılı ve tekrarlayan güzelleşmeyen yaralar, şişkinlik, ishal, kabızlık, yorgunluk ve ciltte döküntü üzere semptomlar yer alabilir. Gluten tüketimi sebebiyle çölyak hastalığının yanı sıra dermatitis herpetiformis, gluten hassas ataksi ve çölyak olmayan gluten hassasiyeti üzere hastalıklar ortaya çıkabilir. Bu hastalıklardan en çok bilineni olan Çölyak hastalığı, kronik, otoimmün bir hastalıktır. Genetik olarak yatkın şahıslarda, gluten alımıyla ortaya çıkan, ince bağırsağı etkileyen bir hastalıktır” dedi.
Doç. Dr. Gülay Ceylaner, glutene bağlı hastalıklarda genetik faktörlerin de rol oynayabileceğini belirterek açıklamasını şu halde sürdürdü: “Özellikle ailesinde glutene bağlı hastalık sahibi olanların, genetik olarak bu hastalığa yatkın olabilir. Bu nedenle, glutene bağlı hastalık bulgularını gösteren şahısların genetik olarak kıymetlendirilmesi kıymetlidir. Genetik testlerin sonuçları, kişinin gluten hassasiyeti riskini belirlemeye, hastalığın erken teşhis edilmesine ve tedavinin daha tesirli bir biçimde yönetilmesine yardımcı olabilir. 2015 yılında yayınlanan rehbere nazaran artık yeni yaklaşım çölyak olmayan gluten hassasiyetinde genetik testler müspet ise 6 haftalık diyetin klinik bir yarar sağlayıp sağlamadığına bakmaktır. Antikor testi ve barsak biyopsisi sonuçlarının olağandışı olması kaide değildir”
Gluten hassasiyeti olan şahıslara, diyetlerinde gluten içeren besinlerden kaçınmalarının gerektiğini belirten Doç. Dr. Gülay Ceylaner, hususla ilgili şunları söyledi: “Bu besinler ortasında ekmek, makarna, kek, bisküvi, kraker, bira ve birtakım soslar yer alır. Gluten hassasiyeti olan bireylerin beslenme nizamlarında süt eserleri, meyve, zerzevat, et ve balık üzere sağlıklı besinlerin yer alması kıymetlidir. Ayrıyeten, glutenli besinlerin, glutensiz alternatiflerin de kullanılabilir. Gluten hassasiyeti olan şahıslar, diyetleri ve hayat stilleri konusunda bir diyetisyen ve tabiple görüşebilir. Ayrıyeten, glutensiz diyetin vitamin ve mineraller açısından eksik olabileceği için, bu besin öğeleri destek edilebilir. Sonuç olarak, glutene bağlı hastalık bulguları gösteren bireylerin genetik test yaptırmaları ve diyetlerini buna nazaran düzenlemeleri değerlidir. Genetik testler, hastalığın riskini belirlemeye yardımcı olabilirken, diyet ve hayat üslubu değişiklikleri, semptomların yönetilmesine ve hastalığın ilerlemesinin önlenmesine yardımcı olabilir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
