Kimlik buhranı, bir bireyin kim olduğu, hayatındaki rolü ve hedefi hakkında derin bir sorgulama sürecine girdiği devirdir. Çoklukla ergenlik devrinde, bireyin benlik algısının gelişmeye başladığı vakitlerde ortaya çıkar. Lakin, yetişkinlikte de büyük değişimlerle (kariyer değişikliği, boşanma, ebeveyn olma gibi) tetiklenebilir.
Erik Erikson’un Kimlik Krizi Teorisi: Bu kavram, psikolog Erik Erikson tarafından ortaya atılmıştır. Erikson’a nazaran kimlik buhranı, ergenlik devrinde bireyin kim olduğunu keşfetmeye çalıştığı psikososyal bir gelişim evresidir. Lakin çağdaş ömrün getirdiği karmaşık sorumluluklar nedeniyle, kimlik buhranı hayatın rastgele bir devrinde de yaşanabilir.
Kimlik Buhranının Belirtileri
Kimlik buhranı yaşayan bir birey, duygusal ve ruhsal birçok belirti gösterir. İşte dikkat edilmesi gereken birtakım kıymetli belirtiler:
Kimlik Hakkında Belirsizlik:
Kişi, kim olduğunu, neleri sevdiğini yahut savunduğunu bilemez hale gelir. Bu belirsizlik, kişiyi derin bir duygusal karmaşıklığa sürükler.
Amaç Eksikliği:
Hayatta bir maksat bulamama ve geleceğe dair bir yönsüzlük hissi. Bu durum, iş yahut okul hayatında motivasyon eksikliğine yol açabilir.
Kişisel İlgilerde Sorunlar:
Kimlik buhranı yaşayan bireyler, münasebetlerinde de belirsizlik yaşarlar. Arkadaşlıklar yahut romantik alakalarda daima bir tatminsizlik ve kendini tabir edememe durumu ortaya çıkar.
Yoğun Tasa ve Depresyon:
Birey, kimlik arayışı sırasında ağır bir tasa ve depresyon yaşayabilir. Kimlik krizleri sıklıkla duygusal dalgalanmalara neden olur.
Davranış Değişiklikleri:
Bir kimlik buhranında olan kişi, ani davranış değişiklikleri gösterebilir. Daha evvel yapmadığı riskli yahut kendine ziyan veren davranışlara yönelebilir.
Toplumsal Normlara Ahenk Meseleleri:
Kimlik krizinde olan birey, toplumun kendisinden beklediği rolleri yerine getirmekte zorlanabilir, bu da toplumsal izolasyona yol açabilir.
Kimlik Buhranını Engellemenin Yolları
Kimlik buhranı kaçınılmaz olabilir, lakin hakikat adımlarla bu süreç daha sağlıklı bir halde yönetilebilir. İşte kimlik buhranını engellemeye yardımcı olacak kimi stratejiler:
Kendini Tanıma Süreci:
Kendinize vakit ayırın ve neleri sevdiğinizi, nelere ilgi duyduğunuzu keşfetmeye çalışın. Farklı hobiler ve aktiviteler deneyerek benlik algınızı güçlendirin.
Sosyal Takviye Alın:
Aile, arkadaşlar ve uzmanlar üzere muteber toplumsal dayanak kaynaklarına başvurun. Duygusal dayanağın kimlik buhranı yaşayan bireylerde olumlu tesirleri büyüktür.
Farkındalık ve Meditasyon Uygulamaları:
Meditasyon ve farkındalık çalışmaları, bireyin kendisiyle daha fazla bağ kurmasına ve içsel dünyasında daha net bir anlayış geliştirmesine yardımcı olur.
Psikolojik Dayanak:
Bir terapistten profesyonel yardım almak, kimlik buhranı yaşayan bireylerin bu süreci daha sağlıklı bir halde atlatmalarına yardımcı olabilir. Bilhassa kimlik arayışında sıkışmış hissedenler için terapi değerli bir dayanak kaynağıdır.
Kendinize Şefkat Gösterin:
Kimlik buhranı yaşamanın doğal bir süreç olduğunu unutmayın. Kendinize karşı sabırlı olun ve bu sürecin bir modülü olduğunu kabul edin.
