Ukraynalı orkestra şefi Oksana Lyniv, bu ay Metropolitan Operası’nda Puccini’nin “Turandot” gösterisine hazırlanırken şu haberi gördü: Odesa’da kayınvalidesinin evinden pek de uzak olmayan bir binaya Rus insansız hava aracı çarptı.
Güvende olduklarından emin olmak için ailesini aradı. Ancak kurbanları arasında genç bir anne ve çocukların da bulunduğu saldırının görüntüleri aklında kaldı. O geceyi yönetirken, savaşın acısını daha şiddetli hissettiğini söyledi ve özverili bir hizmetkar olan Liù operanın son perdesinde öldüğünde ve koro sustuğunda kendi kendine dua etti.
“O anda savaşın tüm acılarını gördüm” dedi. “Bu üzüntüyü nasıl açıklıyorsunuz? Kimin hayatta kalacağını, kimin ölmesi gerektiğini nasıl açıklarsınız?”
İşgalden bu yana, Met’te konser veren ilk Ukraynalı orkestra şefi olan 46 yaşındaki Lyniv, platformunu Rusya hükümetini kınamak için kullandı. Ayrıca Ukrayna kültürünü tanıtmak, Ukraynalı bestecilerin eserlerini desteklemek ve 2016 yılında kurduğu Ukrayna Gençlik Senfoni Orkestrası ile Avrupa’yı gezmek için yola çıktı.
Savaş, sanatçılar ve kültür kurumları için zor soruları gündeme getirdi. Rus sanatçılar Başkan Vladimir V. Putin aleyhinde konuşmaları yönünde baskı altında kaldı. Ukraynalılar da Rus eserlerini icra edip etmeyecekleri ya da Rus sanatçılarla birlikte sahneye çıkıp çıkmayacakları gibi sorularla karşı karşıya kaldılar.
Şu anda Almanya’nın Düsseldorf kentinde yaşayan Lyniv, bazen kendini ortada kalmış gibi hissediyordu. Geçtiğimiz ay, Viyana’daki bir festivalin, Rusya ile bağlantıları nedeniyle inceleme altına alınan şef Teodor Currentzis’in vereceği konserle birlikte sahneye çıkacağını duyurması üzerine protestoda bulunmuştu. (Festival onun görünümünü iptal etti.)
