Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings’in Kıdemli Yöneticisi ve Türkiye Analisti Erich Arispe Morales, Türkiye’de sıkı para siyaseti duruşunun sürdürüleceğine ait inançlarının yüksek olduğunu belirterek, “Enflasyon beklentileri güzelleşecek fakat bu beklentilerin uyumlu olması, sürdürülebilir halde düşmesi ve birebir vakitte dolarizasyondaki azalmanın devam etmesi içi, para siyasetinin sıkı kalmaya devam etmesi gerekecek. Bu açıdan, para siyasetinde 2025’in birinci çeyreğinde kademeli gevşemenin başlayacağını öngörüyoruz.” dedi.
Morales, Fitch Ratings’in cuma günü Türkiye’nin kredi notunu “B+”dan “BB-“ye yükselterek not görünümünü durağan olarak belirlemesinin akabinde kelam konusu karara ait AA’nın sorularını yanıtladı.
Türkiye’de son genel seçimlerin akabinde yaşanan siyaset değişikliği sonrasında ülkenin not görünümünün güzelleşmeye başladığını söyleyen Morales, mevcut ekonomik programın siyasi liderlikten dayanak almaya devam ettiğini lisana getirdi.
Morales, Türkiye ekonomisindeki kırılganlıkların güzelleşmeye başlamasıyla kredi notunda da artış olduğunu tabir ederek, memleketler arası rezervlerin arttığını ve bu yıl memleketler arası rezervlerin temel bileşiminde ve düzeyinde düzgünleşme olduğunu aktardı.
Uluslararası rezervlerdeki güzelleşmenin yanı sıra kur muhafazalı mevduat ve dolarizasyondaki düşüşe dikkati çeken Morales, “Hükümet ve iktisat otoritelerinin, sıkı para siyasetini sürdüreceğine ait inancımız artmış durumda. Bu yıl gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYH) yüzde 5’ine yakın olan bütçe açığının önümüzdeki yıl yüzde 3 civarında konsolide edileceğine inanıyoruz. Ayrıyeten, gelir siyasetlerinin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) enflasyonu düşürme süreciyle daha uyumlu olacağını düşünüyoruz. Bu değerli bir nokta zira Türkiye’nin önündeki en büyük zorluk enflasyon olmaya devam ediyor. Enflasyon sürdürülebilir bir patikada ve 2021’deki para siyasetindeki gevşeme öncesi düzeyine yaklaşmazsa Türkiye için kırılganlık oluşturmaya devam edecek.” diye konuştu.
“Ekonomi, 2025’te net ihracat dayanaklı büyüme modeliyle dengelenmeyi sürdürecek”
Morales, öte yandan, Türkiye’de bu yıl sonu prestijiyle enflasyonun yüzde 43 ve gelecek yıl sonunda yüzde 21’e gerilemesini beklediklerinin altını çizdi.
Aylık enflasyon baskılarının yavaşladığını vurgulayan Morales, “Aylık enflasyon baskıları yavaşladıkça, piyasanın enflasyon beklentileri de buna nazaran ayarlanacaktır. Lakin hanehalkı ve firmaların enflasyon beklentilerindeki düşüşün daha yavaş olacağını öngörüyoruz. Bu beklentilerin gerilemesi son derece kıymetli lakin bu biraz vakit alıyor.” dedi.
Morales, “Enflasyonun 2025 sonunda yüzde 21 düzeyine gerileyeceğini düşündüğümüzde, bu durum para siyasetinde kademeli bir gevşeme gerektirecek. Enflasyon beklentileri güzelleşecek lakin bu beklentilerin uyumlu olması, sürdürülebilir formda düşmesi ve birebir vakitte dolarizasyondaki azalmanın devam etmesi için, para siyasetinin sıkı kalmaya devam etmesi gerekecek. Bu açıdan, para siyasetinde 2025’in birinci çeyreğinde kademeli gevşemenin başlayacağını öngörüyoruz.” halinde konuştu.
Türkiye iktisadında bu yıl yüzde 3,5 ve 2025’te yüzde 2,8 ile görece düşük bir büyüme öngördüklerini lisana getiren Morales, bu büyüme düzeyinin enflasyon beklentilerindeki tekrar dengelenme sürecini desteklediğini anlattı.
Morales, hükümetin iç talep ve dış faktörlerle desteklenen istikrarlı bir büyüme sağlamaya çalıştığını tabir ederek, “Bu büyümenin birebir vakitte öngörülebilir ve emniyetli bir siyaset çerçevesiyle desteklenmesi isteniyor. Bizim bakış açımız, bu ayarlamanın da bir kesimi olarak daha düşük bir büyüme periyodu görüleceği. Bu kapsamda, 2025, iktisadın iç talep ve tüketim odaklı bir modelden daha net ihracat dayanaklı bir büyüme modeline yanlışsız tekrar dengelenmeye devam ettiği ve enflasyonun yüksek olacağı bir periyot olmaya devam edecek. Bu da dengelenme sürecinin bir kesimi.” formunda konuştu.
“Mali siyaset, 2025’te enflasyondaki düşüşe katkı verecek”
Mali siyasetin dezenflasyon sürecine tesirini de pahalandıran Morales, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Haziran 2023’te siyaset değişikliğini gördüğümüzde, maliye siyaseti vergi tedbirleri yoluyla bütçe açığını azaltmak için devreye girdi lakin mali açığı 2023 için öngörülenin altına indirmeyi başardı. Bu yıl maliye siyasetinin, para siyasetindeki sıkılaşmaya değerli bir katkı sağlayamadığını düşünüyoruz. Yılın birinci kısmında gördüğümüz iç talep direncini, taban fiyat artışı ve maliye siyaseti ile açıklıyoruz. Hükümetin maliye siyaseti kapsamında son devirde aldığı önlemler göz önünde bulundurulduğunda, önümüzdeki yıl yüzde 2’ye yakın mali konsolidasyonun enflasyondaki düşüş sürecine katkıda bulunacağını öngörüyoruz. Düzgünleştirilmiş mali siyaset tutarlılığının 2025’te mevcut olmasını bekliyoruz ve bu bizim temel noktamız.”
Morales, yerli ve yabancı yatırımcıların mevcut siyaset duruşunun devam edeceği ve siyaset geri dönüşü risklerinin azalmasına ait daha fazla delil görmek isteyebileceğini ve enflasyon beklentilerinin yine çıpalanması ve para siyasetinin güvenirliğinin oluşturulmasının vakit aldığını kelamlarına ekledi.
Fitch’in cuma günkü açıklamasında, müspet gerçek faiz oranlarının, düşük cari hesap açığı ve Döviz muhafazalı mevduatlardaki kademeli düşüşün muhtemelen dış tamponlardaki güzelleşmenin kalıcılığını destekleyeceği belirtilerek, rezervlerin bu yıl sonunda 158 milyar dolara, 2025 sonunda 165 milyar dolara yükselmesinin öngörüldüğü tabir edilmişti.
Fitch Ratings, geçen yıl eylülde Türkiye’nin kredi notunu “B” olarak teyit ederken, not görünümünü 2 yılın akabinde “negatif”ten “durağan”a çevirmişti.
Kredi derecelendirme kuruluşu, bu yıl martta da ülkenin kredi notunu “B”den “B+”ya yükseltirken, not görünümünü “durağan”dan “pozitif”e çıkarmıştı.
