Foreks – Finansal Kurumlar Birliği Ekonomik Görünüm Endeks Raporu yayımlandı.
FKB’nin çalışmasına göre, Mart’ta, katılımcıların enflasyon beklentileri 2025 Mart ayı, 2025 yıl sonu ve 2026 yıl sonu için sırasıyla %2,47, %31,70 ve %22,82 oldu.
Şubat 2025 anket sonuçlarının, Şubat ayı sonu için %3,14, 2025 yıl sonu için %31,21 ve 2026 yıl sonu için %22,04 olduğu göz önünde bulundurulduğunda, ay sonu beklentisinde azalış, 2025 ve 2026 yıl sonu beklentilerinde ise ihmal edilebilir bir artış gözlendi.
Şubat 2015’ten günümüze hesaplanan ve Mart 2018’e kadar artan bir eğilim izleyen FKB Ekonomik Görünüm Endeksi, bu tarihten sonra azalan bir eğilim sergilemiş ve Ekim 2018’de 95,15 değerini alarak en düşük seviyesine ulaşmıştır. Kasım 2018’den itibaren dalgalı bir seyir izleyen endeks, Şubat 2025’te bir önceki aya göre 2,78 puan artarak 100,68 değerini almıştır.
FKB Ekonomik Görünüm Endeksi alt bileşenlerinden Faktoring Sektörü Endeksi, Şubat 2025’te 4,63 puan artarak 100,48 değerini almıştır.
FKB Ekonomik Görünüm Endeksi alt bileşenlerinden Finansal Kiralama Sektörü Endeksi, Şubat 2025’te 2,29 puan artarak 104,59 değerini almıştır.
FKB Ekonomik Görünüm Endeksi alt bileşenlerinden Finansman Sektörü Endeksi, Şubat 2025’te 1,43 puan artarak 96,97 değerini almıştır.
Alt sektör endekslerinin tümünde gözlenen artışlarla birlikte, FKB Ekonomik Görünüm Endeksi de artmıştır. FKB Ekonomik Görünüm Endeksi’nde Nisan 2024’te gözlenen 2,29 puanlık azalışı, Mayıs 2024’te 1,21 puanlık artış izlemiştir. Haziran 2024’te 0,46 puanlık azalış, Temmuz 2024’te ise 0,86 puan artış gösteren endeks, Ağustos 2024’te 0,44 puan azalmış; Eylül 2024’te 0,65 puan, Ekim 2024’te 0,39 puan, Kasım 2024’te 0,26 puan ve Aralık 2024’te ise 0,81 puan artmıştır. FKB Ekonomik Görünüm Endeksi 2024 yılının son 6 aylık döneminde Ağustos ayı hariç olmak üzere artış yönünde bir eğilim sergilemiştir. Bu artış eğilimi Ocak 2025’te yerini 3,09 puanlık bir azalışa bırakırken, Şubat 2025’te bir önceki ay gözlenen azalış, 2,78 puanlık bir artışla telafi edilmiştir. Şubat 2025’te endeksin aldığı 100,68 değeri, 2024 yılının en yüksek değeri olan (Aralık 2024) 100,99’un altında ve 2024 yılı ortalaması olan 99,34’ün üzerinde gerçeklemiştir. FKB Ekonomik Görünüm Endeksi’nin, ekonomik beklentileri yansıtan bir gösterge olduğu düşünüldüğünde, 2024 yılı Şubat ve Mart aylarında başlayan beklentilerin olumlu yönde kalıcı olma olasılığı, Nisan ayındaki düşüş ile birlikte azalma eğilimi gösterse de bu eğilim Mayıs ayında yönünü artışa çevirmiş ve bir önceki ayda görülen azalışı telafi etmiştir. Haziran ayında ise endekste kısmi bir azalış yaşanmakla birlikte, Temmuz ayında endeks bu azalışı telafi ederek yükselmiştir. Ağustos ayında bir önceki ayda görülen artış kısmen azalışla telafi edilmiş, Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık aylarında endeks aralıksız artış göstermiştir. Ocak 2025’de gözlemlenen azalışı ise Şubat ayındaki artış izlemiştir. Endeksin genel seyrinden, azalış yaşanan ayların artış gözlemlenen aylar ile telafi edildiği ve endeks değerlerinin genel olarak belirgin bir ortalama etrafında salınımlar gösterdiği anlaşılmaktadır. Sıkılaştırma yönünde uygulanan iktisat politikalarının etkileriyle birlikte, aylık değişimlerin kalıcılığı konusunda belirgin bir yargıya varmak için orta ve orta-uzun vadeli zaman ufkunu dikkate almak ve ilerleyen dönemlerde endeksin seyrini gözlemlemek yerinde olacaktır.
FKB Ekonomik Görünüm Beklenti Anketi Mart ayı sonuçlarına göre; katılımcıların enflasyon beklentileri 2025 Mart ayı, 2025 yıl sonu ve 2026 yıl sonu için sırasıyla %2,47; %31,70 ve %22,82 olarak gerçekleşmiştir. Şubat 2025 anket sonuçlarının, Şubat ayı sonu için %3,14; 2025 yıl sonu için %31,21 ve 2026 yıl sonu için %22,04 olduğu göz önünde bulundurulduğunda; ay sonu beklentisinde azalış, 2025 ve 2026 yıl sonu beklentilerinde ise ihmal edilebilir bir artış gözlenmektedir. Anket katılımcılarının 2025 ve 2026 yılları için enflasyon beklentileri, OVP’nin öngördüğü sırasıyla %17,5 ve %9,7 ve IMF’nin öngördüğü sırasıyla %24 ve %17,2 tahminlerinden daha yüksek bir seviyede oluşmuştur. Her ne kadar aylık enflasyon beklentileri dalgalı bir eğilim sergilese de, yıl sonlarına ilişkin beklentiler azalan patikalarını korumaktadır. Enflasyonun doğası gereği, enflasyonu etkileyen etmenlerin enflasyon oranına yansıma hızı ve derecesi kısa, orta ve uzun vadede farklılaşmaktadır. Bu nedenle, bir anket döneminden diğerine enflasyon beklentilerinin değişmesini olağan kabul etmek ve enflasyonun izleyeceği patikayı anlamak için para politikası duruşu ile enflasyonu belirleyen etmenleri, beklentilerin oluştuğu zaman ufkunu da dikkate alarak değerlendirmek yerinde olacaktır. Bu bağlamda, özellikle yıl sonlarına ilişkin beklentilerdeki değişimler dikkate alındığında orta ve orta-uzun vadede para politikası duruşunun, Grafik 8’de ve Grafik 10’da da görüldüğü üzere enflasyon beklentilerine yansımaya devam ettiği ve enflasyon beklentilerinin azalan durağan bir patikaya oturduğu görülmektedir.
FKB Ekonomik Görünüm Beklenti Anketi Mart ayı sonuçlarına göre; katılımcıların dolar kuru beklentisi, 2025 Mart ayı, 2025 yıl sonu ve 2026 yıl sonu için sırasıyla 36,80; 42,57 ve 49,17 olarak gerçekleşmiştir. Şubat 2025 anket sonuçlarının, Şubat ayı sonu için 36,28; 2025 yıl sonu için 42,80 ve 2026 yıl sonu için 50,08 olduğu göz önünde bulundurulduğunda katılımcılarının döviz kuru seviyesine ilişkin beklentileri, Grafik 12’de, Grafik 14’te ve Grafik 16’da da görüleceği üzere, her bir zaman dilimi için ihmal edilebilir derecede olmak üzere, ay sonu için artan, cari yıl ve gelecek yıl sonları için azalan bir eğilim sergilemektedir. Katılımcıların yıl sonu beklentileri dikkate alındığında, 2026 yılında bir önceki yıl sonuna göre TL’de %15 civarında değer kaybı beklenmektedir. Nisan, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım, Aralık, Ocak ve Şubat aylarına ilişkin anket sonuçları göre hesaplanan, sırasıyla; %19,60; %18,23; %18,81; %18,27; %18,07; %20,49; %20,62; %20,46; %22,22, %16,56 ve %17, değer kaybı oranlarıyla karşılaştırıldığında, TL’deki değer kaybı beklentisinin küçük dalgalanmalar izlediği ve Mart ayında bir önceki aya göre azaldığı görülmektedir. Mart ayı anket sonuçlarına göre, %15 olan 2026 sonu TL’deki değer kaybı oranı beklentisi, aynı zaman dilimi için %22,82 olan enflasyon oranı beklentisinin altında oluşmuştur. Bu bağlamda, katılımcıların döviz kurundan enflasyona yönelik geçişkenliği, gelecek dönemlerde fiyat artışlarının bütünüyle olmasa da önemli bir nedeni olarak göz önünde bulundurduğu söylenebilir. 2025 ve 2026 yıl sonu için IMF’nin sırasıyla 52,57 ve 62,97 ile OVP’nin 42 ve 44,6 tahminleri (TL ve dolar bazındaki yıllık milli gelir tahminlerinden elde edilen ortalama dolar kuru beklentisi) ile karşılaştırıldığında, anket katılımcılarının 2025 için IMF tahminin altında ve OVP tahmini ile tutarlı; 2026 için IMF tahminin altında, OVP tahminin üzerinde bir beklenti oluşumu içinde oldukları görülmektedir. Ocak 2024’ten bu yana Türkiye CDS priminde görülen dalgalanmaların (ortalama olarak: Şubat 288; Mart 300,79; Nisan 293,65; Mayıs 259,20; Haziran 271,35; Temmuz 255,61; Ağustos 265,75; Eylül 256,81; Ekim 266,16; Kasım 251,12; Aralık 259,68: Ocak 249,68) devam ettiği ve Şubat 2025’te CDS priminin bir önceki aya göre 4,68 puan artarak 254,36 değerini aldığı gözlenmektedir. CDS primindeki değişimlerinin, ülke ekonomisine ilişkin risk algılarının göstergesi olması itibariyle, piyasa katılımcılarının döviz kuru beklentilerine yansıdığını söylemek mümkündür.
FKB Ekonomik Görünüm Beklenti Anketi Mart ayı sonuçlarına göre, gelecek 3 ay için kısa vadeli ticari kredi faiz oranı beklentisi Şubat ayına göre %1,21 azalarak %45,90 ve FKB’ye üye kurumlarına ilişkin sektör ortalama faiz oranı beklentisi ise Şubat ayına göre %0,88 azalarak %52,82 olmuştur. Grafik 18 ile Grafik 20’de görüleceği üzere, kredi faizlerinin gelecek dönemlerdeki değerlerine ilişkin olarak istikrarlı azalış yönünde bir eğilim gözlenmeye devam etmektedir. TCMB verilerine göre, bankalarca açılan kredilere uygulanan yıllıklandırılmış ticari kredi faiz ortalaması, (tümü ilk hafta olmak üzere) Nisan 2024’te %67,42; Mayıs 2024’te %65,74; Haziran 2024’te %63,18; Temmuz 2024’te 63,10; Ağustos 2024’te %61,66; Eylül 2024’te %60,93; Ekim 2024’te %60,74; Kasım 2024’te %60,34; Aralık 2024’te %61,25; Ocak 2025’te %62,19 ve Şubat %57,08 civarında gerçekleşmiştir. Sektör ortalama faiz oranlarına ilişkin beklenti değerlerinin, gerçekleşen piyasa faizleriyle uyumlu biçimde hareket ettiği görülmektedir.
FKB Ekonomik Görünüm Beklenti Anketi Mart ayı sonuçlarına göre, katılımcıların GSYH büyüme oranı beklentisi Şubat ayına göre, 2025 yıl sonu için %0,06 azalarak %3,10 ve 2026 yıl sonu için %0,09 azalarak %3,60 olmuştur. Şubat ayı beklenti anketi sonuçlarıyla karşılaştırıldığında, Grafik 22’den ve Grafik 24’ten izlenebileceği üzere büyüme oranı beklentisinde ihmal edilebilir bir azalış gözlenmektedir. Aynı yıllar için OVP’nin sırasıyla %4 ve %4,5 ile IMF’nin sırasıyla %2,7 ve 3,2 olan öngörüleriyle karşılaştırıldığında, katılımcıların GSYH büyüme oranı beklentisi, 2025 yıl sonu ve 2026 yıl sonu için OVP öngörüsünün altında ve IMF öngörüsünün üzerinde gerçekleşmiştir.
