2022-2023 futbol dönemi şip şak geride kaldı. Muhtemelen futbol tarihindeki en acayip dönemi da geride bıraktık. Çünkü dönem ortasında çok acayip, pek garip bir Dünya Kupası izledik. Aslında futbol ismine oldukça ağır bir takvim vardı lakin ben niyeyse bu atmosferin tadını çok çıkaramadım.
Normal koşullarda bir büyük turnuva vakti futbol oyunlarıyla ekstra haşır neşir olurdum. Günde 6 saat oynanan FM/CM kombinasyonu 8 saate çıkar kalan vakitlerde da FIFA ya da daha evvelce PES oynanırdı. Lakin futbol oyunları artık o kadar tekdüzeleşti ki değil 10 saat oynamak, 10 maç atacak mecali bulamıyorum. FIFA demişken önümüzde bir EA FC 24 gerçeği var. Onunla birlikte bir de Football Manager’dan bir sene vadeli büyük bir duyuru geldi ve FM 25’in Unity motoruyla baştan yaratılacağı açıklandı. Tüm bu bilgiler ışığında bakalım top tepmeli oyunların önümüzdeki günleri nasıl şekillenecek?
Kaleciden Forvet, Stoperden Kaleci, Forvetten Sol Bek
Şimdi bu üstteki orta başlığı görünce işin içerisinde latife var zannediyorsunuz. Esasen bir latife var ancak bu latifeyi bu sefer ben yapmadım, EA yaptı. FIFA’ya çok uzun bir müddet orta vermiştim, Ultimate Team’i zati bırakalı 5 sene olacak. Bir girip bakayım neler oluyor dedim, demez olaydım. FUT’a gelen yeni güncellemeler silsilesiyle birlikte kalecilerin forvet, stoperlerin kaleci olduğu çok acayip bir periyoda girildiğini gördüm.
Hani FIFA’ya aslında hiçbir vakit mantıklı bir futbol oyunu çerçevesinde bakmamıştım fakat Petr Cech – Manuel Neuer çift forvetinin kalesinde Kyle Walker olan bi gruba gol atmaya çalışmasını izlemek beni büsbütün oyundan soğuttu. Yeni kuşak bu türlü absürtlükleri seviyor sanırım. Lakin benim üzere eski başlı futbol severler için resmen tetiklenme noktaları bunlar. Yani hangi paralel kainatta Petr Cech, forvet oynayabilir ki?! Başına direk falan mı düştü sanki…
Eh, FIFA oyunlarının son yılları aslında büsbütün FUT sağmacılığı üzerine geçiyordu. Yani bir keyifle oturup oynanacak meslek modu keyiften çok ekmek içini andıran bir monotonluk ve yavanlık haline dönüşüyordu. Başka modların da her 4 senede bir minimal güncelleme aldığını düşünecek olursak FIFA ve artık EA FC’den hiçbir beklentim yok. Hatta bu sene yaza yanlışsız getirdikleri bu mevkisel saçmalıklar dahil olmak üzere futbolun doğasıyla dalga geçen ve olayı büsbütün Amerikanizasyona döken yapıyı çok daha erken görebiliriz.
İşin en üzücü yanı ne biliyor musunuz sevgili Oyungezerler? Rekabetin ortadan kalkmış olması. FIFA bu konuda inhisar olduğu sürece yapacağı her türlü saçmalığı süper bir biçimde paketleyip satacak. O denli bu türlü satmayacak, milyarlarca, katrilyonlarca, matematiğimin yetmediği zibilyarlarca paketler açılacak. Messi’den adeta bir Jorge Campos misali kaleci olacak, Ronaldo’nun amuda kalkmış versiyonu formunda özel bir kart çıkacak ve meczuplar üzere oynanacak. Her alıcısı olan mal üzere FIFA’da çalışan sistemi bozmayacak ve benim üzere pırpır Castolo hasreti çeken, yaşları her geçen gün kemale ermeye yaklaşan binlerce (1001 kişi falan) oyuncu da giderek futbol oyunlarından soğuyacak.
Gerçekten Tüm Sorun Maç Motoru Muydu?!
Jenerasyon çok süratli bir biçimde değişiyor ve buna ayak uydurmak zaruriyet durumunda. Menajerlik oyunlarıyla sıfır görsellik, Championship Manager ile tanışan benim üzere meczuplar bir FM’de aranan tahminen de en son şey maç motoru. 2D top adamcıklarla birinci tanıştığımız CM 4 (2002-03) oyununda Romario’yu Fener’e getirip röveşata attığını hayal ederken de çok memnundum. Top adamcıklardan bağımsız 2001-02 de Nikiforenko 30 yarddan gol attı yazısını görünce başımda canlanan gol ile de çok memnundum. Hayal gücünün render etme yeteneği 99 tane 4090 TI MEGA ÜBER sürümün bir ortaya gelmesinden daha güçlüdür. Lakin neredeyse son 10 yıldır birebir oyunu minik minik değiştirip önümüze sunan Sports Interactive’e nazaran FM’nin muhtaçlığı olan değişiklik maç motorundan mütevellitmiş.
Son yapılan duyuruyla birlikte FM 25 ile birlikte eski motorun rafa kalkacağı ve Unity ile baştan bir motor yazılacağı açıklandı. Bu motorun yaratılmasındaki temel sebep ise maçların daha gerçekçi gözükmesini sağlamakmış. Esasen bunu senelerce deneyen EA, FIFA Manager ile bir arpa uzunluğu yol katedememişken FM’in sorunu burda görmesindeki tek sebep nesil geçişi. Yeni jenerasyon artık oyunlara benim ve akranlarımın baktığı üzere bakmıyor. Yani onlar Mbappe’yi sağdan bindirirken çok daha fazla 3D görmek istiyor. Zira Mbappe’nin maçlarını değil tiktoktaki kısa görüntülerini izliyorlar. Bizim için durum farklıydı, Star TV’de yayınlanan Şampiyonlar Ligi Özel programında haspel yazgı Sabri Ugan ağabey iki özete sesiyle renk katarsa futbolun doruğuna tanıklık edebiliyorduk. Bu yüzden her türlü futbol içeriğini SD kartlara değil hafızalarımıza kaydediyorduk. 2002’de Zidane’ın Leverkusen ağlarına yolladığı o acayip voleyi 2-3 kez izleme bahtına erişip mahallede denemeye çalışırken, CM 01-02’de “HITS WITH A VOLLEY” yazılarında anında o manzara full heyşdi formda aklımıza geliyordu.
Öte yandan Football Manager oyunlarının maç motorundan bağımsız o kadar büyük meseleleri var ki. Mesela yapay zeka antrenörler hala nato baş nato mermer formunda ilerliyor. Bakın şayet 99 dönem 2-4-1-3 üzere absürt bir sistem ile her kupayı alsanız bile sizden diğer kimse bu sistemi kullanmıyor. Bunun gerçekte olma ihtimali sıfır. Mourinho’nun 4-2-3-1’i Türkiye Ligi başta olmak üzere tüm dünyayı çok uzun müddet kasıp kavurdu. Bir devir tekrar Türkiye de dahil olmak üzere liberolu üçlüden öteki bir şey oynamak büyük günah kabul ediliyordu. Pep’in çok üzerine koyduğu 4-3-3’ten hiç bahsetmiyorum bile. Yani bir antrenör çıkıp oyunu değiştirdiği vakit buna herkes reaksiyon verirdi. Zati futbolun en süper yanı da bu tez-anti tez-sentez biçimindeki diyalektik yapısıydı. Lakin Football Manager Hegel ve Marx’a katî bir suretle karşı çıktığı için hiçbir anti tez üretilmiyor, doğal olarak sentez de çıkmıyor.
Muhtemelen bu hususta kendilerine gelen talep de çok az. Çünkü Klopp-Guardiola çekişmesi dışında taktik manasında kimseyi takip etmeyen bir kuşağa sahibiz. Simone Inzaghi’nin bu sene Inter ile yaptığı 3-5-2 / 5-3-2 adabı geçişli muazzam kayma savunması Şampiyonlar Ligi finali olmasa kimsenin farkına varmayacağı bir konu olacaktı. Aslında FM’de de üçlü savunma oynamak hayli monoton bir hale geliyor ve bir müddet sonra oyun motoru sisteme uygun stoper üretmemeye başlıyor siz de ya savunması biraz düzgün olan bekleri evirmek zorunda kalıyorsunuz ya da kayıt belgesini ebediyete kadar açılmamak üzere kapatıyorsunuz.
Kıssadan pay elinize klavyeyi ve oyun kolunu alıp büyük bir keyifle futbol oyunu oynamak hala ütopik bir hayal. FUT’un zehirlediği futbol oyunları dünyası yeni gelen oyunları da büsbütün online tabanlı, paket açma iştahlı birer canavara çeviriyor. Sensible Soccer’da lig yaratma keyfini yaşamış, Huylens’in bir orta pasına koşma umuduyla hayata sıkı sıkıya tutunmuş bir avuç futbol dilencisi de benim üzere bulabildiği mecralarda şikayet ediyor. İstersek kalenin zirvesine çıkıp “Deli Şenol” üzere tepinelim ya da Higuita üzere sonları zorlayalım hiçbir şey değişmeyecek. Günün birinde bir multi mega milyarder gerçek futbol aşığı, bırakın bu şeytan icatlarını ben size gerçek futbol sunuyorum diyene kadar hiçbir şey değişmeyecek. Yeniden menajerlik oyunlarını oynayanların büyük çoğunluğu yalnızca transfer yapmak için sonsuz kayıt açacak. Yeniden EA FC ile birlikte paket açılış görüntüleri “OH MY GOD IS THAT AN ICON” halinde dünyanın en beyefendi futbolcularına amuda kalkıp ayaklarıyla alkışlatan, fok balığı muamelesi yapan bir futbol devrine gireceğiz. Bu kadar şikayet ettikten sonra gideyim de PES 6’daki tozlu Master League kayıt evrakımı yine açayım, Ximelez’in atacak pasları, Castolo’nun kaçıracak golleri varmış…