Bilim adamlarından oluşan bir ekip, kan damarlarını genç farelere bağlayarak yaşlı farelerin ömrünü uzattı. Çalışmaya göre, genç kanın infüzyonları yaşlı hayvanların yüzde 6 ila 9 daha uzun yaşamasına neden oldu, bu ortalama bir insan için kabaca altı ekstra yıla eşdeğer.
Araştırmacılar, çalışma, insanlar için yaşlanma karşıtı bir tedaviye işaret etmese de, genç farelerin kanının uzun ömürlülüğü destekleyen bileşikler içerdiğini ima ediyor.
Duke Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden hücre biyoloğu ve yeni çalışmanın yazarı James White, “Bunun faydalı bir kokteyl olduğunu tahmin ediyorum” dedi.
Parabiosis olarak bilinen hayvanları bir araya getirme bilimde uzun bir geçmişe sahiptir. 19. yüzyılda Fransız bilim adamları iki farenin kan damarlarını birbirine bağladılar. Sıçanların bir dolaşım sistemini paylaştığını kanıtlamak için, hayvanlardan birine ölümcül itüzümü bitkisinden bir bileşik olan belladonna enjekte ettiler. Her iki sıçanın göz bebekleri genişledi.
1950’lerde Cornell Üniversitesi’nden Clive McCay ve meslektaşları, yaşlanmayı araştırmak için parabiyozu kullandılar. Genç ve yaşlı fareleri birleştirdiler, derilerindeki kılcal damarların birleşmesi için yan kısımlarını birbirine diktiler. Daha sonra Dr. McCay ve meslektaşları yaşlı farelerdeki kıkırdakları incelediler ve daha genç göründükleri sonucuna vardılar.
2000’lerin başında, parabiosis bir rönesans geçirdi. Araştırmacılar, farklı yaştaki hayvanlar aynı kan akışını paylaştığında neler olduğunu incelemek için 21. yüzyıl tekniklerini kullandılar. Yaşlı farelerin kaslarının ve beyinlerinin gençleştiğini, genç farelerin ise hızlandırılmış yaşlanma belirtileri gösterdiğini buldular.
Bazı doktorlar bu ön sonuçlara atladılar ve bunama ve diğer yaşlılık hastalıklarını tedavi etmenin bir yolu olarak gençlerden kan plazması enjeksiyonları yapmaya başladılar. Gıda ve İlaç İdaresi, 2019 yılında bu tür tedavilere karşı bir uyarı yayınlayarak, “bu kliniklerin reklamını yaptığı kullanımlar için kanıtlanmış klinik faydaları olmadığı ve potansiyel olarak zararlı oldukları” uyarısında bulundu.
Birkaç yıldır, Dr. White ve meslektaşları, yaşlanma karşıtı etkileri daha iyi anlamak için farelerde parabiyoz prosedürlerini değiştiriyorlar. Bilim adamları, yaşlı ve genç bir fareyi yaklaşık üç ay boyunca (tipik parabiyoz deneylerinin iki katı) bir araya getirdiler ve ardından onları dikkatlice ayırdılar. Hayvanlar iyileştikten sonra bilim adamları, ne kadar uzun yaşadıklarını görmek için hayvanları gözlemlediler.
Araştırmacılar sadece yaşlı farelerin daha uzun yaşadıklarını değil, aynı zamanda yaşlanmalarının seyrinin değiştiğini de buldular.
Bilim adamları yaşlı fareleri ayırdıktan sonra, kanlarında ve karaciğerlerinde bir hayvanın biyolojik yaşı için bir saat gibi hareket eden moleküler belirteçlere baktılar. Bu saatler durmuş gibiydi: İki ay sonra, bu moleküler belirteçler, yaşlı hayvanların aynı yaştaki tedavi edilmemiş farelerden “daha genç” olduğunu gösterdi.
White, “Yaşlanmanın yörüngesini sıfırlıyoruz” dedi.
Genç fareler de sendikadan etkilendi. Harvard Tıp Okulu’nda biyolojik saatler uzmanı ve yeni çalışmanın yazarı Vadim Gladyshev, “Genç fareler hızla yaşlanıyor ve fareleri ayırdığımızda geri gidiyor” dedi.
Çalışma Perşembe günü Nature Aging dergisinde yayınlandı.
Stanford Üniversitesi’nde çalışmaya dahil olmayan bir parabiyoz uzmanı olan Tony Wyss-Coray, “Bu güzel bir gösteri – bu etkinin geçici olmadığını gerçekten gösteriyor” dedi.
Ancak Berkeley’deki California Üniversitesi’nde araştırma bilimcisi olan Michael Conboy, Ukraynalı bilim adamları tarafından geçen yıl yayınlanan benzer bir deneyin yaşlı farelerin parabiyozdan sonra daha uzun yaşadığını göstermediği konusunda uyardı.
Conboy, “Ama en azından birileri deneyleri yapıyor ki bu cesurca, çünkü kolay değiller,” dedi.
Bir ilaç şirketi olan Regeneron’da yaşa bağlı bozukluklarla ilgili araştırmalardan sorumlu başkan yardımcısı Dr. David Glass, yeni raporun geçen yılki çalışmadan farklı bir fare türü kullandığını belirtti. Glass, “Bu nedenle, bulguları genellerken dikkatli olunmalıdır” dedi.
Şimdi Dr. White ve meslektaşları, yaşlı farelerde yaşlanmayı neyin yavaşlattığını anlamak için deneyleri takip ediyor. “Nasılları ve nedenleri araştırıyoruz,” dedi.
Deneyin uzun vadeli etkileri, Dr. White’a, nedenin yalnızca genç farelerden alınan ve yaşlıları gençleştiren hücrelere bağlanamayacağını gösteriyor. Cerrahlar fareleri ayırdıktan sonra, yaşlı fareler genç hücrelerini kaybettiler ama eski hallerine geri dönmediler.
Bir olasılık, yaşlı hayvanlardaki zararlı bileşiklerin genç farelerden alınan kanla seyreltilmiş olmasıdır. Genç kan ayrıca yaşlı farelerdeki hücreleri yeniden programlayan moleküller içerebilir, böylece hayvanlar ayrıldıktan sonra daha genç hücreler gibi davranmaya devam ederler.
Dr. Gladyshev, yeni çalışmayı genç insan serumu iğneleri elde etmek için bir gerekçe olarak görmedi. Her şeyden önce, o ve meslektaşları, bırakın insanları, fareler için ömrü uzatan kokteyli hangi faktörlerin oluşturduğu hakkında hiçbir fikre sahip değiller. Bir diğeri için, enjeksiyonlar aylarca başka bir hayvana bağlanmaktan çok uzaktır.
Dr. Gladyshev, “Bana göre işe yarayabileceğini düşünmek çok tuhaf,” dedi.
