Foreks – Çin, hassas teknoloji ihracatına yönelik kısıtlamalarını artırırken, yabancı alıcılar drone bileşenleri için önemli fiyat artışlarıyla karşı karşıya.
Shenzhen İnsansız Hava Sistemleri Fuarı’nda konuşan tedarikçiler, sensörler, sürat denetim aygıtları ve pervaneler üzere kesimlerin fiyatlarının kimi durumlarda iki katına çıktığını doğruladı.
Dünyadaki ticari dronelerin %70–80’ini üreten Çin, bu aygıtların Ukrayna ve Orta Doğu üzere savaş bölgelerinde askeri maksatlarla kullanılmasının artması üzerine ihracatı sıkı halde denetim etmeye başladı.
İhracatçılar artık özel lisanslar almak zorunda. Lakin küçük ve orta ölçekli üreticiler bu lisansları almanın zorlaştığını belirtiyor. Fuardaki bir tedarikçi “Bu lisansları almak sahiden zorlaştı ve kontroller son aylarda gözle görülür formda sıkılaştı” dedi .
Bu durum global drone tedarik zincirini zorluyor. Bir Türk üretici, hava kargo fiyatlarının geçen ay 2.000 dolarken bu ay 3.500 dolara çıktığını belirterek, maliyetlerdeki artıştan yakındı. Fransız bir savunma tedarikçisi ise Çinli kesimlere büyük ölçüde bağımlı olduklarını ve Avrupalı üreticilerin teknoloji açısından en az üç yıl geride kaldığını söz etti.
Bu ihracat kısıtlamaları, eski ABD Başkanı Donald Trump döneminde Çin’e yönelik yine artan gümrük tarifesi tehditlerinin akabinde geldi ve global tedarik ağlarında sarsıntıya yol açtı.
Alternatif tedarikçi ülkelerin azlığı, dünya genelindeki drone üreticilerini hem lojistik hem de stratejik açıdan güç durumda bırakıyor. Çin, drone bileşenlerinde global hakimiyetini adeta bir silaha çeviriyor.
