Uluslararası Güç Ajansının (IEA) Global Metan Takipçisi’ne ait yeni tahliline nazaran, fosil yakıtların üretimi ve kullanımından kaynaklanan metan emisyonları geçen yıl evvelki yıla nazaran hafif artış göstererek yaklaşık 120 milyon ton oldu. Böylelikle, güç kesiminden kaynaklanan metan emisyonları 2023’te rekor düzeye yakın seyretti.
Dünyada 10 milyon ton metan emisyonu da çoğunlukla yemek pişirme üzere faaliyetler için kullanılan biyokütlenin klasik kullanımından kaynaklandı.
Geçen yıl güç kesiminden kaynaklanan metan emisyonlarının 80 milyon tonuna 10 ülke yol açtı.
Dünyanın en büyük petrol ve gaz üreticisi olan ABD, petrol ve gaz operasyonlarının neden olduğu metan emisyonlarının en büyük sorumlusu olurken, bu ülkeyi Rusya takip etti. Çin ise kömür dalında açık orta en yüksek emisyona neden olan ülke olarak kayıtlara geçti.
Metan emisyonlarına ait uydulardan alınan ölçümlerin başka bilimsel temelli datalarla birleştirildiği rapora nazaran, geçen yıl dünyada 2022’ye nazaran 5 milyon tonun üzerinde fosil yakıt sızıntısı tespit edildi.
Öte yandan, global ısınmanın 1,5 dereceyle sonlandırılması için fosil yakıtlardan kaynaklanan metan emisyonlarının 2030’a kadar yüzde 75 azaltılması gerekiyor ve metan emisyonları azaltmanın maliyeti epey düşük.
IEA’in tahliline nazaran, ülkeler ve şirketler tarafından açıklanan tüm metan emisyonu azaltma taahhütleri tam olarak ve vaktinde uygulanırsa, fosil yakıtların neden olduğu metan emisyonları 2030’a kadar yüzde 50 azaltılabilir. Fakat verilen kelamların birçok şimdi uygulamaya yönelik planlarla desteklenmiyor.
Geçen yıl Dubai’de düzenlenen Birleşmiş Milletler İklim Doruğu’nda (COP28) yaklaşık 200 ülke 2030’a kadar metan emisyonlarını “önemli ölçüde” düşürme konusunda anlaşmıştı.
IEA Lideri Fatih Birol, rapora ait değerlendirmesinde, fosil yakıtlardan kaynaklanan metan emisyonlarının yüzde 75 azaltılmasının, gezegenin tehlikeli bir seviyede ısınmasını önlemek için zarurî olduğunu belirterek, şu tabirleri kullandı:
“Son aylarda gördüğümüz ivme beni cesaretlendirdi. Tahlillerimiz, metan emisyonların azaltılmasıyla dünyanın ısınmayla gayretinde muazzam ve acil bir fark yaratılabileceğini gösteriyor. Artık daha yükseği hedeflemeye devam ederken taahhütleri harekete dönüştürmeye odaklanmalıyız. Âlâ bilinen siyasetler ve mevcut teknolojiler fosil yakıtlardan kaynaklanan metan emisyonlarını değerli ölçüde azaltabilir. IEA, güç bölümünün bu önlemleri uygulayarak amaçlarına ulaşmasına yardımcı olmaya hazır ve ülkelerin COP28’de verdikleri kelamları yerine getirmelerini sağlamaya yönelik daha geniş kapsamlı uğraşlarımızın değerli bir modülü olan ilerlemeyi izlemeye devam edeceğiz.”
Metan emisyonları, Sanayi İhtilali’nden beri görülen yaklaşık 1,2 derecelik global sıcaklık artışının neredeyse üçte birinden sorumlu ve güç kesimi, insan faaliyetlerinden kaynaklanan metan emisyonlarının ikinci en büyük kaynağı pozisyonunda bulunuyor.
