Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch ABD’nin büyüyen bütçe açıklarını ve son 20 yılda “yönetişim erozyonunun” borç tavanı tartışmalarına yol açtığını münasebet göstererek ülkenin uzun vadeli notunu indirdi.
Fitch ABD’nin notunu bir kademe indirerek AAA’dan AA+’ya çekti. Kredi derecelendirme kuruluşu vergi kesintileri ve yeni harcamalara eşlik eden birden fazla ekonomik şokun bütçe açıklarını artırdığını savundu.
Orta vadeli sıkıntılara da büyük ölçüde tahlil önerilmediğini belirten Fitch, not indiriminin gelecekteki üç yılda beklenen bütçe bozulmasını yansıttığını bildirdi.
Böylece üç büyük kredi derecelendirme kuruluşundan yalnızca Moody’s ABD’ye en yüksek notu veren kurum olarak kaldı.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen kararı “keyfi” ve “çağdışı” olarak yorumladı. Yellen “Not indirimi; Amerikalılar, yatırımcılar ve dünyadaki herkesin bildiği ABD tahvillerinin dünyanın en inançlı ve likit varlıklar olduğu gerçeğini değiştirmiyor” değerlendirmesini yaptı.
Karar, ekonomistleri de şaşırttı. Allianz SE Baş İktisat Danışmanı Mohamed El-Erian Fitch açıklamasının, zamanlaması da dahil olmak üzere şaşırtan olduğunu belirtti.
Eski ABD Hazine Bakanı Larry Summers ise ABD’nin önemli, uzun vadeli bütçe sıkıntıları olduğunu belirtse de iktisadın beklenenden güçlü seyrettiği bu periyotta Fitch kararının “tuhaf ve anlamsız” olduğunu söyledi. Üç büyüklerden S&P, ABD’nin notunu 2011’de bir kademe indirmişti. O devir not indirimi sonrası pay senetlerinde satış dalgası olurken ABD tahvilleri ise inançlı liman alımlarıyla güçlenmişti.
Riskli varlıkları etkiledi
Fitch not indirimi haberi sonrası ABD tahvil getirilerinde birinci etapta yükselişler yaşansa da getiriler kısa müddette eski düzeylerine döndü. ABD 10 yıllık tahvil getirisi bu sabah bir baz puan yükselişle yüzde 4,04’e yükseldi. İki yıllık getiri ise bir baz puan düşüşle yüzde 4,89’a indi.
Dolar ise Fitch kararı sonrası gelişmiş ülke para üniteleri ortasında yalnızca Japon yeni ve İsviçre frangı üzere klâsik inançlı limanlara karşı paha kaybetti. Bloomberg Dolar Endeksi 1.225 puanda.
Karara en olumsuz reaksiyon pay senetleri piyasalarında görülüyor. MSCI Asya Pasifik yaklaşık son bir ayın en sert düşüşüne ilerledi. Hong Kong Hang Seng ve Japon Nikkei 225 yüzde 2 paha kaybederken Çin CSI 300 de ekside. Amerikan pay vadelileri de kayba işaret ediyor. S&P 500 vadelileri yüzde 0,5 geriledi. Spot altın yüzde 0,2 yükselişle 1.948 dolardan alıcı buldu.
