Investing.com – Bugün küresel ekonomi ve piyasalarda hareketli bir gün yaşandı. ABD Başkanı Donald Trump’ın karşılıklı gümrük tarifelerini devreye alması piyasalarda tedirginlik yaratırken, Türkiye’de açıklanan enflasyon verileri beklentilerin altında kalarak olumlu sinyaller verdi. Merkez Bankası rezervlerinde yaşanan sert düşüş dikkat çekerken, Fitch’in Çin’e yönelik kredi notu indirimi ve ABD ile Avrupa’dan gelen ekonomik veriler piyasalardaki belirsizliği artırdı. Enerjiden ticarete, enflasyondan işgücü piyasasına kadar birçok cephede önemli gelişmeler yaşandı.
Trump’tan karşılıklı gümrük tarifesi kararı: Türkiye’ye %10 Tarife
ABD Başkanı Donald Trump, bugünden itibaren ABD’nin ticaret ortaklarına karşı yüz yüze uygulanacak yeni bir tarife stratejisi açıkladı. Buna göre, ABD tüm ülkelerden gelen ürünlere karşılıklı tarifeler uygulayacak ve bu tarifelerin temel oranı %10 olacak. Türkiye de bu kapsama alınan ülkeler arasında yer alıyor.
Bununla birlikte Trump yönetimi, otomotiv sektörüne özel olarak uygulamaya koyacağı %25 oranındaki yeni gümrük tarifelerinin yıllık 460 milyar doları aşan ithalatı etkileyeceğini belirtti. Yeni uygulamanın 3 Mayıs’ta yürürlüğe girmesi planlanıyor. Avrupa Birliği, Çin ve diğer ülkelerden ise misilleme sinyalleri geldi.
Enflasyon oranları beklentilerin altında kaldı
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan verilere göre, Mart ayında tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık %2,46 artarken, yıllık bazda %38,10 seviyesinde gerçekleşti. Bu rakamlar, piyasa beklentilerinin altında kalırken, önceki aya göre düşüş anlamına geliyor. Üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) tarafında ise mart ayında aylık artış %1,88 olurken, yıllık artış %23,50’ye geriledi.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, enflasyonun son 10 ayda gerilemeye devam ettiğini belirterek, finansal koşullardaki sıkılaşmanın enflasyon üzerindeki etkisini sınırlı tutacağını ifade etti. Ticaret Bakanı Ömer Bolat ise enflasyondaki düşüş, düşük işsizlik ve ihracat artışıyla birlikte ekonomideki olumlu ivmenin hızlandığını belirtti.
TCMB Rezervleri sert düştü
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının net uluslararası rezervleri 28 Mart haftasında 6 milyar dolar azalarak 56,1 milyar dolara geriledi. Bu gerileme, art arda yaşanan haftalık düşüşlerin devamı niteliğinde olurken, piyasalarda endişe yarattı.
Fitch Ratings analisti Erich Arispe, Türkiye’nin not değerlendirmesinde para politikasının oldukça belirleyici olacağını belirtti. Arispe, dövize olan talep, enflasyon ve Merkez Bankası’nın pozisyonunun süreci etkileyen ana başlıklar olduğunu ifade etti.
Fitch, Çin’in kredi notunu düşürdü
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Çin’in kredi notunu “A+” seviyesinden “A” seviyesine indirdi. Kuruluş ayrıca, not görünümünü “durağan” olarak belirledi. Kararın gerekçesi olarak kamu maliyesindeki bozulma ve hızla artan borç yükü gösterildi.
Bu gelişme, küresel ekonomik görünüm üzerinde potansiyel etkiler yaratabilir. Fitch, kamu borcunun artmaya devam edeceğini ve Çin ekonomisinin karşı karşıya olduğu risklerin büyüdüğünü vurguladı.
ABD’de ekonomi verileri karışık sinyaller veriyor
ABD’de açıklanan son verilere göre, dış ticaret açığı Şubat ayında 122,7 milyar dolara gerileyerek beklentilerin üzerinde daraldı. Ancak, ISM imalat dışı PMI verisi Mart ayında 50,8’e gerileyerek ekonomik aktivitede zayıflamaya işaret etti. S&P Global hizmet sektörü PMI ise 54,4 ile hafif bir artış gösterdi.
Haftalık işsizlik başvuruları 219 bin ile beklentilerin altında açıklanırken, toplam işten çıkarmalar Mart ayında 275.240’a ulaşarak Mayıs 2020’den bu yana en yüksek sayıya ulaştı. Bu gelişme, istihdam piyasasında baskıların arttığını gösteriyor.
Fed ve ECB’den enflasyon uyarıları
ABD Merkez Bankası (Fed) Yönetim Kurulu Üyesi Adriana Kugler, Trump’ın yeni tarifelerinin enflasyonu yalnızca sınırlı bir süre değil, daha uzun vadede de tetikleyebileceği uyarısında bulundu. Avrupa Merkez Bankası (ECB) ise yayımladığı tutanaklarda para politikasının kısıtlayıcı olup olmadığını değerlendirmenin zorlaştığını ve belirsizliklerin büyümeyi baskıladığı uyarısında bulundu.
ECB Yönetim Kurulu üyelerinden François Villeroy ve Luis de Guindos ise, Trump’ın tarifelerinin Avrupa’daki dezenflasyon sürecini sekteye uğratmaması gerektiğine vurgu yaptı. De Guindos, politika belirleme sürecinde olağanüstü dikkatli olunması gerektiğini söyledi.
Enerji cephesi: OPEC, Türkiye ve Gazprom’dan açıklamalar
OPEC+ üyesi sekiz ülke, Mayıs ayında günlük 411.000 varil ek üretim gerçekleştirme kararı aldı. Grubun bir sonraki toplantısı 5 Mayıs’ta yapılacak. Türkiye ise enerji politikasında yeni adımlar atarak nükleer reaktör ve hidrojen enerjisi alanlarında stratejik programlar planladığını duyurdu.
Yenilenebilir enerji üretiminin 2025’in ilk çeyreğinde toplam elektrik üretiminin yarısına yaklaştığı bildirildi. Öte yandan, Rus enerji şirketi Gazprom, Avrupa’nın yaz aylarında doğalgaz depolarını doldurmakta zorlanacağını öne sürdü.
