Doğası, havası ve deniziyle herkesi kendine hayran bırakan Fransız Rivierası’nda, Kaç ile İtalya ortasında adeta elmas üzere parıldayan küçük bir kent devleti Monako. Elmas üzere zira ultra zenginlerin ve milyarderlerin yaşadığı, çok lüks ömür stiliyle dikkat çeken dünyanın en güçlü ülkesi. ‘Milyarderlerin oyun bahçesi’ de denen Monako, Vatikan’dan sonra en küçük ülke, yüzölçümü 2.02 kilometrekare. Başınızda canlanması için İstanbul’un Kadıköy ilçesinin Göztepe mahallesinin yüzölçümünün 1,78 kilometrekare olduğunu çabucak belirtelim. Ve Monako 2.02 kilometrekareye şaşılacak derecede bir zenginliği sığdırarak, en güçlü ülke olmayı başarmış. Bunun gerisindeki en büyük neden alışılmış ki ultra zenginlerin bu ülkede yaşaması. Pekala, milyarderler neden Monako’da yaşıyor?
Monako’da kişi başına düşen gayri safi ulusal hasıla 234,317 dolar. İkinci sıradaki Liechtenstein’da ise bu sayı 169,260 dolar. Yani Monako açık orta dünyanın en varlıklı ülkesi. Nüfusu ise, 39 bin ve bu 39 binin neredeyse hepsi varlıklı. Monako Prensliği’nin ultra zenginleri kendine çekmesinin tek nedeni tabiatı ve pozisyonu değil.
Monako, zenginler için tam bir ‘vergi cenneti’. Ülkede gelir vergisi 1869’da kaldırıldı. O yıldan beri de ultra zenginlerin tercih ettiği bir yer. Ülkede ayrıyeten öbür kişisel ve kurumsal vergiler de çok düşük. Monako’daki vergi sistemi, ağır vergilendirme olmadan sermaye transferini ve gelir elde etmeyi teşvik edebilmek üzerine tasarlandı. Bu vergi ortamı da şahısların ve şirketlerin yatırımlarını Monako’ya taşımasının ve ülkenin ekonomik muvaffakiyet elde etmesinin önünü açtı.
Sadece vergi değil…
Milyoner iş insanlarıyla birlikte ülkede yaşayan pek çok ünlü isim var. Bilhassa Formula 1 pilotları ve tenisçiler Monako’da yoğunlukta. Dünya şampiyonluğu da bulunan Alman pilot Nico Rosberg ile Sırp tenisçi Novak Djokovic, Monako’da yaşamakta. Bu isimlerin dışında Naomi Campbell, Bono, Leonardo DiCaprio, Elton John ve Kate Moss da ülkede meskeni olan ünlü isimler ortasında yer alıyor.
Vergi muafiyetinin yanı sıra zengniler Monako’yu ülkedeki ömür usulünden dolayı de tercih ediyor. Yıl uzunluğu ılıman ve yumuşak havanın yanı sıra, ülkedeki politik istikrar, Grand Prix üzere itibarlı etkinlikler ve lüks ömür, en büyük ögeler.
Monako birebir vakitte siyasi istikrarıyla öne çıkan milletlerarası bir bankacılık merkezi. Dünya Bankası’nın datalarına nazaran, siyasi istikrarın en uygun olduğu ülkeler listesinde birinci 40’ta yer alıyor.
Araba, yat, mücevher ve taşınmaz sahibi ultra zenginler için güvenlik de en kıymetli kriterlerden biri. “Avrupa’nın en inançlı kilometrekaresi” de denen prenslikte 100 bireye bir polis memuru düşüyor ve prenslik 7 gün 24 saat kameralarla izleniyor.
Monako, seçkin bir tatil destinasyonu. Bir devir casino’lar ülkeye turist çeken kıymetli bir faktörken, bugün iktisada yalnızca yüzde 3 katkı sunuyor. Ülkenin en büyük gelir kaynaklarını ise posta pulu satışı, alkol ve tütün vergisi ve tescil harcı oluşturuyor. Gelir kaynaklarındaki bu çeşitlilik, ülkenin ekonomik gelişimini klâsik bölümlerin ilerisine taşımasını sağlıyor.
Caddelerinde spor otomobiller görmenin günlük hayatın sıradan bir kesimi olduğu Monako’da emlak dalı de yatırımcıların en çok ilgisini çeken yatırım alanlarından biri. Kent küçük de olsa ödüllü mimarlarca tasarlanmış lüks emlak yapılarına talep her geçen gün artmakta. 2022 Emlak Müşahede Raporu’na nazaran, 2021’de prenslikte emlak fiyatları rekor düzeye ulaştı ve metrekare başına 52 bin dolara yükseldi. Monako’daki en değerli emlak satışları ise başşehir Monte Carlo’da gerçekleşti.
Monako’da yatlar ömrün büyük bir parçası
Ülkenin emlak bölümünde yatlar da büyük hisse sahibi. Ülkedeki pek çok emlak şirketi, daire ve villalarının yanı sıra ikinci el yatların satışını da yapıyor.
Milyarderlerin prenslikte yaşamayı tercih etmesinin bir öbür nedenleri ise ülkede birinci sınıf sıhhat hizmetinin, âlâ okulların, çok sayıda Michelin yıldızlı restoranın, en meşhur spa salonlarının ve lüks moda mağazalarının bulunuyor olması… Üstelik, prenslikte Monaco Grand Prix ve Monaco Yacht Show üzere büyük aktifliklerin yanı sıra kıymetli galalar ve kültür sanat faaliyetleri düzenleniyor. Monako’nun el değmemiş kıyıları ve bugüne kadar korunabilen denizleri de milyarderin dikkatini çeken en kıymetli faktörlerden biri.
Emlak danışmanlığı hizmeti veren Savills World Research’ün yöneticisi Yolande Barnes, ultra zenginlerin offshore vergi muafiyetinden dolayı Monako’yu tercih ettiği belirterek, “Burası dünyanın kıymetli zenginleri için en hakikat lokasyon. Zira dışlanmış hissetmek istemiyorlar” diyor.
Kaynaklar: CNN, Medium, World Population Review, Statista, Seemonaco.com
