İstanbul Klasiklerle Buluşuyor başlığıyla duyurduğumuz 2022-2023 sezonu repertuvarının yeni oyunu Bir Halk Düşmanı, bir bilim insanı ve aydının, yalnız kalmak değerine gerçekleri savunmak için verdiği çabayı anlatıyor. Ibsen eleştirel gerçekçi bakış açısıyla endüstrileşme ve olumsuz tesirlerine insan odaklı bir bakış getirirken, aydının sorumluluğunu tartışıyor.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Kent Tiyatroları, Henrik Ibsen’in yazdığı, Dilek Başak Carelius’un çevirdiği, Orhan Alkaya’nın yönettiği Bir Halk Düşmanı’nı seyirciyle buluşturuyor. Oyun, 5 Nisan 2023 Çarşamba günü 20:30’da Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde prömiyerini yapıyor.
Kentin yegâne gelir kaynağı olan kaplıcalarla ilgili araştırmasından kuşkularını haklı çıkartan bir sonuç alan Dr. Stockman’ın çabası, Ibsen’in güçlü kalemiyle, “halkın yararı” sayılan şeyin, çıkar prizmasında form değiştirmesini anlatan bir “mesel”e dönüşüyor.
Bilim İnsanı’ndan “Halk Düşmanı”na dönüşmek…
Dr. Stockmann, yıllar sonra döndüğü kente yararlı olmak için heyecan duyan bir bilim insanıdır. Toplumu ilgilendiren farklı bahislerle araştırmalar yaparak, kamu faydasına bunları paylaşmayı bir misyon bilmektedir. Bir gün, kaplıcaların etrafında kurulan tesislerin, kaplıca suyunu insan sıhhatine ziyanlı hale getirdiğini gözlediğinde, bu bilgileri de rapora dönüştürür ve paylaşmak ister. Fakat başlangıçta lokal gazete dâhil yakın etrafında kendisine dayanak kelamı verenlerin, belediye lideri ağabeyinin de eforuyla aleyhine dönmesiyle, büyük bir gayrete başlar. Bu gayret, tıpkı vakitte bilim insanın bir halk düşmana nasıl dönüştüğünün de ironik hikayesidir.
Gerçek Bir Olay;
Dünyanın etraf kirliliği konusunda yazılmış birinci oyunu olarak anılan “Bir Halk Düşmanı” gerçek bir olaydan esinlenmiştir. Artık Çekya hudutları içinde bulunan Teplice kentinde misyon yapan Dr. Eduard Meissner 1831 yılında bu kaplıca kentinde kolera hastalığına rast geldiğini belirtip kentin karantinaya alınmasını ister. Bu haber üzerine kaplıcaların güçlü konukları kenti terk ederler, ekonomik bir yıkıma uğrayan halkın öfkesi karşısında hekim ve ailesi kenti terk etmek zorunda kalırlar.
Endüstri çağının eleştirisi
Norveçli oyun muharriri Henrik Ibsen, çağdaş tiyatronun kurucu ve öncü isimlerinden biridir. Ve oyunlarını eleştirel gerçekçi bir bakış açısıyla yazmıştır. Gerek oynandığı periyotta ve daha sonraları her vakit yazdığı oyunlar farklı kesitlerden reaksiyon gören Ibsen, Bir Halk Düşmanı’nda, sanayi çağının ve sonuçlarının eleştirisini bir kasaba ölçeğinde yapmıştır. Bir Halk Düşmanı, Ibsen’in on dokuzuncu yüzyıl sonlarında, endüstrileşmenin etraf ve insan sıhhati üzerine olumsuz tesirlerini merkeze alarak, bu gerçek karşısında “örgütlü kötülük” ve gerçeği savunan ve giderek bir aydına dönüşen bireyin yalnızlığını anlatıyor.
Bir “Klasik” daha seyirciyle buluşuyor
İstanbul Klasiklerle Buluşuyor başlığıyla duyurduğumuz 2022-2023 sezonu repertuvarının yeni oyunu Bir Halk Düşmanı, bir bilim adamı ve aydının, yalnız kalmak kıymetine gerçekleri savunmak için verdiği çabayı anlatıyor. Dr. Tomas Stockmann’ın halkın sıhhati ismine, kentin kaplıcalarının ıslahı için belediye lideri olan ağabeyi Peter’la çatışması, bir sefer daha uygunla berbatın çabasına dönüşüyor.
Dramaturgisini Sinem Özlek’in, müziğini Turgay Erdener’in, dekor dizaynını Tomris Kuzu’nun, kostüm dizaynını His Can’ın, koreografisini Özge Midilli’nin, ışık dizaynını Murat İşçi’nin, efekt dizaynını Ersin Aşar’ın, liriğini Orhan Alkaya’nın, korepetitörlüğünü Burçak Çöllü’nün yaptığı; fotoğraflarını Sadi Ayan’ın çektiği oyunda Barış Çağatay Çakıroğlu, Burçak Çöllü, Cem Baza, Derya Yıldırım, Gökhan Mete, Hakan Arlı, Hazal Uprak, Mert Şahit, Müge Akyamaç, Rahmi Elhan, Tankut Yıldız rol alıyor.
Oyun, 5-8 Nisan, 12-15 Nisan, 19 Nisan 2023 tarihlerinde Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
