Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Merkezin Güncesi isimli blog sayfasında “İkinci Çeyrek Ulusal Gelir Bilgileri İktisadi Faaliyetin Ana Eğilimi Hakkında Ne Söylüyor?” başlıklı bir tahlile yer verildi.
TCMB ekonomisti Abdullah Kazdal ve TCMB’de araştırmacı olarak vazife yapan Ece Taşan, yılın birinci yarısındaki iktisadi faaliyet ana eğilimini ulusal gelir dataları çerçevesinde harcama ve üretim istikametinden inceledi.
Analizde, “Büyüme kompozisyonu, gerek büyümenin sürdürülebilirliği gerekse dezenflasyon süreci açısından kıymetli bir öge olarak öne çıkmakta. Bilhassa salgın sonrası devirde, büyüme oranları görece yüksek olurken çoğunlukla iç talep kaynaklı gerçekleşmişti. TÜİK tarafından 2024 yılının ikinci çeyreğine ait açıklanan Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) bilgilerine nazaran ise, sabit fiyatlarla ulusal gelir bir evvelki çeyreğe kıyasla yüzde 0,1, geçen yılın birebir periyoduna kıyasla yüzde 2,5 oranında arttı. Revize edilen bilgilere nazaran, yılın birinci çeyreğinde bu oranlar sırasıyla yüzde 1,4 ve yüzde 5,3 olarak gerçekleşti. Hasebiyle yılın birinci yarısında ulusal gelir yıllık bazda yüzde 3,8 oranında artış kaydetti. Kelam konusu datalar, iktisadi faaliyetin yılın ikinci çeyreğinde dezenflasyon patikasıyla uyumlu olarak yavaşladığını göstermekte. Bu yazıda, yılın birinci yarısındaki iktisadi faaliyet ana eğilimini ulusal gelir bilgileri çerçevesinde harcama ve üretim istikametinden inceliyoruz” sözleri kullanıldı.
Harcama istikametinden gelişmelere dikkat çekilerek şu bilgiler verildi:
“Yılın birinci çeyreğinde büyümeye en yüksek katkı en son yurt içi talepten geldi. Kelam konusu katkı, büyük ölçüde özel tüketimdeki artıştan kaynaklanırken, bunda fiyat artışları, firmaların ek kampanyaları ve öne çekilen talebin tesiri de görüldü.[1] İkinci çeyrekte ise mali sıkılaştırmanın gecikmeli tesirlerinin devreye girmesiyle birlikte son yurt içi talepte besbelli bir yavaşlama gözlemliyoruz. Gerçekten bu periyotta, stoklarla birlikte değerlendirildiğinde yurt içi talebin yıllık büyümeye katkısı 1,2 puana gerilerken dış istikrardaki olumlu görünümle bir arada net ihracat da yıllık büyümeye müspet katkı verdi (Grafik 1). Bu çerçevede, yılın birinci yarısında büyüme bileşenlerinin giderek daha dengelenen bir talep görünümüne işaret ettiğini değerlendiriyoruz”
Merkezin Güncesi
Merkezin Güncesi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bünyesindeki araştırmacı ve uzmanların tahlil ve yorumlarını içeren bir blog olarak kullanılıyor.
Blogda, makroekonomi ve merkez bankacılığı mevzularında yazılar ile Bankanın resmi bağlantı araçları kaynak alınarak hazırlanmış metinlere yer veriliyor.
Blogda yer verilen görüşler müelliflere ilişkin olurken, bu görüşler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının yahut çalışanlarının görüşlerini temsil etmeyebiliyor.
