Doğa Temelli Tahliller ile Kentler İklim Değişikliğine Dirençli Hale Getirilebilir
İklim değişikliği her geçen yıl tesirini daha fazla hissettiriyor. Gün geçmiyor ki sıra dışı bir hava olayı yaşamayalım. Uzmanlar, son üç yıldır yaşanan La Nina’nın (Soğuk evre) sona erdiğini, bu yıl sıcak evre olarak tanımlanan El Nino tesirinin görüleceğini belirtiyor. Kentlerin global ısınmada değerli rol oynadığını vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Bengi Korgavuş, “Kentlerin peyzajı, tasarım ve planlanması iklim değişikliği ile çabada değerli bir yer tutmaktadır” dedi.
Yeditepe Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dekan Yardımcısı ve tıpkı vakitte Kentsel Tasarım ve Peyzaj Mimarlığı Kısmı Lideri Dr. Öğr. Üyesi Bengi Korgavuş, global ısınmanın boyutları ve kentlerin global ısınma üzerine tesirine ait bilgi verdi.
2022 yılının evvelki yıllara nazaran daha sıcak ve kurak geçtiğini tabir eden Korgavuş, Meteoroloji Genel Müdürlüğü bilgilerine nazaran kuraklık riskinin giderek arttığını vurguladı.
1030 Sıra Dışı Hava Olayı Yaşandı
Meteoroloji Genel Müdürlüğü datalarına nazaran 2022 yılında, 1030 sıra dışı hava olayı yaşandığını anımsatan Korgavuş, şunları kaydetti:
“Neredeyse tüm kara alanlarında artık daha sıcak günler ve sıcak hava dalgaları görülmektedir ve görülmeye de devam edecektir. NASA’ya nazaran 2022’de üst üste üçüncü serinletici tesire sahip La Nina (soğuk evre) yılı yaşanmış olmasına karşın dünya genelinde bugüne kadar ölçülen en sıcak beşinci yıl olarak rekor kırdı. La Nina’nın serinletici tesirinin global sıcakları düşürdüğü, La Nina olmasaydı global ortalama sıcakların çok daha yüksek olacağı varsayım edilmektedir. İngiltere Meteoroloji Ofisi’ne (UK Met Office) nazaran, üst üste üç yıl yaşanan serinletici tesire sahip La Nina 2023 yılında sona erdi ve bu yıl sıcak evre olarak tanımlanan El Nino tesirinin görülmesi beklenmektedir. Bu sebeple İngiltere Meteoroloji Ofisi, 2023’ün kayıtlardaki en sıcak yıllardan biri olacağını ön görmektedir.”
Her Yıl 13 Milyon İnsan Bu Nedenle Hayatını Kaybediyor
İklim değişikliğinin çevresel, toplumsal ve insan sıhhati üzerinde hem direkt hem dolaylı birçok tesirinin gözlendiğine işaret eden Bengi Korgavuş, “Birleşmiş Milletler datalarına nazaran çevresel faktörler, her yıl yaklaşık 13 milyon insanın hayatını almaktadır. İklim değişikliği insanları fakirleştiren etkenleri arttırarak toplumları yoksullaştırmaktadır. Tekrar Birleşmiş Milletler bilgilerine nazaran son on yılda, hava durumuyla ilgili olaylar her yıl ortalama 23,1 milyon insanı yerinden etmiş ve çok daha fazlasını yoksulluğa karşı savunmasız bırakmıştır. Mültecilerin birçok, en savunmasız ve iklim değişikliğinin tesirlerine ahenk sağlamaya en az hazır olan ülkelerden gelmektedir” diye konuştu.
Çözüm Önerileri
Dr. Öğr. Üyesi Bengi Korgavuş, günümüzde dünya nüfusunun yarısından fazlasının kentlerde yaşadığını anımsatarak “Kentler, toplam dünya yüzeyinin yalnızca yüzde 3’ünü kaplamalarına rağmen güç tüketiminin yüzde 60 – 80’inden ve karbon emisyonlarının yüzde 80’inden sorumludur. Milyonlarca nüfusun yaşadığı kentler hem iklim değişikliğinin baş aktörleridir hem de iklim değişikliğine bağlı felaketlerden ekolojik, ekonomik ve toplumsal olarak en çok ziyan gören alanlardır. Bu sebeple kentleri iklim değişikliğine karşı dirençli hale getirmemiz gerekmektedir” diye konuştu.
Korgavuş iklim değişikliğine dirençli kentler için şu tekliflerde bulundu:
“Küresel ısınmanın 1,5 dereceyle sınırlanması için toprak, güç, sanayi, bina, ulaşım ve kentlerde süratli ve geniş kapsamlı dönüşümler yapılması gerekmektedir. Kentlerdeki yeşil alanların artırılması ile kentlerdeki karbondioksit ölçüsü ve ısı adası tesirinin azaltılmasına, havanın temizlenmesine, kentin su sisteminin geliştirilmesine, sel, taşkın ve erozyon riskinin azalmasına katkı sağlanabilir. Kentlerde geçirimli gereçlerin kullanımı, yeşil altyapı sistemleri ve yağmur bahçelerinin oluşturulması ile yağmur suyu idaresi yapılarak iklim değişikliği nedeniyle su kıtlığı çeken kentlerde su gereksinimi karşılanabilir. Ulaşımda yaya ve bisiklet kullanımına öncelik verilen yaya odaklı tasarım ve toplu taşıma sistemlerinin arttırılması ile kentlerde fosil yakıt kullanımı ve ulaşım kaynaklı karbon emisyonları azaltılabilir. Ayrıyeten kentlerde yenilenebilir güç kaynaklarının kullanılması, geri dönüşümün arttırılması, tabiat temelli tahliller ve afet idare planları ile kentleri iklim değişikliğine karşı dirençli hale getirmek mümkündür. ”
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
