İZMİR (İGFA) – Avrupa genelinde iklim direncini artırmayı hedefleyen CLIMAAX projesi kapsamında geliştirilen İklime Hazır İzmir: Dirençlilik Stratejilerinin Geliştirilmesi (CRIZ-ERS) Projesi’nde misyon alan Prof. Dr. Osman Balaban, “Bu çalışma İzmir’in iklim krizine karşı daha dirençli, kapsayıcı ve bilim temelli adımlar atabilmesi için stratejik bir fırsat sunacak. Uygulanabilir ahenk stratejilerini içeren iki farklı İklim Ahenk Hareket Planı hazırlanacak” dedi.
İzmir Büyükşehir Belediyesi İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Dairesi Başkanlığı, Avrupa genelinde iklim direncini artırmayı hedefleyen CLIMAAX projesi kapsamında geliştirilen “İklime Hazır İzmir: Dirençlilik Stratejilerinin Geliştirilmesi (CRIZ-ERS) Projesi’ni sürdürüyor. Büyükşehir Belediyesi, iklim krizi ile gayret stratejilerini güçlendirerek kentin çoklu iklim krizlerine hazırlanmasının yanı sıra mümkün risklerin bilimsel bir çerçevede tahlil edilmesini, kırılganlıkların belirlenmesini ve ahenk stratejilerinin geliştirilmesini hedefliyor.
SEL VE TAŞKIN RİSKLERİ KENT ÖLÇEĞİNDE HARİTALANDIRILDI
Proje, 3 fazdan oluyor. Birinci fazda, tüm İzmir için hazırlanan iklim risk kıymetlendirme raporu CLIMAAX platformuna sunuldu. Bu raporda çok hava olaylarının mekansal dağılımı tahlil edilerek, sıcak hava dalgaları, ziraî kuraklık, sel ve taşkın üzere riskler kent ölçeğinde haritalandırıldı. Risklerin sıklığı ve şiddetindeki artışlar bilimsel datalarla ortaya kondu.
“İZMİR İÇİN ÖNCELİKLİ OLDUĞUNU GÖRDÜĞÜMÜZ TEHLİKELERE ODAKLANIYORUZ”
CLIMAAX projesinde kent planlama ve iklim değişikliği bahislerinde sorumlu uzman olarak misyon yapan Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Kent ve Bölge Planlama Kısmı Öğretim Vazifelisi Prof. Dr. Osman Balaban, yürütülen çalışmaya dair bilgi verdi. Balaban, İzmir’de iklim değişikliklerinden kaynaklı risklerin belirlenmesi ve bundan hareketle ahenk aksiyon planlarının, tahlil tekliflerinin geliştirilmesi, İzmir’in öbür planlama çalışmasına entegre edilmesi için çalıştıklarını anlattı. Çalışmaların sonunda İzmir’in iklim krizlerine karşı daha dirençli kent olmasına katkı sağlamak istediklerini söyleyen Osman Balaban, “Bu proje kapsamında tüm iklimsel tehlikeleri çalışamıyoruz zira iklim değişikliğinin tesirleri çok yaygın ve geniş. Deniz düzeyinin yükselmesinden orman yangınlarına, sıcak hava dalgalarından tarımda kuraklığa, çeşitli taşkınlara, hava kirliliği ve sıhhat sıkıntılarına varana kadar birçok olayı iklim değişikliği ile ilişkilendirmek mümkün. Lakin CLIMAAX projesi kapsamında İzmir için öncelikli olduğunu gördüğümüz tehlikelere odaklanıyoruz. Bunlardan biri sıcaklıklardaki bariz artışlar ve bunun neden olduğu sıcak hava dalgaları. Sıcaklığın mevsim normalleri dediğimiz düzeyin üzerine çıkması ve bunun ardışık olarak belirli günler devam ettiği devir. Birincisi buna bakıyoruz. Zira bu İzmir için değerli bir husus. Aslında sıcak iklim bölgesi. Sıcak hava dalgası iklim için kıymetli risk ögesi ve tehlikeli” diye konuştu.
İZMİR’İ NELER BEKLİYOR?
Prof. Dr. Osman Balaban, çalışmaların bir öbür ayağı olan kıyı taşkınlarını da incelediklerinin altını çizerek, “Hem deniz düzeyinin yükselmesine bağlı olarak hem de çok hava olayları, fırtına kabarmaları üzere sudan kaynaklı çok hava olaylarının, İzmir’in kıyı kesitlerini su baskınları, taşkınlarla tehdit etmesi durumu var. Bununla birlikte ziraî kuraklık, tarımda verimlilik düşüşü ve belirli ölçülerde orman yangını… Biz bu tehlikelere, bu proje kapsamında ağırlaşıyoruz. Şu ana kadar global modellerden elde ettiğimiz değişimleri incelediğimiz ve haritalandırıldığımız çalışmaları tamamladık. Bu da bize İzmir’de sıcaklıklarda artış olacağını, bilhassa 11 merkez ilçenin ağırlaştığı Körfez etrafında bu sıcaklık değişimlerinin bariz olacağını ve dolaysıyla bunlara karşı tedbir alınması gerektiğini gösteriyor” dedi.
“İZMİR BÜTÜNÜNDE RİSKLERİN KIYMETLENDİRİLMESİ EVRESİ SÜRÜYOR”
Elde edilen bir başka bulguyu paylaşan Balaban, şunları söyledi: “Elde ettiğimiz datalara nazaran yağışlarda toplamda bir azalma olacak ancak şiddetli yağışların sıklığı artacak. Bu da kuraklık habercisi. Yağışların şiddetinin ve sıklığının artması birebir vakitte taşkın ve su baskını olaylarının habercisi. Kuraklık da ziraî verimliliğin düşmesi riskini beraberinde getiriyor. Bunları haritalandırdık kısmen. Lakin proje şimdi faz 1 basamağında. Yani İzmir bütününde risklerin kıymetlendirilmesi evresi sürüyor. Yaptığımız çalışmalarla bilgi seti oluşturacağız. Bunu yaptıktan sonra haritalar mutlaklık kazanacak, çözünürlüğü yüksek haritalar haline gelecek. Bu haritaları geliştirdikten sonra onları kentin planlama süreçleri, afet riskleri ve tehlikeleri, kültürel miras ile ekosistem alanlarının bozulma tehlikesi açısından yorumlayacağız.”
İKLİM AHENK AKSİYON PLANI HAZIRLANACAK
İkinci fazda, daha yüksek çözünürlüklü ve mahallî seviyede bir tahlil yapılacak. Bilhassa dezavantajlı mahallelerde risk ve kırılganlık haritaları güncellenecek, öncelikli müdahale alanları belirlenecek. Üçüncü ve son fazda ise elde edilen bulgular doğrultusunda İzmir geneli ve Konak ilçesi özelinde uygulanabilir ahenk stratejilerini içeren iki başka İklim Ahenk Hareket Planı hazırlanacak. Bu süreçte paydaş iştiraki, kamuya açık dijital haritalar, eğitim programları ve bilgilendirme toplantılarıyla hem kurumsal kapasite artırılacak hem de toplumsal farkındalık güçlendirilecek. CLIMAAX projesi, yalnızca teknik bir çalışma değil tıpkı vakitte İzmir’in iklim krizine karşı daha dirençli, kapsayıcı ve bilim temelli adımlar atabilmesi için stratejik bir fırsat sunacak.
ULUSLARARASI ALANDA MUVAFFAKİYETLERİNİ SÜRDÜRÜYOR
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin iklim nötr çalışmaları kapsamında hazırladığı projelerden biri olan İklime Hazır İzmir: Dirençlilik Stratejilerinin Geliştirilmesi (CRIZ-ERS) Projesi İklim Değişikliğine Ahenk Misyonu kapsamında fonlanan CLIMAAX projesinden 145 bin Avro hibe almaya hak kazanmıştı. Avrupa Komisyonu’nun iklimle çaba konusundaki davetine kabul edilerek AB üyesi kentler dışında “AB Kentler Misyonu Etiketi” unvanını alan birinci kent olan İzmir, tabiat dostu projelerle memleketler arası alandaki muvaffakiyetlerini sürdürüyor.
