İstanbul’un önde gelen disiplinlerarası sanat yeri Meşher, Britanyalı ressam ve dizayncı John Craxton’ın (1922-2009) hayatını ve yapıtlarını tanıtan Türkiye’deki birinci ferdî standını, 5 Nisan-23 Temmuz 2023 tarihleri ortasında ziyaretçilerle buluşturuyor.
Sanatçının biyografisinin müellifi ve arkadaşı Ian Collins’in küratörlüğünü üstlendiği John Craxton: Işığın Peşinde sergisi, Craxton’ın uzun mesleğine yayılan çeşitli yapıtlarından bir seçki sunuyor.
Sergide anıtsal bir duvar halısı, tablolar, çizimler, baskılar, kitap dizaynları ve ferdî eşyaları da dahil olmak üzere Craxton’ın geniş yelpazedeki 200’e yakın eseri yer alıyor. Savaş vaktinin karanlığından aydınlığa ve tek renkten parlak renklere gerçek ilerleyen keyif dolu ve yaratıcı bir hayatı anlatan standın vitrininde ise ziyaretçileri, sanatkarın kullanmayı çok sevdiği klasik motosikletlerden bir örnek karşılıyor.
John Craxton: Işığın Peşinde sergisinde, çeşitli koleksiyonlardan ödünç alınan yapıtların yanı sıra John Craxton Estate’ten sonra en fazla sayıda Craxton yapıtına sahip olan Ömer Koç Koleksiyonu’ndan 44 eser yer alıyor. Ayrıyeten Amerikalı fotoğrafçı Robert McCabe ile Londra doğumlu ressam Nicholas Moore’un fotoğrafları sergiyi zenginleştiriyor.
McCabe’in fotoğrafları, John Craxton’ın fotoğraflarıyla büyük benzerlikler taşıyor; Ege’yi birinci kez 1954’te ziyaret eden fotoğrafçı da Ege görünümüne ve insanına odaklanıyor. Nicholas Moore’un fotoğrafları ise 1985’te Craxton’la İstanbul’a yaptıkları seyahatten sahneler sunuyor. İstanbul’u sıkça ziyaret eden ve çok seven Craxton’ın bu ilham verici standı, onun sanatını ve ömrünü en sevdiği topraklarda keşfe açıyor.
İLHAM KAYNAKLARI
Craxton erken periyotlarında Picasso ve Miró’dan etkilendi. Sürekli en sevdiği sanatçı olan El Greco’nun Alegori (Fábula) adlı yapıtını birinci kere 14 yaşında yakından inceledi. Craxton’ın Yunanistan ve Türkiye seyahatlerinden kaynaklanan Ege kültürü ve görünümüne duyduğu sevgi, yetişkinlik devrindeki çalışmalarını şekillendirdi. Renklerle oluşturduğu güçlü kompozisyonlar, ince ve son derece ferdî bir sembolizmin yanı sıra güneşin altındaki duyusal bir ömrü da yansıtıyor. Mitoloji ve arkeoloji, bilhassa de Bizans mozaikleri, Türk halıları ve Osmanlı mimarisi Craxton’ın çalışmalarına tesir etmiş değerli unsurlardı.
Craxton yaklaşık elli yıl boyunca en yeterli yapıtlarının birçoklarını, memleketi olarak benimsediği Girit’in Hanya kentindeki Osmanlı mirası stüdyosunda yarattı. Ünlü dostları da olmasına karşın denizciler, çoban aileler, taverna ve kafelerdeki arkadaşları üzere sıradan insanları resmetmeyi tercih etti.
ARKADYALI
John Craxton’ın yaratıcılıkta mutlak özgürlük ısrarı, onu ulusal ya da siyasi kimliklerin ötesine taşıdı. En geniş ve en derin manadaki bir hümanizmi kapsayan sanatı herkese seslendi.
Yıllar içindeki İstanbul ziyaretlerinden Ayasofya mozaikleri ve lokal halkla sıcak müsabakaları fotoğraflarının ruhuna yansıdı. Troya’dan Efes’e kadar Türkiye’nin Ege kıyıları boyunca seyahat eden Craxton’ın tutkulu olduğu bahisler antik yerleşim yerlerinden klâsik mutfağa kadar uzanıyordu. Arkadya, sanatkarın bu Ege cennetini tanımlamak için alışkanlıkla kullandığı bir sözdü, kendisini gururla “Arkadyalı” olarak görüyordu. Craxton keyfin fotoğrafını yaptı, keyfi yaşadı.
SERGİ KATALOĞU VE KİTAP
Türkçe ve İngilizce olarak yayımlanan stant kataloğu, sanatkarın ömrü ve sanatının canlandırıcı hikayesini anlatıyor. Ömer Koç’un önsözüyle başlayan katalogda, standın küratörü Ian Collins’in Craxton’ın sık sık İstanbul ziyaretleri de yaparak Ege’de geçirdiği canlı hayatını ve sanatını tanıttığı “Keyfe Yolculuk” makalesi yer alıyor.
Ayrıca sanatkarın kapsamlı bir portresini sunmak hedefiyle kataloğa ek olarak, Ian Collins’in John Craxton: A Life of Gifts kitabının Türkçe çevirisi Yapı Kredi Yayınları tarafından John Craxton: Hayatın Lütufları başlığıyla yayımlandı.
ETKİNLİKLER
John Craxton: Işığın Peşinde sergisine paralel olarak hazırlanan aktiflik programı kapsamında, çeşitli konuşmalar ile yetişkin ve çocuk atölyeleri fiyatsız olarak gerçekleştirilecek. Şimdiki aktiflik takvimine Meşher’in internet sitesi ve toplumsal medya kanallarından ulaşılabilir.
Film Gösterimi ve Soru-Cevap
John Craxton: Hayatın Lütufları
8 Nisan 2023, Cumartesi, saat 18.00
Tony Britten’ın direktörlüğünü yaptığı John Craxton: Hayatın Lütufları filmi, Ian Collins’in birebir isimli kitabından ilhamla Craxton’ın sanatına ve hayatı seven karakterine odaklanıyor.
Filmin 8 Nisan’da Meşher’deki birinci gösteriminin akabinde, Ian Collins ve üretimci Anwen Hurt’ün katılacağı soru-cevap kısmı gerçekleşecek.
ZİYARET BİLGİLERİ
Sergi fiyatsız olarak Salı-Pazar günleri 11.00-19.00 saatleri ortasında ziyaret edilebilir. Düzenlenen etkinlikler ve rehberli stant çeşitleri fiyatsızdır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
