Kripto para ünitesi Bitcoin (BTC), fiyatı 30 bin doların altına düşmesine rağmen en bedelli kripto para olarak göze çarpıyor. Toplamda madencilikle 21 milyon adet çıkarılacak halde tasarlanan BTC’lerden şu ana kadar yaklaşık 19 milyon adedi çıktı. Fakat madencilikle yeni Bitcoin’ler elde edilmesine rağmen araştırmalar bu madeni paranın her gün bir kısmının kaybolduğunu ortaya koyuyor. Teze nazaran bu güne kadar çıkarılan BTC’lerin üçte birine yakın bir kısmı kayıp durumda. Pekala bu BTC’ler nereye gidiyor? Bu kaybolan BTC’ler geri getirilebilir mi?
Milyarlarca dolarlık BTC kaybolmuş olabilir. Blockzincir data firması IntoTheBlock tarafından açıklanan yeni bilgilere nazaran Bitcoin’in toplam dolanımdaki arzının yüzde 29’u ile 5 yıldır hiçbir süreç yapılmıyor. Firma “Verilerimiz BTC’nin yüzde 29’unun beş yıldan uzun müddettir hareket etmediğini gösteriyor. Bunun büyük bir kısmı kayıp madeni paralarla ilgili olabilir” tweetini attı.
Tüm vakitlerin en yüksek seviyesi
Bir öteki bilgi şirketi Glassnode ise attığı tweette, hiçbir süreçte kullanılmayan yahut kayıp olarak nitelendirilebilecek BTC’lerin üm vakitlerin en yüksek düzeyi olan 7 milyon 781 bin 224 BTC’ye ulaştığını söylüyor. Bir BTC fiyatının 18 Temmuz saat 16 prestijiyle 29 bin 804 dolar olduğu göz önüne alınırsa kayıp olması beklenen BTC fiyatının toplam 231 milyar 710 milyon dolardan fazla olduğu göze çarpıyor.
📈 #Bitcoin $BTC Amount of HODLed or Lost Coins just reached a 5-year high of 7,781,224.168 BTC
View metric:https://t.co/dJK8rxBVD3 pic.twitter.com/nF9KjaR2jv
— glassnode alerts (@glassnodealerts) July 17, 2023
Glassnode’un kayıp BTC’ler ile ilgili attığı tweet
Öte yandan merkezi ABD’nin Teksas eyaletinde olan bir danışmanlık şirketi Cane Island Alternative Advisors’da yönetici olan Timothy Peterson, 2020’nin eylül ayında her gün 1500 BTC’nin ortadan kaybolduğu argümanında bulundu. Bu argüman, her ne kadar öbür kuruluşların açıkladığı sayılar ile çelişse de Peterson, kayıp BTC sayısının o devir her gün çıkarılan 900 BTC’yi gölgede bıraktığını, kayıp Bitcoin’ler yüzünden o devir çıkarılan 18 milyon BTC yerine gerçekte 14 milyon BTC’nin dolanımda olduğunu savundu.
Ayrıca Peterson, argümanını desteklemek için, kuruluşu tarafından 2020 yılının başlarında yayınlanan bir araştırma notunu işaret etti. Beş sayfalık Araştırma notu, geri dönüşü olmayan bir biçimde kaybolan BTC’lerin fonlarının olmadığını ve bu paraların artık hiçbir iktisadın kesiminin olmadığını söylüyor. Doküman bu cins BTC’lerin süreç göremediğini ve kurtarma maliyetinin, başarılı geri alma sürecinden elde edilen kıymeti aştığını” da belirtti.
Çoğu cüzdanın şifresi unutuldu…
Peki bu kadar BTC’ye ne oldu? Uzmanlara nazaran bunun iki yanıtı bulunuyor. Şahıslar ve kuruluşlar BTC’yi harcamak yerine uzun vadeli yatırım aracı olarak saklıyor, bu yüzden bu BTC’ler hiçbir süreçte kullanılmıyor ve kayıp zannediliyor. Ya da bu kayıp BTC ölçüsü, şifrelerin unutulması üzere nedenler yüzünden ulaşılamayan cüzdanlardaki ölçüsü da gösteriyor. BTC fiyatı yıllar içinde fırladı ve birinci günlerden küçük ölçülerde alınan Bitcoin artık bir servet kıymetinde. Dolayısıyla, yatırımcıların bu atıl hesaplara hala erişimi olsaydı muhtemelen çoktan sürece sokmuş olurlardı. Bu yüzden uzmanlar ikinci seçeneğin daha yanlışsız olduğunu düşünüyor.
Bitcoin bu kadar tanınan olmadan evvel birçok yatırımcı elektronik cüzdanlarını düzgün bir biçimde nasıl garanti altına alacaklarını tam olarak anlamadan BTC satın aldı. Yaklaşık 7.002 BTC’sini, cüzdanının şifresini unuttuğu için kullanamayan San Francisco’lu bir programcı olan Stefan Thomas’ın durumu düzgün bir örnek. Thomas’ın varlıkları şu anda 200 milyon dolardan fazla lakin dijital cüzdanının özel anahtarlarını içeren şifreyi hatırlayamıyor.
Kayıp BTC’ler için bir umut var…
Çöpe giden yahut bozulan sabit disklerde bulunan e-cüzdanlar için yapacak bir şey yok lakin unutulan şifreler için hala bir umut var. Crypto Asset Recovery üzere şirketler şifreleri unutulmuş BTC cüzdanlardaki dijital varlıkları kurtarıyor. Crypto Asset Recovery’den Chris Brooks, “Kayıp madeni paraların yaklaşık yüzde 2,5’inin hala kurtarılabileceğini kestirim ediyoruz” diyor. Ancak Brooks’un belirttiğine nazaran şifreyi kırmak hayli uzun ve zahmetli. Brooks, yüz milyonlarca şifre varyasyonunun denenmesi sonucunda e-cüzdan şifrelerini kırabildiklerini söylüyor. Brooks, ayrıyeten kurtardıkları cüzdanların yarısının boş çıktığını ve müşterilerin hüsrana uğradığını kelamlarına de ekliyor.
Kaynaklar: Bitcoin.com, Crypto News, Bankrate
