Kutu oyunları ülkemizde şimdi emekleme kademesinde. Bu hobi son yıllarda ivme kazansa da hâlâ bir çok insan kutu oyunlarını Monopoly ve Uno’dan ibaret sanabiliyor. Bu rehberdeki asıl gayem kutu oyunlarına yeni merak salan insanlara yol göstermek, hem de her bahiste. Şayet bu rehberde tekrar de başınıza takılan bir soru olursa her vakit bana soru sorabilirsiniz.
1 – Hangi Oyunları Almalıyım?
Kutu oyunlarında da birebir görüntü oyunlarındaki olduğu üzere her oyun herkese hitap etmez. O yüzden buradaki hedefimiz sevdiğimiz oyun tiplerini bulmak. Seçtiğimiz oyunların cinsine ek olarak kaç kişilik olacağı da değerli. Birtakım oyunlar 2’den 5’e kadar oyuncu sayısını desteklese de o oyunun en ülkü oyuncu sayısı mesela 2 olabilmektedir. Buna nasıl baktığımıza ise sonra değineceğim.
Oyun tiplerine geri dönelim. Öncelikle belirli başlı oyun çeşitlerinden başlangıç düzeyine uygun oyunlar önermeyi düşünüyorum.
– Co-op:
Her oyuncu rekabetçi olmayı sevmez. Şayet siz de öyleyseniz büsbütün yardımlaşmaya ve ekip oyununa odaklı co-op oyunlarını denemeniz teklifimdir. Dünya’yı salgın hastalıklardan kurtarmaya çalıştığımız Pandemic (1-4 kişilik) , her karakterin farklı özelliğe sahip olduğu ve tehlikeli bir mağaradan kaçmaya çalıştığımız Sub Terra (1-6 kişilik) , telefon uygulaması yardımıyla davaları çözdüğümüz dedektiflik oyunu Suç Günlükleri (1-4 kişilik)ve Uzay’da birbirinizle haberleşmeden vazifeleri tamamlamaya çalıştığınız Keşif Gezegen 9 Vazifesi (2-5 kişilik)başlangıç için en âlâ oyunlar olabilir.
– Soyut Strateji Oyunları:
Bir çoğunuz aklına soyut oyun ne demek sorusu geldiğine eminim. Bu cinsin en düzgün örnekleri Go ve Satrançtır. Teması olmayıp saf strateji içeren oyunlar oluyorlar genelde. Bu oyunlar direkt oynanışa odaklanan ve çokça kanıyı seven beşerler için ama birebir vakitte aile oyunu arayanlar için de ülkü. Adeta Tetris’i andıran kesimler ile alanınızı doldurmaya çalıştığımız Yamalı Yorgan (2 kişilik), malzeme kalitesiyle göz kamaştıran tıpkı vakitte sade oynanışın ne kadar eğlenceli olabileceğini gösteren oyun YINSH (2 kişilik), yakında ülkemizde çıkış yapacak olan ve 2021’in en yeterli oyunu seçilen Cascadia (1-4 kişilik) ve son olarak kütüphanenizden asla eksik olmasını istemeyeceğiniz oyun Azul (1-4 kişilik) bu cinse başlangıç için en uygun oyunlar olabilir.
– Parti oyunları:
Oyunlara uzak bir küme ile buluşacaksanız ve oldukça kalabalıksanız, parti oyunları en hakikat seçenek olur sizin için. Öğretmesi ve içine girmesi kolay oyunlardır her vakit. Bu cinsin en tanınan oyunu başlayabiliriz sanırım, sürreal kartlar üzerinden cümle kurup kartı anlatmaya çalıştığımız oyun Dixit (3-8 kişilik) , tekrar sürreal kartlar üzerinden belirli bir kelimeyi anlattığımız ama bu sefer yalancıyı bulmaya çalıştığımız oyun Detective Club (4-8 kişilik) , iki kadroya ayrıldığımız ve söz ipuçları ile diğer sözleri onlara anlatmaya çalıştığımız oyun Codenames (2-8 kişilik), prensese gidecek mektubun kimde olduğunu varsayım etmeye çalıştığımız oyun Love Letter (2-6 kişilik) bu çeşide başlangıç için en düzgün oyunlar olabilir.
– Çocuk Oyunları:
Çocukluğumda bana kutu oyunlarını annem öğretmişti. Kutu oyunları ebeveynler için hoş bir irtibat ve eğitim aracıdır bana nazaran. O yüzden bu cinste de katiyen oyunlar önermek isterim. Bu önereceğim oyunlar genelde 8 yaş ve ona yakın kümeler için olacak. Oynadıktan sonra Jenga’yı unutacağınız istikrar oyunu Rhino Hero Harika Battle (2-4 kişilik), çocuklara toplama çarpma üzere süreçleri öğrenme konusunda yardımcı olacağını düşündüğüm oyun Ejder Avcıları (2-4 kişilik), yardımlaşarak hırsınız kaçmasını önlediğimiz oyun Bandido (1-4 kişilik), tamamen refleks ve algı üzerine bir oyun Ghost Blitz (2-8 kişilik) bu cinse başlangıç için en uygun oyunlar olabilir.
– Set Yapma oyunları:
Genelde farklı kart kombinasyonları yaparak puan toplamaya çalıştığımız oyunlardır. Neredeyse her temaya sahip olabilirler. Bir Türk tarafından geliştirilmiş oyun olan ve şeytana 100 tane ruh kurban etmeye çalıştığımız oyun Sinners (2-5 kişilik), en uygun kombinasyonları kullanarak Suşi yaptığımız oyun Sushi Go (2-5 kişilik) bu tipe başlangıç için en güzel oyunlar olabilir.
– Personel Yerleştirme Oyunları:
Kutu oyunlarının ağır ağabeyleri diyebileceğimiz oyunlardır kendileri. Genelde strateji odaklıdır ve kompleks kurallara sahiplerdir. Kısa sürmezler ve oyun buluşmalarının ana yemeği olurlar. Bu teklifime yakın vakitte incelemesini de yaptığım bir oyun ile başlamak istiyorum. Arkeologlarımız ile eski harabeleri keşfedip kaynak topladığımız bir oyun Arnak Harabeleri (1-4 kişilik), Dune kozmosunu seviyorsanız kütüphanenizde bulunması gereken bir oyun Dune Imperium (1-4 kişilik), antik maya takvimini çevirerek oynadığımız oyun Tzolk’in: The Mayan Calendar (2-4 kişilik), bir orta çağ köyünde ailemizi kuşaktan nesile yönettiğimiz oyun Village (2-4 kişilik) bu tipe başlangıç için en âlâ oyunlar olabilir.
– Savaş Oyunları:
Savaş oyunu deyince insanların aklına yalnızca Risk geliyor. Ancak bu cins aslında kutu oyunlarının en büyük alt kategorilerinden biridir. Bu oyunlara Türkçe versiyonu da olan ve benim çok sevdiğim bir seri ile başlamak istiyorum. İkinci Dünya savaşında Normandiya çıkartmasında her iki tarafı da yönettiğimiz oyun Harekat Normandiya (2 kişilik), yine İkinci Dünya Savaşında geçen Memoir 44 (2 kişilik), Antik Roma’da Sezar ve Pompey’in rekabetini 20 dakikada sonuçlandırdığımız oyun Caesar!: Seize Rome in 20 Minutes! (2 kişilik) bu tipe başlangıç için en uygun oyunlar olabilir.
– Alan Denetimi Oyunları:
Genelde oyun haritasındaki bölgelerde çoğunluk elde etmeye çalıştığımız oyunlardır. Birçok strateji oyunu olmakla bir arada hafif oyunlara da konut sahipliği yapar. Türk siyaseti ile yakından ilgiliyseniz katiyetle seveceğiniz oyun İhtilal (2 kişilik) , bu oyun çeşidi ile tanışmak için sade ve süratli bir oyun Kayıp Diyarlar (2-4 kişilik) bu tipe başlangıç için en düzgün oyunlar olabilir.
2 – Oyunları Nereden Alabilirim?
Bu kısmı iki kısma ayırabiliriz aslında: Yurt dışından ve Yurt içinden kutu oyunu almak. Oyunları yurt dışından almak için hali hazırda bir rehber yapmıştım ancak tekrar de derli toplu olması için burada da bahsedeceğim
– Yurt İçinde Kutu Oyunlarını Nereden Alabilirim?
1 – Yurt içinden kutu oyunu alırken oyunun Türkçe olması bizim için kıymetli bir öge. Zira oyunları bir çoğumuz ailesiyle de oynamak istiyor olabilir. Bunun için alışılmış ki de en âlâ seçeneğimiz NeoTroyGames. Kendileri dünyaca tanınan oyunların lisansını satın alıp Türkçeye çeviriyorlar. Sık sık hoş indirimler ve kampanyalar düzenlemeleri de eforu.
2 – Tıpkı NeoTroyGames’in yaptığı üzere Goblin Store da kimi oyunları Türkçeye çeviriyor lakin onun haricinde bir çok hoş oyunu ithâl ediyorlar. Stokları sık sık yenilendiği için ortada bir denetim etmenizde yarar var.
– Oyunları almanın başka bir yolu da doğal ki 2.el olarak almak. Bunun için işimiz daha kolay. Facebook üzerinden iki tane oyun satımı ve alımı yapılan küme var. Yeni katılan arkadaşlara da çabucak yardımcı oluyoruz her vakit. Bu kümeler: Board Game Sales – Turkey ve Board Game Takas ve Satış. Normal satışların yanı sıra sıkça açık arttırmalar da oluyor. Şayet bir oyun ilanı gördüğünüzde fiyatının makul olup olmadığını merak ediyorsanız bana danışabilirsiniz her vakit.
– Yurt Dışından Kutu Oyunlarını Nereden Alabilirim?
Sırasıyla paylaşacağım sitelerin hepsinin dezavantajı ve avantajı var. Gümrük kestirimleri asla kesin değildir. Büsbütün farklı sonuçlar ile karşılaşabilirsiniz.
1 – Magicmadhouse, çoğu insanın bilmediği bir site, lâkin şu an en düzgünü tüm seçenekler ortasında. 2400 TL üzeri siparişlerde kargo parasız oluyor ve sepete eklediğiniz oyunlarda vergi indirimi (%17) var. Oyunların fiyatları da genelde çok uygun ve indirimleri hoş. Oyunların hepsi İngilizce. Site İngiltere menşei olduğu için gümrük %45 çıkabilir.
2 – Philbert’in eser yelpazesi çok geniş, olmayan oyun yok neredeyse. İndirimler bazen çok düzgün, bazen yavan. Kargo fiyatı ne kadar oyun aldığınıza nazaran değişiyor ve 18 Euro ile başlıyor. Yeniden vergi indirimi var. Ayrıyeten puan sistemi var böylelikle ilerideki siparişleriniz için indirim olabiliyor. Site Fransa menşei olduğu için gümrük %20 çıkabilir.
3 – Zatu, eser yelpazesi ve fiyat bakımından hakikaten olağanüstü. Birden fazla oyunu bulabilirsiniz. Kargo ücretsiz değil bu yüzden ortaklaşa yahut toplu alımlar daha mantıklı oluyor. Birebir Magicmadhouse’da olduğu üzere sepette vergi indirimi oluyor. Oyunların hepsi İngilizce. Site İngiltere menşei olduğu için gümrük %45 çıkabilir.
4 – Amazon TR‘de bir çok yabancı satıcı var. Aşikâr satıcıların fiyatları hayli makul. Şayet prime üyeliğiniz varsa kargo parasız oluyor ve yalnızca gümrük ödüyorsunuz. Lakin dikkat edin. Oyunlar genelde Fransızca oluyor bu yüzden lisan istemeyen oyunları almanız daha âlâ olur. Öteki sitelerin tersine gümrüğü ne kadar ödeyeceğiniz satın alırken yazıyor ve orada ödüyorsunuz.
3 – Oynayacak İnsan Nereden Bulabilirim?
Oyun arkadaşı bulurken göz önünde bulundurmamız gereken en değerli şey hangi kentte yaşadığınız. Öteki oyunlara katılmak için kentinizde board game cafe varsa oraya gidebilirsiniz. Whatsapp kümelerinden yahut oradaki insanlara sorarak dahil olabilirsiniz. Birtakım board game cafeler:
Ankara: Da Vinci, Bam Cafe, Sauron, Misthios
Eskişehir: Meeple
İstanbul: Goblin, Boardgamezone, Gizlibahçe
İzmir: Meeples & Peoples, d20 Masaüstü Oyun Kulübü
Eğer kentinizde bir board game cafe yoksa Facebook’ta Board Game Türkiye kümesine katılabilir ve kentinizde bulunan başka oyuncuları arayabilirsiniz.
4 – Kutu Oyunlarını Dijital Nerede Oynayabilirim?
Kutu oyunlarını dijital olarak tarayıcı üzerinden, Steam üzerindeki birtakım uygulamalar yoluyla ya da oyuna özel telefon uyarlamalarından oynayabilirsiniz:
Boardgamearena
Yucata
Tabletop Simulator
Tabletopia
5 – Oynadığım Oyunları IMDB üzere Kaydetmek İstiyorum Nasıl Yapabilirim?
Bunun için BoardGameGeeksitesine üye olmanız ve oynadığınız her oyunu puanlayarak listenize eklemeniz kâfi. Birebir vakitte bu sitede almak istediğiniz oyunun en güzel kaç kişi oynandığını görebilirsiniz.
Eğer oynadığınız her oyunun skorlarını tutmak istiyorsanız ise BG Stats.
