Lübnan’da emekliler, ülkedeki ekonomik kriz ve lokal para ünitenin kıymet kaybının akabinde maaşlarındaki “sert düşüşü” protesto etti. Başşehir Beyrut’un “Şehitler Meydanı”nda bir ortaya gelen yüzlerce emekli asker ve kamu çalışanı, ellerinde Lübnan ve ordu bayraklarıyla, Başbakanlık ofisinin bulunduğu Hükümet Sarayı yakınına kadar yürüdü.
Burada tel örgü ve barikatlarla ağır tedbir alan güvenlik güçleri, göstericilerin Hükümet Sarayı’na yaklaşmasına müsaade vermedi.
“Lübnan ve halkı vefatın eşiğinde” ve “Emekliler aç, hükümet nerede” yazılı pankartlar taşıyan emekliler ismine, basın açıklaması yapan emekli Albay Kula Muzher, hükümetten hayat kurallarının düzetilmesini istedi. Muzher, “Bu yıl artırımlı maaşlarımızda yüzde 68 oranında bir düşüş yaşandı. Bugünden itibaren sonumuzun ne olacağını ve durumumuzun nereye varacağını bilmiyoruz.” dedi.
Hükümetin emeklilere Merkez Bankası üzerinden, “karaborsada 110 bin olan 1 doları, 28 bin liradan vermesini” talep eden Muzher, tüm emeklilerin alım gücünün yükselmesi için ek toplumsal hakların tanınması gerektiğini kaydetti.
“Ekmek parasına bile yetmiyor”
Askeri üniformasıyla aksiyona katılan ve orduda 30 yıl misyon yaptığını belirten Atif Hacı Şehadi ise AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2019’dan bu yana yaşanan ekonomik kriz nedeniyle maaşının yüzde 90 düştüğünü belirtti.
Taşıma, okul ve aile geçimi üzere değerli masrafları ödemekte önemli zorluklar çektiğini anlatan Şehadi, “Maaşım 30-40 dolara indi. Hiçbir şey alamıyorum. Ekmek parasına bile yetmiyor.” tabirlerini kullandı.
Maaşlarının “düşük dolar kuru üzerinden ödenmesi” talebinin lisana getirmek isteyen göstericiler, açıklamanın akabinde Lübnan Merkez Bankası binası önünde toplandı.
Banka binasına girmek isteyen göstericiler ve güvenlik güçleri ortasında kısa bir gerginlik yaşandı. Güvenlik güçleri, göstericilerin içeriye girmesine müsaade vermedi.
Dolar mevduat hesapları donduruldu
Lübnan’da Ekim 2019’da başlayan şovlar, hükümetin istifası, Beyrut’taki liman patlaması ve Kovid-19 salgını üzere olaylar ülke iktisadını derinden etkiledi.
Yaklaşık 3,5 yıldır devam eden ekonomik kriz ortamında döviz rezervlerinin erimesinin önüne geçilmesi için bankalardaki dolar mevduat hesapları donduruldu.
Nüfusun %80’i yoksulluk sınırında
Ülkede, 2019’da 1 ABD doları 1500 Lübnan lirasından süreç görürken, arka arda yaşanan gelişmelerle eş vakitli olarak mahallî para ünitesindeki paha kaybı da arttı. Ocak 2022’de 1 ABD doları 20 bin Lübnan lirası iken son 1 yıl içinde kıymet kaybı süratle artmaya devam etti.
Dünya Bankasının Kasım 2022’de yayımlanan raporunda, Lübnan’daki mali kaybın 72 milyar doları aştığı belirtilmişti. Nüfusunun yüzde 80’i yoksulluk hududunda olduğu aktarılan Lübnan’da, 14 Mart’ta karaborsada 100 bin Lübnan lirası düzeyinde süreç gören dolar, 21 Mart’ta 140 bin liraya çıkarak yeni bir rekor kırmıştı.
