Birçoğumuz, yeterli bir uyku tecrübesinin kolay kolay uykuya dalma, az sayıda uyanma ya da uyuduğumuz saat sayısıyla ilgili olduğunu düşünürüz.
Oysaki gece boyunca ortalama 28 kere kısa periyodik uyanmalar yaşarız ve bunların birçoklarını sonraki gün hatırlamayız.
Uykunun kalitesi, uyandığımızda kendimizi nasıl hissettiğimizle ilgili değildir.
Derin bir uyku sonrasında daha yorgun hissedebilirken, hafif bir uykudan sonra dinlenmiş olarak uyanabiliriz.
Uzmanlar, uykunun fizikî, duygusal ve zihinsel sıhhat için temel bir gereksinim olduğunu vurgulamaktadır.
Uykunun yararları ise epeyce çeşitlidir:
- Zihin açıklığı: Bilişsel marifetlerimizi geliştirerek, karışık hesaplamalardan otomobil sürmeye kadar çeşitli işleri daha faal bir formda yerine getirmemizi sağlar.
- Fiziksel performans: Uyku, ruh halimizi olumlu tesirler ve çarpıntılarımızı azaltarak fizikî dayanıklılığımızı arttırır.
- Sağlık ve hayat kalitesi: Kaliteli bir uyku, canlılık kazandırarak güne güçle başlamamıza yardımcı olur ve toplumsal hayatımızı ve genel sıhhatimizi olumlu istikamette tesirler.
- Bağışıklık sistemi: Uyku, bağışıklık sistemini güçlendirerek enfeksiyonlardan korunmamıza yardımcı olur.
- Hafıza güçlendirmesi: Kaliteli uyku, hafızamızın güçlenmesine katkıda bulunur.
Uykunun bayanlar üzerindeki tesiri de dikkate kıymettir. Hormonal değişiklikler nedeniyle bayanların uykusu, erkeklere nazaran üç kat daha hassas olabilir ve adet periyotlarında bu durum daha da belirginleşebilir.
Adet devirleri, hamilelik, erken annelik üzere hormonal değişiklikler uyku sorunlarına yol açabilir.
Özellikle adet kanaması sırasında östrojen artışı, progesteron düzeylerini etkileyebilir ve uykusuzluğa neden olabilir. Tıpkı vakitte adet sırasında yaşanan sızıntı kaygıları de uyku kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Çünkü hoş bir gün, hoş bir gece uykusuyla başlar! Uykunun hayatımızdaki kıymeti hakkında birçok yanılgı bulunmaktadır.
Uykunuzu etkileyen çeşitli faktörler vardır:
- Çevresel etmenler: Elektronik aletlerin kullanımı, istenmeyen ışık ve gürültü üzere çevresel faktörler, uyku kalitesini olumsuz etkileyebilir.
- Psikolojik durum: Rahatlama ve ruhsal istikrar, uyku kalitesinin anahtarıdır. Gergin hissettiğinizde, dinlenmek için kâfi vakit bulamadığınızda yahut uykuya çabuk dalma sorunu yaşadığınızda gün uzunluğu yorgun hissedebilirsiniz.
- Fiziksel faktörler: Ağrı yahut rahatsızlık hissi üzere birçok neden, uyku derinliğini etkileyerek uyku sırasında daha sık uyanmanıza neden olabilir.
Unutmayın, kaliteli bir uyku vücut ve zihin sıhhati için hayati kıymete sahiptir ve ömür kalitenizi arttırır.
