Son periyotta çocuklar için seçilen isimlerin batı kökenli olması dikkat çekiyor. İsim seçimlerindeki bu değişimin ise toplumsal yozlaşmaya neden olma durumu kelam konusu olabiliyor. Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, ‘psikolojik savaş’ konusuna değinerek isim değişimlerinin ferdi ve toplumsal tesirlerini anlattı.
HABERE İLİŞKİN GÖRÜNTÜ İÇİN TIKLAYIN İZLE
Yeni kuşak için tercih edilen isimleri kıymetlendiren Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, son yıllarda batı kökenli isim seçiminde önemli artış olduğunu belirtti.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, isim seçimindeki değişimlerin kültürel aidiyetle alakalı olduğunu vurguladı ve “Kişi kendini batı kültürüne ilişkin hissediyorsa ona nazaran isim koyar” açıklamasında bulundu.
İSİM TERCİHLERİNİN PROTEST İSTİKAMETİ VAR
Prof. Dr. Nevzat Tarhan, önceden nüfus müdürlüklerinin farklı lisanlardan isim verilmesine müsaade vermediğini hatırlatarak “Hiç unutmam, Güneydoğu’da, Diyarbakırlı biri çocuğunun ismini Kürtçe koymak istiyor, 1980’li yıllarda. Fakat nüfus müdürlüğü koydurmuyor ona. Onun üzerine gidip Becerikli ismini koyuyor. Biliyorsunuz, 12 Mart’taki Mahir’den ötürü protest bir isim.” ifadelerini kullandı.
İsim seçimlerinin protest bir tarafı olduğuna dikkat çeken Tarhan “Özellikle Hristiyan kültürünü çağrıştıran isimler hiç koyulmazdı, bunun son vakitlerde koyulması bence protest bir tepki” açıklamasını yaptı. Aynı vakitte “John” gibi isimlerin Türkiye’de de tercih edilmesine ait konuşan Tarhan, Hristiyanlık’ta değerli görülen şahısların isimleri olduğuna işaret etti.
Belirli siyasi olayların akabinde siyasetçilerin isimlerinin tercih edilmesi durumunu hatırlatan Prof. Dr. Tarhan, ülke içi dinamiklerin tesirlerinin bu halde yansıyabileceğini belirtti ve “Bu çağda, şu anda bütün kültürel ve dini bedelleri sorgulayan bir durum ortaya çıktı.” açıklamasına yer verdi.
Kişiye konulan ismin tıpkı vakitte tanımlama olduğunu belirten Prof. Tarhan, “Hangi etiket verilirse kişi o etiketle ilgili algılamalar yapıyor” diyerek kişinin isminin toplumda aldığı konumu ve yakın bağlantılarını etkileyebilecek durumda olduğunu aktardı.
YEREL OLMADAN ÜNİVERSAL OLUNMAZkk
İsimlerin ruhsal tesirinin çok fazla olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Tarhan, kişinin kendi iç dünyasının şekillenmesinde, kişilik ve inanış setlerinin yanı sıra kültürel setlerde de tesirli olduğunu belirtti. İsimlerin bu hususun yalnızca görünen yüzü olduğunu aktaran Tarhan, asıl durumun yaşayış biçimi olduğunu aktardı ve şu açıklamaya yer verdi: “Kuzey Avrupa’ya gitsen, oradaki kültür ve ahlak anlayışı bizdekiyle tıpkı değil. O ismi taşıdığı vakit o çocuğu gayrimüslim sanacaklar; ona nazaran bağlantı ağı oluşacak, ona nazaran bir tanımlama ve mana içerisine girecek kişi.”
Çocuklarına din, kültür öğretmeyen ebeveynlere ait de konuşan Tarhan, “Anne babanın kılavuzluk vazifesini yok sayma durumudur.” dedi ve 15 yaşına kadar ebeveyn sorumluluğu olduğunu belirterek çocuğun doğruyu tabiatıyla bulmasını beklememek gerektiğini aktardı.
“Duygusal beyin çalışmalarında bir çocuğa küçük yaşlarda doğrular ve pahalar öğretilmediği vakit beyninde duygusal ve bedellerle ilgili kalıplar oluşmuyor” kelamlarına yer veren Prof. Dr. Tarhan, “Yerel olmadan kozmik olunmaz. Çocuklara sen lokal bedelleri öğretemezsen o çocuk üniversal olmaz. Bir çocuğa sen kendi hayatını ve kendi gayelerini öğretmediğin vakit o diğerinin hayatına ve hedeflerine hizmet eden bir çocuk olur.” dedi.
KÜLTÜREL RUHSAL SAVAŞ, UZUN VADELİ BİR OPERASYON
“Kültürel kimliğimizi muhafazadan özgürlüğümüzü koruyamayız.” kelamlarını kullanan Tarhan, “Psikolojik savaştaki tekniklerden birisi de kültürel ruhsal savaştır.” açıklamasıyla ruhsal savaş durumunu vurguladı. Tarhan, bir toplumu orta ve uzun vadede ele geçirmek için iki farklı metot olduğunu, kısa vadede olanın siyasi operasyon olduğunu, uzun vadede ise toplumun kültürünü değiştirmek olduğunu vurguladı. Birebir vakitte güç odaklarının kendi kültürlerini güçlü gösterdiklerini kaydeden Tarhan şu kelamlara yer verdi:
“Özgüveni düşük şahıslar ve toplumlar kendi kimliğiyle ayakta durmayı başaramadıkları için öbür kimliğe öykünürler öteki kimliği taklit ederler. Anadolu topraklarında doğup da bu isimleri koyan bireyler özgüveni düşük şahıslardır. Kendi kültürünü düşük gören, aşağılık gören kişilerdir”
KENDİ KÜLTÜRÜMÜZLE BARIŞMALIYIZ
“Kendi kültürüne düşman bir topluluk bizden öbür yoktur” sözlerini kullanan Prof. Dr. Tarhan, çocukların kendi kültüründen nefret eden hale geldiğini, ‘kültürel yozlaşma’ durumuna karşı herkesin kendi kapısının önünü temizlemesi gerektiğini aktardı ve şu açıklamayla kelamlarını tamamladı:
“Kendi kültürümüzle barışmalıyız. Kendi kültürel kıymetlerimizi koruyarak çağdaşlaşmamız lazım. Mahallî olmadan kozmik olamayız.”
