Bitcoin ATM’si ya da öteki ismiyle BTM, Bitcoin almak ya da satmak için bilinen sistemin dışında bir bankacılık sistemi. Dışarıdan bakıldığında bir banka ATM’si ya da otobüs kartı dolum noktası üzere görünen bu aygıtlar, giderek yaygınlaşmakta. Her ne kadar sıradan ATM üzere gözükse de bu aygıtlar Bitcoin için özel oluşturulan yazılımlara sahip. Kullanımı çok kolay olan bu ATM’leri çok kullanışlı bulan da var, “Kullanışlı lakin astarı yüzünden pahalı” diyen de…
Bitcoin ATM’lerini sıradan ATM’lerden ayıran temel fark doğal ki bu aygıtların kullanıcılara nakit ya da kart karşılığında Bitcoin almasına ya da tam aksisi Bitcoin satıp nakit çekmesine imkan veriyor oluşu. BTM’lerde banka kartı yerine Bitcoin cüzdanı kullanılıyor. Bu ATM’ler blokzincir temelli olduğundan Bitcoin süreci yapabilmeniz için online cüzdanınız olması kaide. Bitcoin ATM’lerinde satın alınan kripto paralar karekod aracılığıyla Bitcoin hesabınıza yatmakta.
İlk kripto para ATM’si 29 Ekim 2013’te, Kanada’da açıldı. Robocoin için hazırlanan ATM, Vancouver’daki bir kafeye yerleştirildi. Avrupa’daki birinci Bitcoin ATM’si ise kısa bir müddet sonra 8 Aralık 2013’te Slovakya’da, ABD’deki birinci Bitcoin ATM’si de 18 Şubat 2014’te New Mexico’da açıldı.
Coin ATM Radar datalarına nazaran; İstanbul’da ise 13, Ankara’da bir, Bursa, Antalya ve İzmir’de ikişer tane Bitcoin ATM’si yer alıyor.
Kripto para üzere Bitcoin ATM’leri de yasal düzenlemeler oluşturulurken türlü zorluklarla karşılaştı lakin gelinen noktada Bitcoin ATM’leri sıradan ATM’lerle tıpkı türel statüye sahip.
BITCOIN ATM’LERİ NASIL KULLANILIYOR?
Bu aygıtlarda da günlük para yatırma ve çekme limiti bulunuyor. Evvel ATM size süreç yapmak istediğiniz meblağı, örneğin 5 bin liranın üstü mü yoksa altı mı olduğunu soruyor. Sonra cep numaranızı ATM’ye giriyorsunuz ve telefonunuza gelen onay koduyla birlikte isminizi ATM’ye yazıyorsunuz. Akabinde Bitcoin cüzdanınızdaki karekodu ATM’nin ekranına tarıyorsunuz. Daha sonra aygıta para yerleştiriyorsunuz ve yatırdığınız ölçü ile BTC karşılığı ekranda görünüyor. Bu sırada aygıtın sizden ne kadar komite aldığını da okuyabiliyorsunuz. Bu süreçten sonra da aygıt makbuzu size SMS olarak gönderiyor ve yarım saat ila 24 saat içinde (genelde 1 saat) aldığınız Bitcoin hesabınıza yatıyor.
Bazı Bitcoin ATM’leri kimlik kartı ya da ehliyet taranmasını da talep edebiliyor.
Kısacası kripto para satın almak için yapılacak süreçler şu formda:
-Numaranızı yazıyorsunuz;
-İsminizi girerek kimliğinizi doğruluyorsunuz;
-e-Cüzdanınızın karekodunu tarıyorsunuz;
-Yatırmak istediğiniz parayı yerleştiriyorsunuz;
-Miktarı onaylayarak süreci tamamlıyorsunuz.
Bitcoin ATM’ler internet ilişkisiyle çalışıyor. Fotoğraf: Wikimedia Commons
İki çeşit Bitcoin ATM’si mevcut. Birinde yalnızca Bitcoin alma ya da satma süreçleri yapılabiliyorken, başkasında iki süreç de gerçekleştirilebiliyor.
ABD üzere birtakım ülkelerde, bilhassa fiyatın büyük olduğu süreçlerde kimlik onaylanmasını gerekebiliyor. Zira Bitcoin ATM’lerinin sayısı global çapta 30 bini geçti ve ABD bu aygıtların birçoklarına konut sahipliği yapıyor. Kuzey Amerika’da Bitcoin ATM’lerinin yüzde 90’ı bulunuyor.
Bitcoin ATM’leri İstanbul’da ağır olarak yabancı turistlerin alışveriş için tercih ettiği AVM’lerin yakınlarında ve Kapalı Çarşı civarında bulunuyor.
AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI NELER?
Bitcoin ATM’sini kullanlar aygıtların avantajları olduğu kadar dezavantajları olduğunu da lisana getirmekte. Bitcoin ATM’leri kripto para satma ve alma süreçleri için hayli süratli. Ayrıyeten bir kart kullanmanız gerekmiyor. Kimi ülkelerdeki aygıtlar kimlik onayı istemediğinden gizliliğinizi koruyabiliyorsunuz. Kripto paraya erişimin hudutlu olduğu bölgelerde bu aygıtlar Bitcoin’e ulaşımı mümkün kılıyor.
Dezavantajların başında ise olağan ki kurul yer alıyor. Kurul ölçüsü ülkeye ve duruma nazaran değişmekte. Aygıtların kurul oranı yüzde 7’den yüzde 25’e kadar çıkabiliyor. Ayrıyeten limitler yüksek meblağ süreç yapmaya pürüz.
SADECE BITCOIN Mİ?
Birçok Bitcoin ATM’sinde başka altcoinlerle süreç yapmak da mümkün. Litecoin, Ether, Dogecoin, Bitcoin Cash, Dash, Tether, Zcash, Monero, Ripple, Lightning BTC üzere altcoinler şimdilik bu ATM’lerde bulunabiliyor ancak yüzlerce altcoin olduğundan kelam konusu ATM’lerin bütün altcoinleri kapsaması uzun vakit alabilir.
Kaynaklar: Cointelegraph, Youtube, Bitcoin ATM Radar