ABD’de yeni Trump periyoduyla birlikte, başta Çin olmak üzere birçok ülkeye yönelik ticari yaptırımların yine gündeme gelmesi, global iktisat ve teknoloji dünyasında kıymetli yankılar uyandırdı. Son yıllarda sürat kazanan bu ekonomik atılımlar, sınai haklar ve fikri mülkiyet mevzularının daha da değer kazanmasına yol açtı. Dayanak Patent CEO’su Faruk Yamankaradeniz sınai hakların bu süreçteki rolüne ait açıklamalarda bulundu.
ABD ve Çin ortasındaki ticaret tansiyonu, sınai mülkiyet haklarının milletlerarası ticaretteki kritik rolünü bir defa daha gözler önüne serdi. Bilhassa teknoloji şirketleri, sınai haklarını daha aktif koruyabilmek ismine yeni stratejiler geliştirmeye yöneldi. ABD’nin ticaret kısıtlamaları karşısında alternatif üretim yolları ve yeni pazar arayışları sürat kazanırken, inovasyona dayalı tahliller de öne çıkmaya başladı. Şirketler, sırf rakipleriyle değil, değişen global istikrarlarla de gayret ediyor. Takviye Patent CEO’su Faruk Yamankaradeniz, bu sürecin sınai haklar üzerindeki tesirini değerlendirirken, gelecekte ticaret savaşlarının seyrini belirleyecek ögelere dikkat çekti.
“WIPO ve Avrupa Patent Mukavelesi üzere memleketler arası düzenlemeler, global ekonomik istikrarları şekillendirmeye devam ediyor. Teknoloji transferi, taklit eserler ve korsan içerikler, ülkeler ortasındaki rekabeti kızıştırırken ticari tansiyonları de artırıyor. ABD-Çin ticaret savaşlarında en çok tartışılan hususlardan biri sınai hak ihlalleri oldu. Uydurma eserlerin artışı, gümrük kontrollerini daha kritik hale getirirken, faal kontroller global pazarlarda adil rekabet ortamını müdafaa açısından hayati kıymet taşıyor. O denli ki, bugün sınai haklarını koruyamayan şirketler sırf ekonomik kayıplarla değil, prestijlerini yitirme riskiyle de karşı karşıya kalıyor.
“Çin’e uygulanan ek tarifeler iş yapış modellerini etkiliyor”
Trump, seçim zaferinin çabucak ardından Çin, Avrupa Birliği, Kanada ve Meksika üzere büyük ticaret ortaklarına ek gümrük vergileri uygulayacağını duyurdu. Bu durum kimi dallar için yalnızca sanayi metallerine getirilen yeni kotalar manasına gelirken, teknoloji dünyası için çok daha büyük bir meydan okumayı beraberinde getirdi. Bilhassa Çin’e uygulanan ek tarifeler, global teknoloji devlerinin iş yapış modellerini direkt etkiliyor.
Sınai haklar; yapay zekâ, biyoteknoloji ve elektrikli araba üzere kesimler için artık daha kritik
Özellikle yapay zekâ, biyoteknoloji ve elektrikli araba üzere yenilikçi kesimlerde sınai hakların korunması, ticari rekabetin en belirleyici ögelerinden biri haline geldi. Geçmişte teknoloji transferiyle ilgili birçok yasal düzenleme ve soruşturma gündeme gelirken, bugün de misal dinamikler kelam konusu. Şayet bu dallarda sınai haklar korunamazsa, milyarlarca dolarlık ziyan kaçınılmaz olabilir. Şirketler sadece kendi eserlerini değil, birebir vakitte inovasyonlarını, fikirlerini ve teknik bilgilerini de korumak zorunda. Sınai haklar, sırf bir muhafaza sistemi olmanın ötesinde, global ticaretin tarafını belirleyen stratejik bir araç olarak öne çıkıyor. Bu nedenle şirketler ve ülkeler, sınai haklarını yanlışsız yöneterek ekonomik büyümelerini sürdürebilir ve global rekabette avantaj elde edebilir.
“Kazananlar sadece eserlerini değil, tıpkı vakitte fikirlerini de koruyabilenler olacak”
Ticaret kısıtlamalarından etkilenen firmalar için bu süreç, sırf ekonomik değil, stratejik kararlar alma zorunluluğunu da beraberinde getiriyor. Hakikat sınai hak idaresi ve güçlendirilmiş gümrük kontrolleri, önümüzdeki periyotta hem şirketler hem de ülkeler için büyük bir rekabet avantajı sağlamaya devam edecek. Global ticaretin yine formlandığı bu periyotta, kazananlar sadece eserlerini değil, tıpkı vakitte fikirlerini de koruyabilenler olacak.”
