Türkiye’de son günlerde gündemi sarsan “boykot çağrıları”, toplumsal kutuplaşma ve ayrışmaları tetikleyen hareketleri beraberinde getirebiliyor. Tüketici şuuru, özgürlük hakkı ve siyasi tutum ortasındaki çizgiyi belirsizleştiren bu çeşit hareketlere karşı aileler çocuklarıyla nasıl bir irtibat lisanı benimsemeli? Psikolog Elif Zahide Gök, ‘uçlarda ve dürtüsel’ davranış potansiyelleri hakkında açıklamalarda bulundu.
Son devirlerde toplumun dinamiklerinde kutuplaşma ve ayrışma kavramları baskın bir rol oynuyor. Bilhassa siyasi mevzuların göbeğine çekilen pek çok genç, bu noktada davetlerin maksadı haline geliyor. Pekala, siyasi davetlere karşı çocuklarımızı nasıl korumalıyız? Aileler çocuklarıyla bu noktada nasıl bir bağlantı lisanı benimsemeli?
Psikolog Elif Zahide Gök, aileleri yakından ilgilendiren bu hususa dair kıymetli açıklamalarda bulundu.
“AİLE İLE FİKİR ALIŞVERİŞİ YAPMAK TEMEL NOKTA”
Her bahiste olduğu üzere bu mevzuda da temel kavramın “aile” olduğunu vurgulayan Psikolog Gök, “Bir genç ailesiyle hislerini, niyetlerini rahatça, özgürce paylaşabildiğinde, onlar tarafından eleştirilmediğinde, suçlanmadığında kendini çok daha süratli ve kolay söz eder. Birbiriyle istişare edebilen, birbirine danışabilen, birbiriyle konuşabilen, tartışabilen ailelerde bu stil hiç istemediğimiz durumlarla karşılaşmıyoruz. Kendi fikrimizi savunmak, kendi hakkımızı savunmak, mitinglere gitmek, meydanlara gitmek üzere davranış formlarında hiçbir yanlış yok. Lakin işin aşırılığa kaçan artık ziyan verme noktasına getirecek versiyona taşınması ve gençlerin maalesef bu manipülasyonlara çabuk kanmasının sebeplerinden bir tanesi aileyle istişarenin, danışmanın, onlarla farklı fikirlerde bile olsalar fikir alışverişinde bulunmanın eksikliğinden kaynaklanıyor.” tabirlerini kullandı.
“TEK BİR KAYNAK YERİNE FARKLI BAKIŞ AÇILARINI DA PAHALANDIRMAK GEREKİR”
Öte yandan ‘tek bir kaynaktan’ bilgi akışına maruz kalmamanın kıymetine değinen Psikolog Gök, “Gençlerin kaynakları yanlışsız yerlerden araştırmaları ve tek bir kaynaktan değil de farklı farklı kaynaklardan bilgi edinme alışkanlığının edinmiş olması hayli önemli” diyerek şöyle konuştu:
“Tek bir fikre ilişkin kanallardan besleniyorsanız, haber kaynaklarından besleniyorsanız o hususun fanatiği olabilirsiniz. Zira tek bir bakış açısı üzerinden insanları çok farklı bir formda, farklı fikirlere kanalize edebilir, etkileyebilir, onları manipüle edebiliriz. Münasebetiyle lütfen farklı farklı kaynaklardan aklına, bilgisine güvendiğiniz, farklı zihinlerde, farklı fikirlerdeki uzmanların görüşlerini dinleyin ve akabinde kendi filtreniz olsun. Yani kendi filtresinden geçmemiş, sırf toplumsal medya üzerinden gördüğü bir paylaşım ile harekete geçen, sokağa çıkan gençler maalesef kullanıldılar. Bu yalnızca bu son yaşadığımız olay üzerinden değil, tarih boyunca pek çok sefer karşılaştığımız ve üzücü sonuçlarıyla hepimizin yüzleştiği bir durum. Hasebiyle tahminen en başta bunu söylemekte yarar var.”
GENÇLERDE EN SIK KARŞILAŞILAN SORUN: AŞIRILIK VE DÜRTÜSELLİK
Gençlerde aşırılık ve dürtüsellik mevzularının çok sık karşılaşılan bir sorun olduğuna da dikkat çeken Psikolog Gök,“Bir de gençlerde ve çocuklarda da çok sık gördüğüm bir sorun var; dürtüsellik. Evet, çocuklarda dürtüsellik bir ölçü belirli bir yaşa kadar olağandır fakat günümüzde birçok şahısta dürtüsellik çocukluk periyodundaki üzere devam etmekte. Meydanlardaki bakıldığında gördüğümüz tablo şu ki gençler ya çok öfkeliler ya da hiç umurlarında değil eğlenmeye gelmiş gibiler. Kendini sahiden gerçek tabir edip, evet ben şuna karşıyım o yüzden buradayım deyip sakince bekleyen ve orada bulunmuş olmakla misyonunun yaptığını düşünen şuurlu bir toplum değil de daha çok oraya güya bütün berbat ve negatif hislerini atmaya gelmiş üzere kümelere rastlıyoruz. Öfkemizi uçlarda reaksiyona çevirmeden olabildiğince saygılı formda söz etmeyi de öğrenmemiz lazım.” dedi.
“DUYARSIZ VE REAKSİYONSUZ OLUNMASININ SEBEBİ BEN MERKEZCİLİK”
Duyguların uçlarda yaşanmasının sadece öfke olarak değil ‘duyarsızlık’ olarak da ortaya çıktığını lisana getiren Psikolog Gök, özellikle Gazze’de yaşanan insanlık kabahatine karşı sessizliğin sebebini şu sözlerle kıymetlendirdi:
“İfrat ve tefrit ortasındayız. Bir yanda sokaktaki gençleri görüyoruz bir yanda da hiçbir şeyi umursamayan, konutlarında oyunlarını oynayan ve toplumsal medyada vakit geçiren gençlerden bahsediyoruz. Hiçbir şey için tasa etmiyorlar. O denli ki bu çocuklar gelecekleri için de dünyanın bir ucunda yaşanan vahşet için de kendi ailesinde, mahallesinde ve ülkesinde yaşanan hiçbir şey için endişelenmiyor ve ilgilenmiyor. Bunlar çok fazla sorumluluğun verilmediği, bir şeyleri elde etmek için emek sarf etmeyen çocuklar ve doğal ki doğal olarak o biçimde de gençler ve yetişkinler oluyorlar. Gazze’de insanların katlediliyor olması, bebeklerin, çocukların öldürülüyor olması sadece biraz evvel duyduğunuz cümle olarak kalıyor onlarda. Zira orada bir duyarsızlaşma, bir ben merkezi hal var. Yıllardır Gazze’de süren bu katliama ve vahşete dair bu kadar duyarsız olunmasının sebeplerinden biri olarak da ben gençlerdeki bu uçlarda reaksiyon verme, olağan reaksiyon verememe ve dürüstselliğe bağlıyorum.”
