Şizoid kişilik bozukluğu, sık rastlanmayan psikolojij rahatsızlık tipleri ortasındadır. Şizoid kişilik bozukluğu; insan alakalarına ilgisizlik, yalnız vakit geçirme, içe kapanıklık, tekdüze davranışlar üzere durumların oluştuğu karakter bozukluğudur. Pekala Şizoid kişilik bozukluğunun sebepleri nelerdir, nasıl teşhis ve tedavi edilir? Tüm ayrıntılar haberimizde.
Şizoid kişilik bozukluğu çoğunlukla yetişkinliğe geçiş devirlerinde ve kimi durumlarda da çocuklukta görülebilir. Bu bozukluğa sahip şahısların okul, iş, toplumsal etraf üzere bulundukları ortamlarda zorluk yaşama mümkünlüğü yüksektir. Şizoid kişilik bozukluğu olan bireylerin ikili ilgilerinde problemler oluşur ve yalnızlıkla çaba edebilirler.
Şizoid kişilik bozukluğu olan bireyler;
- Duygusal tabirlerde sınırlıdırlar.
- Çevrelerine karşı soğuk ve içe kapanıktırlar.
- Sosyal bağlarda zayıftırlar.
- Monoton bir hayat sürerler.
- Kendi hayal dünyalarında yaşarlar.
- Kendilerine yapılan tenkitlere yahut övgülere rastgele bir reaksiyon göstermezler.
- Birkaç kişi ile yapılan aktivitelerden fazla tek başına yapılan hareketleri ve aktiviteleri tercih ederler.
ŞİZOİD KİŞİLİK BOZUKLUĞUNUN SEBEPLERİ NELERDİR?
Yapılan araştırmalar şizoid kişilik bozukluğunun kesin sebeplerinin bilinemeyeceği istikametinde bilgiler aktarsa da kimi durumların şizoid kişilik bozukluğunun gelişiminde rol oynayabileceğini ileri sürmüştür. O durumlar şu formda maddelenebilir.
- Genetik yatkınlık: Kişinin ailesinde kişilik bozukluğu olan ebeveynler bulunması bireyin de bu eğilimde ilerlemesine sebep olabilir.
- Çevresel Faktörler: Bireyin çocuklukta yaşadığı duygusal zayıflık, kısıtlanma, soğuk bir aile ortamı üzere faktörler de şizoid kişilik bozukluğa sebebiyet verebilir.
- Sosyal İletişimsizlik: Çocukluk periyotlarında toplumsal olmayan bir ailede yetişmek de bu karakter bozukluğunun gelişiminde tesirlidir.
- Kişisel Özellikler: Bireyin bu davranışlarda bulunmayı ve bu türlü bir hayat sürmeyi tercih etmesi de şizoid kişilik bozukluğunun ortaya çıkmasında değerli bir etken olabilir.
ŞİZOİD KİŞİLİK BOZUKLUĞU NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Bu alandaki uzmanlar tarafından klinik müşahede ile teşhis edilir. Teşhis edilirken kullanılan kimi kriterler vardır. Bunlar,
- Belirtilerin dikkatlice ve tüm ayrıntılarıyla dinlenmesi
- Hastanın geçmişinin dinlenilmesi
- Fiziki muayene yapılması
- Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından yayınlanan ‘Mental Bozuklukların Teşhis ve İstatistik’ el kitabında (DSM-5) listelenen belirtilerin aranması
ŞİZOİD KİŞİLİK BOZUKLUĞU NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Şizoid kişilik bozukluğu olan kişi, kendinde bir bozukluk olduğunu düşünmez ve hasebiyle da rastgele bir tedavi arayışına girmez. Ekseriyetle hastanın ailesi yahut etrafı bu durumu fark eder ve tedavi onların isteği üzerine başlar. Hastaya uygun plan oluşturulduktan sonra uzun bir tedavi süreci gerekebilir. Bu kişilik bozukluğunun tedavisinde kullanılan yaklaşımlar şunlardır:
- Bireysel Psikoterapi: Kişinin terapi mühletince kendini, hislerini, davranışlarını daha âlâ anlamasına yardımcı olur.
- Grup Terapisi: Bu terapi usulü kişinin empati kurabilmesine, toplumsal hünerlerini geliştirmesine ve kolektif harekette bulunabilmesine katkıda bulunur.
- İlaç Tedavisi: Şizoid kişilik bozukluğuna karşılık gelecek ve tedavi edecek direkt bir ilaç tedavisi yoktur fakat bununla birlikte görülen depresyon, anksiyete üzere semptomlar varsa bunları tedavi edecek ilaçlar kullanılabilir.
Şizoid kişilik bozukluğu erken teşhis edilirse riskleri ve şiddeti azaltılabiir.
