TCMB, yapılan son düzenlemelere ait uygulama talimatını bankalara gönderdi. Talimatta bankaların bilançolarında yüzde 60 olarak uygulanan TL dönüşüm oranı hududunun yüzde 57’ye indirildiği bilgisine yer verildi.
Yapılan değişiklikle yüzde 60 ile yüzde 70 ortasında olan bankalar için 5 puan indirimli unsuru menkul değer tesisi uygulaması talimattan büsbütün çıkarılırken yüzde 70 ve üzerinde olan bankalar için 7 puan indirimli olarak uygulanan oran 2 puan indirimli olarak değiştirildi.
Öte yandan oranı tutturamayan bankalar için menkul değer tesis oranı yüzde 10’dan yüzde 5’e indirildi.
Yayımlanan talimatta menkul değer tesisine tabi yükümlülükler unsurunda, “Menkul değer tesisine tabi yükümlülük fiyatı için menkul değer tesis oranı yüzde 5’tir. Mevduat ve iştirak bankalarının tabi oldukları muhasebe standartları ve kayıt tertibi temel alınarak Merkez Bankasınca belirlenen yöntem ve temellere nazaran bankalarca gerçek ve hükmî kişi için hesaplanacak Türk lirası mevduat/katılım fonunun toplam mevduat/katılım fonu içindeki hissesine (Türk lirası payı) nazaran ek yahut indirimli olarak menkul değer tesis edilir. Menkul değer tesis oranı, gerçek ve hukuksal kişi için hesaplanan hisselerden düşük olanı;
a) Yüzde 57,00’ın altında kalan bankalar için 7 puan artırımlı,
b) Yüzde 60,00 (dâhil) ile yüzde 70,00 ortasında olan bankalar için 5 puan indirimli,
c) Yüzde 70,00 ve üzerinde olan bankalar için 2 puan indirimli, uygulanır.
Bu fıkrada yer alan artırımlı ve indirimli oranlar, gerçek ve hukukî kişi için farklı başka ilgili hesaplama tarihi ve bir evvelki hesaplama tarihi prestijiyle hesaplanan Türk lirası hisselerinden yüksek olanı dikkate alınarak uygulanır” tabirlerine yer verildi.
Bununla birlikte bu uygulamadan hariç tutulacak kredilerin kapsamı altında yer alan savunma sanayi firmalarının savunma sanayi bölümünde faaliyet gösterdiklerini tevsik etmek üzere Savunma ve Havacılık Sanayii İmalatçılar Derneği üyesi olduklarını gösterir belgeyi aracı bankaya ibraz etmelerine gerektiğine dair tabir çıkarıldı.
TCMB menkul değer tesisine tabi varlıkların hesaplanması hususunda de değişikliğe giderek bankaların refinansman uygulamalarında faiz artışı durumunda yeni kredi olarak kabul edilmesi uygulamasını kaldırdı.
Bankalar, kredi yapılandırmalarında daha yüksek faizle yenileme yaptıklarında, bu yeni kredi olarak kabul ediliyor ve bu nedenle menkul değer tutmaları gerekiyordu. Uygulama talimatına nazaran bu düzenleme kalkmış oldu.
Yayımlanan yeni talimatta, “Refinansman yahut farklı bir isim altında kredinin faiz/kâr hissesi oranında artış yapılması yeni kredi kullandırımı olarak kabul edilir. Ek kredi kullandırımı olmaksızın ve kredinin vadesi ötelenmeden yalnızca faiz/kâr hissesi oranında indirim yapılıyorsa yeni kredi olarak değerlendirilmez” sözleri çıkarıldı.
