Investing.com – Global iktisat cephesinde hareketlilik sürat kesmeden devam ediyor. ABD’de Donald Trump’ın yine gündeme gelen vergi yasa tasarısının önümüzdeki 10 yılda ülke borcunu önemli halde artırması beklenirken, Avustralya Merkez Bankası faiz konusunda temkinli adımlar atmayı sürdürüyor. Öte yandan Morgan Stanley (MS), ABD borsalarına ait optimistliğini korurken, İngiltere’de kamu borçlanması yükseliyor ve Japonya’da muhtemel vergi indiriminin kredi notuna tesiri tartışılıyor. Piyasaların istikametini tayin edecek bu gelişmeler, yatırımcıların dikkatle takip ettiği başlıklar ortasında yer alıyor.
Trump’ın vergi planı ulusal borcu 3,4 trilyon dolar artırabilir
ABD Kongre Bütçe Ofisi (CBO) tarafından yayımlanan yeni tahlilde, Donald Trump’ın önerdiği yeni vergi yasa tasarısının önümüzdeki on yıl boyunca ABD’nin ulusal borcunu 3,4 trilyon dolar artıracağı öngörüldü. CBO, özellikle medikal ve besin yardımı programlarına yapılacak kesintilerin bu vergi kayıplarını telafi etmeye yetmeyeceğini belirtirken, bu adımların ülkeye 1,1 trilyon dolar tasarruf sağlayabileceğini açıkladı. Lakin bu ölçü, vergi indirimleri nedeniyle kaybedilecek toplam 4,5 trilyon dolarlık gelirin yalnızca bir kısmına karşılık geliyor.
Yasa tasarısında öne çıkan düzenlemeler ortasında, Trump devrinde yürürlüğe giren şirketler için kurumlar vergisinin %35’ten %21’e düşürülmesinin kalıcı hale gelmesi, standart vergi indiriminin artırılması ve çalışanlar için bahşiş ile fazla mesai üzere gelirlerde vergi avantajlarının korunması bulunuyor. Tasarı ayrıyeten, yenilenebilir güç kesimini destekleyen vergi teşviklerinin kaldırılmasını içeriyor. Bu durumun güç maliyetlerini artırabileceği söz edilirken, CBO raporu 2034 yılına kadar yaklaşık 10 milyon Amerikalının sıhhat sigortasını kaybedebileceğini öngörüyor.
Avustralya Merkez Bankası faiz indiriminde temkinli
Avustralya Merkez Bankası (RBA) Temmuz ayı başında düzenlediği siyaset toplantısında, %3,85 seviyesindeki politika faiz oranını değiştirmeyerek piyasaları şaşırttı. Toplantı tutanaklarına nazaran, bankanın faiz oranını üçüncü sefer indirmemesinin nedeni, mevcut siyaset duruşunun hâlâ “biraz kısıtlayıcı” kabul edilmesi ve faizlerin ne kadar indirilebileceğine dair belirsizliğin sürmesi olarak tabir edildi. Banka üyeleri, para siyaseti gevşetilirken dikkatli hareket edilmesinin ihtiyatlı bir yaklaşım olacağını vurguladı.
Faiz indirimi lehine oy kullanan üç üye ise enflasyonda sürdürülebilir bir yavaşlamanın gerçekleştiğine dair kâfi bulgular olduğunu ve daha fazla gevşeme için beklemeye gerek olmadığını savundu. Lakin çoğunluk, üç aylık fiyat bilgileri de dahil olmak üzere daha fazla bilgi beklenmesi gerektiği niyetiyle faiz oranlarının sabit kalmasına karar verdi. Karar, altıya karşı üç oy çokluğuyla alındı ve RBA’in temkinli duruşunun sürebileceği sinyalini verdi.
Morgan Stanley, ABD paylarından umudunu kesmedi
Yatırım bankacılığı devi Morgan Stanley, ABD pay senetlerine yönelik olumlu beklentisini sürdürmeye devam etti. Şirket, güçlü kar performansını münasebet göstererek, piyasalarda yaşanabilecek muhtemel geri çekilmelerin alım fırsatı yaratabileceğini duyurdu. Bilhassa S&P 500 endeksinin yıl ortasına kadar 7.200 puana ulaşabileceği öngörüldü. Mayıs ayında yayımladığı bir bildiride ise kurum, bu endeksin 2026’nın ikinci çeyreğinde 6.500 puana yükselebileceğini belirtmişti.
Morgan Stanley’nin stratejistleri önümüzdeki 12 ay boyunca çıkarlar konusunda optimist olduklarını bildirirken, Fed’in faiz indirimine yaklaşmasının mevcut değerlemeleri destekleyebileceği görüşünü paylaştı. Öte yandan, 10 yıllık ABD tahvil getirilerinin %4,5’in üzerine çıkmasının, küçük ölçekli pay senetleri üzere faiz hassaslığı yüksek segmentlerde performans sıkıntıları yaratabileceği istikametinde ikazda bulunuldu. Ayrıyeten yılın sonlarına hakikat tarife kaynaklı maliyet artışlarının şirket kâr marjlarını düşürerek enflasyon üzerindeki riskleri artırabileceği bedellendiriliyor.
İngiltere’de kamu borçlanması son üç yılın en yükseğinde
İngiltere’de kamu kısmının bankalar hariç net borçlanması Haziran 2025’te dikkat alımlı bir artış sergileyerek 20,7 milyar sterline yükseldi. Bu fiyat, bir evvelki yılın birebir periyodundaki 14,1 milyar sterlinlik borçlanmaya nazaran değerli bir artışa işaret ederken, 15,6 milyar sterlin düzeyindeki piyasa beklentilerini de aşmış oldu. Bu artış, yüklü olarak kamu kesimindeki toplam harcamalardaki 12,7 milyar sterlinlik yükseliş ve borç faiz ödemelerinde meydana gelen 8,4 milyar sterlinlik artıştan kaynaklandı.
Söz konusu yükseliş, Nisan 2021’den bu yana görülen en yüksek borçlanma düzeyi olarak kayıtlara geçti. Artan enflasyon ve faiz oranları göz önüne alındığında, bu borçlanmanın ilerleyen aylarda hükümet siyasetlerinde tasarruf arayışlarını hızlandırabileceği iddia ediliyor.
Japonya’da vergi indirimi planı ve Moody’s’un uyarısı
Moody’s Ratings, Japonya’da tartışılan muhtemel satış vergisi indiriminin ülkenin kredi notu üzerindeki tesirinin, düzenlemenin kapsamı, büyüklüğü ve müddetine bağlı olacağı konusunda ihtarda bulundu. Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba’nın liderliğinde gerçekleşen son seçimlerde iktidar koalisyonunun parlamentodaki çoğunluğu kaybetmesi, muhalefetle uzlaşı gereğini gündeme getirdi. Bu durum, bilhassa besin eserleri dışında %10 oranında uygulanan tüketim vergisinde indirime gidilmesi ihtimalini artırıyor.
Moody’s’in kıdemli yöneticilerinden Christian de Guzman, hükümetin bütçe genişleme tarafındaki taleplere daha açık olacağı bir periyoda girildiğini belirtti. Lakin mevcut koalisyonun, satış vergisi üzere kıymetli kararları hâlâ engelleme gücüne sahip olduğunu söz etti. Moody’s, Japonya’nın kredi notunu Aralık 2014’ten bu yana A1 düzeyinde “istikrarlı” görünümle kıymetlendiriyor. Bununla birlikte, Mayıs ayında yayımlanan bir raporda ülkenin aslında yüksek olan borç yükü nedeniyle sürdürülebilir olmayan bütçe açıklarının kredi notunu tehdit edebileceği uyarısı yapılmıştı.
