Bursa Uludağ Üniversitesi (BUÜ) Veteriner Fakültesi Su Eserleri Hastalıkları Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Aydoğdu ve takımı tarafından Misi Çayı olarak da bilinen Nilüfer Çayı’nda yeni bir helmint parazit tipi (insan ve hayvanları konak olarak belirleyen ve onlar üzerinden beslenen canlılar) keşfedilerek bilim literatürüne kazandırıldı.
Ali Aydoğdu, Türkiye’de tanımlanan bu yeni parazit tipi ile “Allocreadium” cinsine ilişkin olan kayıtlı parazit tıp sayısının 3’e yükseldiğini ve araştırma makalesinin helmint parazitleri alanındaki akademik itibarı yüksek bir araştırma mecmuası olan “Journal of Helminthology” de haziran ayında yayımlandığını söz etti.
Keşfedilen parazit çeşidini isimlendirirken Bursa’nın ismini onurlandırmak istediklerini belirten Aydoğdu, “Osmanlı’nın birinci başşehri, esaslı tarihi, varlıklı kültürü ve eşsiz tabiatı ile pek çok listeye giren Bursa ismini bilim literatürüne de kazandırmak istedik. Yeni parazit çeşidimizin ismini ‘Bursensis’ olarak belirledik ve literatüre ‘Allocreadium Bursensis’ olarak kaydını bildirdik.” dedi.
Parazit endemik bir balık çeşidinin sindirim sisteminde bulundu
Aydoğdu, keşfedilen parazitin Türkiye’de yaşayan endemik bir balık çeşidinin (Oxynoemacheilus angorae) sindirim sisteminde bulunduğunu tabir etti.
Nilüfer Çayı’nda buldukları paraziti morfolojik ve genetik olarak incelediklerini kaydeden Aydoğdu, “Ülkemiz iç sularında 401 balık tipi yayılış göstermekte olup, bunların yalnızca 106’sı bilimsel taraftan araştırılmıştır. Ve bu 106 çeşide ilişkin balık tipinde, 183 farklı helmint parazit cinsinin varlığı rapor edilmiştir. ” dedi.
Araştırma takımının 4 şahıstan oluştuğunu ve bilimsel araştırmaları mevsimsel olarak planladıklarını anlatan Aydoğdu, şöyle konuştu:
“Parazitlerin mevsimsel olarak görünümü, hangi ayda çok ve hangi ayda az olduğu sorularıyla hareket ediyoruz. Çeşit çeşitliliklerini incelemek o yüzden yaklaşık bir yıl sürer. Yeni bir parazit keşfedebilmek için evvel literatüre hakim olmanız gerekir. Literatüre morfolojik olarak hakim olursanız, o kümeleri uygun bilirseniz o kümelerin içindeki parazitin hangi cinse ilişkin olduğunu tespit edersiniz. Sonra o cins içerisindeki öbür cinslerden benzerlikleri, farklılıkları nelerdir? Onları ortaya koyarsınız. Bu benzerlik ve farklılıkları morfolojik teyitle bir arada moleküleri desteklediğiniz anda bulgular sonucunda artık yeni çeşidi dünya literatürüne kazandırmış olursunuz.”