Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Irak Başbakanı Sudani ortasında, Bağdat’taki Hükümet Sarayı’ndaki gerçekleşen görüşmenin akabinde iki ülke ortasında gerçekleştirilecek 26 işbirliği mutabakatına imza atıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Cumhurbaşkanı Sayın Reşid ve ardından Başbakan Sayın Sudani ile gerçekleştirdiğimiz görüşmelerde Türkiye-Irak bağlantılarını geniş bir yelpazede ele aldık. Güvenlik ve terörle çabada işbirliği, en değerli gündem unsurlarımızdan birini oluşturdu.” dedi.
Görüşmelerin akabinde, Irak Başbakanı Sudani ile Bağdat’taki Hükümet Sarayı’nda düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Erdoğan, Irak’ın; ortak tarihi, beşeri ve kültürel bağlara sahip olunan, stratejik bedel atfettikleri bir komşuları olduğunu vurgulayarak, “Irak’la ilgilerimizi karşılıklı hürmet ve âlâ komşuluk prensibi temelinde ortak çıkarlarımızı gözeterek ilerletme istikametinde güçlü siyasi iradeye sahibiz. Bugünkü ziyaretimizde bunu bir kere daha teyit etmiş olduk. Ziyaretimin ve az evvel imzalanan mutabakatların, Türkiye-Irak münasebetlerinde yeni bir dönüm noktasını teşkil edeceğine inanıyorum. Sayın Başbakanla birlikte altına imza attığımız ortak işbirliği için stratejik çerçeve muahedesi, sağlam bir yol haritasını teşkil ediyor” diye konuştu.
Anlaşma metniyle güvenlik, terörle uğraş, iktisat, ticaret, güç, ulaştırma, etraf, hudut aşan sular, sıhhat, eğitim üzere pek çok alanda teknik müzakerelerin sürdürülmesini ve takibini sağlayacak ortak daimi komiteler kurulmasına karar verdiklerini anlatan Erdoğan, ayrıyeten güvenlikten ticarete, ulaştırmadan tarıma, pek çok başlıkta akdedilen metinlerin, münasebetlerinin ahdi tabanını güçlendirirken yeni işbirliği imkanlarını da beraberinde getireceğini kaydetti.
“Amaç, geçen yıl 20 milyar dolar düzeyinde seyreden ticaret hacmini üstlere taşımak”
Irak’ın, önde gelen ticaret ortaklarından olduğunu kaydeden Erdoğan, şöyle konuştu:
“Geçtiğimiz yıl 20 milyar dolar düzeyinde seyreden ticaret hacmimizi daha üst düzeylere taşımak istiyoruz. Sayın Başbakanla bu çerçevede atılacak adımları ele aldık. Ticaretimizin önündeki yapay pürüzlerin ortadan kaldırılması noktasında yapılabilecekleri değerlendirdik. Kalkınma Yolu Projesi’nin bu gaye bakımından hayati değerine değindik. Başta Irak olmak üzere tüm bölgemizin istikrarına ve refahına büyük katkı sunacak bu stratejik planlamaya dair kararlılığımızı, imzaladığımız Mutabakat Muhtırasıyla perçinlemiş olduk.”
İzlanana işbiliği mutabakat alanları ve kimler ortasında imzalandığı özetle şöyle;
İmza merasiminde, “Irak Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Ortasında Su Alanında İşbirliği Çerçeve Anlaşması” ile “Stratejik Çerçeveye Ait Mutabakat Zaptı”, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Irak Başbakanı Sudani tarafından imzalandı.
Stratejik Araştırmalar Merkezi Lideri Nuh Yılmaz ile Irak Dışişleri Bakanlığı Dış Hizmetler Enstitüsü Dekanı Hussein Mansour Al-Safi, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanlığı ile Irak Dışişleri Bakanlığı Dış Hizmetler Enstitüsü ortasında İşbirliği Mutabakat Zaptını imzaladı.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Lideri Nail Olpak ile Irak Ticaret Odaları Federasyonu Başkanı Abdulrazaq Al-Zuheere, DEİK ile Irak Ticaret Odaları Birliği Ortasında Mutabakat Zaptı’na imza attı.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı ile Irak Cumhuriyeti Kültür, Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı Milli Kütüphanesi ve Arşivi ortasındaki Mutabakat Zaptı, Devlet Arşivleri Başkanı Uğur Ünal ile Irak Cumhuriyeti Kültür, Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı Milli Kütüphanesi ve Arşivi Kültürel İşler Genel Müdürü Prof. Dr. Alaa Abo Alhassan Esmaıl tarafından imzalandı.
Türkiye Cumhuriyeti Diyanet İşleri Başkanlığı ile Irak Cumhuriyeti Sünni Vakfı Divanı Ortasında İslami İşler Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı, Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş ve Sünni Vakfı Divanı Lideri Prof. Dr. Mişan Muhyi Alwan tarafından imza altına alındı.
Medya ve Bağlantı Alanında İşbirliğine Ait Mutabakat Zaptı imzalandı
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun ile Irak Cumhuriyeti İrtibat ve Medya Komitesi Lideri Dr. Ali Hussein Al-Moayyed, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Irak Cumhuriyeti Hükümeti ortasında, Medya ve İrtibat Alanında İşbirliğine Ait Mutabakat Zaptı’na imza attı.
Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün ile Irak Savunma Sanayii Komisyonu Başkanı Mustafa Ati Hassan, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ile Irak Cumhuriyeti Savunma Sanayii Kurulu (DIC) ortasında Savunma Sanayii Alanında Stratejik İşbirliği Mutabakat Zaptı’nı imzaladı.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Irak Çalışma ve Sosyal İşler Bakanı Ahmed Jasim Al-Asadi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Irak Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı arasında “İstihdam ve Toplumsal Güvenlik Alanlarda Mutabakat Zaptı”na imza attı.
Fidan ve Al-Asadi ayrıyeten Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Irak Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı arasında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zabıtları’nı da imzaladı.
“Enerji Alanında İşbirliğine Ait Mutabakat Zaptı”
İki ülkenin Ulusal Eğitim Bakanlıkları ortasındaki “Eğitim Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı” Dışişleri Bakanı Fidan ve Irak Eğitim Bakanı Dr. İbrahim Namis El Cuburi ortasında imzalandı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Irak Cumhuriyeti Kültür, Turizm ve Tarihi Eserler Bakanlığı arasındaki “Turizm Alanında Mutabakat Zaptı”, Dışişleri Bakanı Fidan ve Irak Kültür, Turizm ve Eski Eserler Bakanı Prof. Dr. Ahmed Fakak Ahmed tarafından imzalandı.
İki ülke ortasındaki “Enerji Alanında İşbirliğine Ait Mutabakat Zaptı”, Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ile Irak Elektrik Bakanı Zeyad Ali Fadhil Al-Rzage ortasında imza altına alındı.
İki ülkenin İçişleri Bakanlıkları ortasındaki “Güvenlik İşbirliği Mutabakat Zaptı”, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ve Irak İçişleri Bakanı Abdulameer K. Alshimary tarafından imzalandı.
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Irak Cumhuriyeti Hükümeti ortasındaki Sıhhat ve Tıp Bilimleri Alanında İşbirliğine Ait Mutabakat Zaptına, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ve Irak Sıhhat Bakanı Dr. Salih Mahdi Al-Hasnawi imza attı.
Türkiye Cumhuriyeti Milli Savunma Bakanlığı ile Irak Cumhuriyeti Savunma Bakanlığı Ortasında Askeri Eğitim İşbirliği Mutabakat Muhtırası, Ulusal Savunma Bakanı Sayın Yaşar Güler ile Irak Savunma Bakanı Sabit Muhammed Said El-Abbasi tarafından imza altına alındı.
Güler ve El-Abbasi ayrıyeten, Türkiye Cumhuriyeti Milli Savunma Bakanlığı ile Irak Cumhuriyeti Savunma Bakanlığı ortasında “Askeri Sıhhat Alanında Eğitim ve İşbirliği Protokolü”nü imzaladı.
“Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması” imza altına alındı
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ile Irak Ulusal Yatırım Komitesi Lideri Dr. Haider Mohammed Makkiyah, iki ülke ortasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Mutabakatı’nı imzaladı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır ile Irak Gençlik ve Spor Bakanı Dr. Ahmed Muhammed Al-Mubarka tarafından iki ülkenin gençlik ve spor bakanlıkları ortasında Gençlik ve Spor Alanlarında İşbirliği Mutabakat Zaptı imzalandı.
Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme Yönetimi Başkanlığı ve Irak Cumhuriyeti Sanayi ve Maden Bakanlığı Sınai Kalkınma Genel Müdürlüğü ortasındaki Mutabakat Zaptı’na, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır ile Irak Sanayi ve Madenler Bakanı Prof. Dr. Khalid B. Al-Najim imza attı.
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ile Irak Cumhuriyeti Yükseköğretim ve Bilimsel Araştırma Bakanlığı (MOHESR) arasındaki Bilim, Teknoloji ve Yenilik Alanlarında İşbirliği Mutabakat Zaptı’nı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ile Irak Cumhuriyeti Yükseköğretim ve Bilimsel Araştırma Bakanı Dr. Naim Al-Aboudi imzaladı.
Türkiye-Irak Tarım Çalışma Kümesi 2024-2025 Devri Hareket Planı’ için imza
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ile Irak Tarım Bakanı Abbas Jabr Al-Ali Al-Maliki, Türkiye-Irak Tarım Çalışma Kümesi 2024-2025 Devri Hareket Planı’nı imzaladı.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat ile Irak Ticaret Bakanı Atheer Dawood Salman Al Ghurairi tarafından iki ülkenin ticaret bakanlıkları ortasında Ekonomik ve Ticaret Ortak Komitesi Kurulmasına Dair Mutabakat Zaptı imzalandı.
Ticaret Bakanı Bolat ile Irak Başbakan Yardımcısı ve Planlama Bakanı Prof. Dr. Muhammad Ali Tamim, iki ülke ortasında Eser Güvenliği ve Ticarette Teknik Pürüzler Alanlarında İstişare ve İşbirliği Düzeneği Tesis Edilmesine Dair Protokol’e imza attı.
Türkiye Adalet Akademisi ile Irak Cumhuriyeti Yüksek Yargı Kurulu Adalet Enstitüsü ortasında Türkiye Adalet Akademisi ve Irak Adalet Enstitüsü Öğrencilerinin, Hakim ve Savcı Yardımcılarının Yargısal Eğitimine Yönelik İşbirliği Hakkında Mutabakat Zaptı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu ile Irak Adalet Enstitüsü Genel Müdürü Faten Mohsen Hadi tarafından imzalandı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu ile Irak Ulaştırma Bakanı Razzaq Muhaibis Al-Saadawi, Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Irak Cumhuriyeti Ulaştırma Bakanlığı ortasındaki Kalkınma Yolu Hakkında Mutabakat Zaptı’na imza attı.
