Foreks – 2024/25 döneminde Türkiye’nin zeytinyağı ihracat performansı üretici ve tüketici ülkelerde büyük farklılık gösterdi. Zeytinyağı ihracatı üretici ülkelere gerilerken, tüketici ülkelere yapılan zeytinyağı ihracatı yüzde 11’lik artışla 28 bin 697 tondan 31 bin 829 tona ilerledi.
Zeytinyağı ihracatında 2024/25 döneminin 8 aylık periyodu geride kaldı. Zeytinyağı ihracatı 2023/24 döneminin birebir devrine nazaran ölçü bazında yüzde 20’lik azalışla 48 bin 595 tondan 38 bin 802 tona geriledi. Türkiye’nin zeytinyağı ihracatından elde ettiği döviz meblağı zeytinyağı fiyatlarındaki düşüşün de tesiriyle yüzde 45’lik azalışla 356 milyon dolardan 197 milyon dolara indi.
Zeytinyağı ihracatında tüketici ülkelerin hissesi yüzde 62’den yüzde 82’ye yükseldi
Ege İhracatçı Birlikleri bilgilerine nazaran; tüketici ülkelere yapılan zeytinyağı ihracatından elde edilen döviz meblağı yüzde 20’lik azalışla 162 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. Türkiye’nin zeytinyağı ihracatında tüketici ülkelerin hissesi yüzde 62’den yüzde 82’ye yükseldi.
Uzak ülkelerde Türk zeytinyağına ilgi arttı
Tüketici ülkelere yapılan zeytinyağı ihracatının yüzde 11 artışını Türk zeytinyağı kesiminin katma pahalı ve markalı ihracat potansiyelinin giderek yükseldiğinin göstergesi olarak tanımlayan Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Lideri Emre Uygun, başta Uzak Ülkeler olmak üzere maksat pazarlarda Türk zeytinyağına ilginin arttığına dikkati çekti.
Tüketici ülkelere zeytinyağı ihracatının yüzde 98’i ambalajlı
“Rekabeti sadece fiyat üzerinden değil; kalite, sürdürülebilirlik ve marka pahası üzerinden şekillendirmekte kararlıyız” diyen Uygun, “Bu doğrultuda, ambalajlı ve katma bedelli eser ihracatını artırmak için değerli adımlar atıyoruz. Markalı eserlerle direkt kesin tüketiciye ulaşmayı hedefliyor, eserlerimizin bedel zincirini güçlendiriyoruz. Türkiye’nin toplam zeytinyağı ihracatında ambalajlı zeytinyağının hissesi yüzde 63 iken, tüketici ülkelere yaptığımız ihracatta ambalajlı zeytinyağı ihracatımız 98‘e ulaşıyor” diye konuştu.
Türk zeytinyağına AB’den en az 60 bin ton kota istiyoruz
Türkiye’den Avrupa Birliği’ne yapılan zeytinyağı ihracatında AB’nin uyguladığı yüksek gümrük vergilerinin, Türk zeytinyağı kesiminin rekabet gücünü zayıflattığının altını çizen EZZİB Başkanı Emre Uygun, Fas ve Tunus üzere ülkelere AB’ye zeytinyağı ihracatında sıfır gümrükle tanınan avantajın Türkiye’ye de sağlanması taleplerini yineledi. Uygun şöyle devam etti; “Güncellenmesi gündemde olan Gümrük Birliği Anlaşması’nda zeytinyağımızın öncelikli mevzular ortasında yer almasını bekliyoruz. AB’den en az 60 bin tonluk gümrüksüz bir kota tahsisi talep ediyoruz. Misal biçimde, Birleşik Krallık ile yürütülen Hür Ticaret Muahedesi müzakerelerinde de zeytin ve zeytinyağımızın stratejik eser olarak kıymetlendirilmesi, bu kıymetli pazarda yerimizi güçlendirecektir.”
İhracatçıların yeni rotası Kanada
Zeytinyağı dalının, ithalata gereksinim duymadan ihracat yapan, net döviz girdisi sağlayan ulusal ve yerli bir kesim olduğuna dikkati çeken Lider Uygun, “Bu sorumlulukla yeni pazarlara açılmaya ve mevcut pazarlardaki hissemizi büyütmeye devam ediyoruz. Tanıtım ve pazarlama faaliyetlerimiz kapsamında, Ticaret Bakanlığımızın Uzak Ülkeler Stratejisi doğrultusunda Brezilya ve Avustralya üzere uzak pazarlara düzenlediğimiz sektörel ticaret heyetlerinin akabinde, 03-07 Mart 2025 tarihleri ortasında ABD’de düzenlenen “Natural Products Expo West” fuarı ile eş vakitli olarak bir sektörel ticaret heyeti gerçekleştirdik. Heyet kapsamında yapılan ikili iş görüşmeleri ve perakende zinciri ziyaretleri sayesinde değerli iş kontakları kurduk. ABD’deki Summer Fancy Food Show, Japonya’daki Foodex ve Çin’deki China International Import Expo üzere fuarlarda Türk zeytin ve zeytinyağını tanıttık ve tadım etkinlikleriyle bilinirliğimizi artırdık. En son Çin’in Guangzhou kentinde düzenlenen 18. Edible Oil Expo’ya iştirak sağladık. Önümüzdeki durak, Eylül ayında 18 firmamızın iştirakiyle “Kanada Sektörel Ticaret Heyeti” olacak” tabirlerini kullandı.
