Investing.com – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), özel bölümün yurt dışından sağladığı kredi borcuna ait Mart ayı bilgilerini yayımladı. Buna nazaran, özel dalın toplam yurt dışı kredi borcu, 2024 yıl sonuna nazaran 10,5 milyar ABD doları artarak 182,6 milyar ABD doları düzeyine çıktı. Bu artış, hem uzun vadeli hem de kısa vadeli borçlanmadaki yükselişten kaynaklandı.
Mart sonu prestijiyle uzun vadeli kredi borcu 10,4 milyar ABD doları artışla 167,1 milyar ABD dolarına ulaştı. Kısa vadeli kredi borcu (ticari krediler hariç) ise 0,1 milyar ABD doları artarak 15,5 milyar ABD doları olarak kaydedildi. Böylelikle toplam borçlanmada üst taraflı ivme devam etti.
Finansal ve finansal olmayan kuruluşlarda artış gözlendi
Kurumsal bazda incelendiğinde, finansal kuruluşların borcu 3,9 milyar ABD doları, finansal olmayan kuruluşların borcu ise 6,6 milyar ABD doları arttı. Uzun vadeli borçlanmada finansal kuruluşların borcu 4,0 milyar ABD doları, finansal olmayanlarınki ise 6,4 milyar ABD doları yükseldi. Kısa vadeli borçlara bakıldığında ise finansal kuruluşların borcu 0,1 milyar ABD doları azalırken, finansal olmayan kuruluşlar 0,2 milyar ABD doları artış kaydetti.
Bu gelişmeler, özel kesimin hem finansal kuruluşlar hem de gerçek kesim bazında yurt dışı borçlanmaya olan eğiliminin sürdüğünü ortaya koydu. Borç düzeyindeki bu artış, dalların dış finansman muhtaçlığını karşılamada yurt dışı kaynak kullanımını tercih ettiğini gösterdi.
Döviz kompozisyonunda ABD doları ön planda
Döviz cinsine nazaran borç yapısı incelendiğinde, ABD doları tartısının devam ettiği görüldü. Uzun vadeli kredi borcunun %59,4’ü ABD doları cinsinden oluşturulurken, %31,9’u euro, %2,2’si Türk lirası ve %6,5’i başka döviz cinslerinden oluştu. Bu yapı, uzun vadeli borçlanmada doların hâlâ birinci tercih edilen para ünitesi olduğunu ortaya koydu.
Kısa vadeli borçlarda ise tablo daha istikrarlı bir dağılım sergiledi. Bu borçların %38,2’si ABD doları, %15,0’u euro ve %2,6’sı öbür döviz cinslerinden oluşurken, %44,2’lik değerli bir kısım Türk lirası cinsinden gerçekleşti. Kısa vadeli borçlardaki bu dağılım, firmaların döviz riskini azaltma eğilimiyle TL cinsinden borçlanmaya nispeten daha fazla yer verdiğini gösterdi.
Bir yıldan kısa vadeli borç 56,6 milyar dolar
Vadesi bir yıla kadar olan özel bölümün yurt dışı kredi borcu Mart sonu prestijiyle 56,6 milyar ABD doları olarak kaydedildi. Bu meblağ, genel borç stokunun üçte birinden fazlasına işaret ediyor. Vade kompozisyonu, gelecek periyottaki borç çevriminde özel dalın kıymetli bir yükümlülükle karşı karşıya kalabileceğini ortaya koyuyor.
Bu borcun 38,8 milyar dolarlık kısmı bankalara, 13,4 milyar doları finansal olmayan kuruluşlara ve 4,3 milyar doları bankacılık dışı finansal kuruluşlara ilişkin durumda. Bilhassa bankalara olan yüksek vade içi borç meblağı, finans dalının dış finansmanla olan güçlü ilgisinin altını çiziyor.
