Foreks – TSKB (IS:TSKB) Ekonomik Araştırmalar, sarsıntı bölgesindeki toplumsal dönüşümü ve kırılgan bölümlerin istihdama iştirakinin tesirlerini ele alan yeni raporunu yayımladı. “Geleceği Ayağa Kaldırmak: Sarsıntı Bölgesinde Toplumsal Dönüşüm İçin İnsan Odaklı Bir Atılım” başlıklı yeni raporda, 2024 sonu prestijiyle 11 vilayette bayan istihdamının toplam içerisindeki hissesinin %25’e gerilediğine dikkat çekilirken, toplumsal cinsiyet eşitliğini gözeten yatırımların sürat kazanması gerektiği vurgulandı.
TSKB Ekonomik Araştırmalar, “Geleceği Ayağa Kaldırmak: Zelzele Bölgesinde Toplumsal Dönüşüm İçin İnsan Odaklı Bir Atılım” başlıklı yeni raporunu yayımladı. Raporda, zelzele bölgesindeki toparlanma süreci alandaki müşahedeler ve bilgilerle ele alınırken, kırılgan kesitlerin istihdama iştirakinin toplumsal sermaye ve dönüşüm üzerindeki tesirlerine odaklanıldı.
Rapor; günümüzde derinleşen ekosistem krizi, artan jeopolitik tansiyonlar ve teknolojik dönüşümün yarattığı belirsizlik ortamında, toplumsal dönüşümün sürdürülebilir kalkınma için vazgeçilmez hale geldiğini ortaya koyuyor. Bilhassa bayanlar, gençler ve engelli bireylerin istihdama iştirakinin, toplumsal sermayeyi güçlendireceği ve afet bölgelerinde kalıcı, kapsayıcı bir toparlanma sağlayacağına dikkat çekiliyor. Bu çerçevede, toplumsal siyasetlerin kültürel normları dönüştürecek halde tasarlanması ve milletlerarası kalkınma finansmanının kırılgan kümeleri odağına alacak biçimde yönlendirilmesinin stratejik değer taşıdığı vurgulanıyor.
Rapora nazaran, sarsıntılardan etkilenen 11 vilayette bayan istihdamının toplam içindeki hissesi 2024 sonunda %25’e gerileyerek sarsıntı öncesine kıyasla 1,4 yüzde puan, Türkiye geneline nazaran ise 9,3 yüzde puan düşük kaldı. Raporda toplumsal cinsiyet eşitliğini gözeten yatırımların sürat kazanması gerektiği vurgulanırken, bölgede nitelikli iş gücüne duyulan gereksinimin arttığı, teknik ve dijital hünerlere odaklı programların kırılgan kümelerin istihdama iştiraki için kıymet taşıdığı belirtiliyor. Savunma ve sivil havacılık üzere alanlarda yapılan yeni yatırımların, gençlerin bölgede kalmasını ve toplumsal ağların tekrar inşasını destekleyebileceği tabir ediliyor.
Raporda öne çıkan satır başları şöyle sıralanıyor:
Deprem bölgesindeki 11 vilayette bayan istihdamı, Türkiye genelinin bilakis azaldı; 2024 sonunda bayanların kayıtlı istihdamdaki hissesi %25’e geriledi.
Bölgede bayanların %52’si sarsıntı öncesinde kayıt dışı olarak çalışıyordu, bu da istihdam imkanlarının uygunlaştırılması gereksinimini ortaya koyuyor.
Ücretsiz mesken ve bakım işleri nedeniyle bayanların iş gücüne iştiraki sınırlanıyor, bu durum toplumsal cinsiyet eşitsizliğini derinleştiriyor.
Okul öncesi eğitim ve yaşlı bakım hizmetlerinin yaygınlaştırılması, kültürel normların dönüşümü için kritik bir rol oynuyor.
Bölgedeki ekonomik yapının değişen muhtaçlıkları doğrultusunda, bayanlar, gençler ve engelli bireylere yönelik teknik ve dijital maharet programlarının yaygınlaştırılması gerekiyor.
Dijital altyapının güçlendirilmesi, zelzele bölgesinin inovasyon kapasitesini artırarak yenilikçi yatırımları destekleyebilir.
Üniversite ve özel kesim iş birlikleri, gençlerin bölgeye bağlılığını artırarak toplumsal ve ekonomik kalkınmayı hızlandırabilir.
Uluslararası kalkınma finansmanının kırılgan kısımların ekonomik hayata iştirakini destekleyecek biçimde yönlendirilmesi büyük değer taşıyor.
