Foreks – TÜSİAD, PwC Türkiye tarafından hazırlanan “Yaşlılık Siyasetleri Araştırması: Demografik Dönüşüm ve İhtiyaçlar” başlıklı raporu, 4 Temmuz Cuma günü kamuoyuyla paylaştı.
Rapor, yaşlanan nüfus konusunu; sıhhat ve bakım hizmetleri, toplumsal iştirak, ekonomik durum ve iş gücüne iştirak, yaşlı bakım hizmetlerinin finansmanı, dijital adaptasyon ve yaşlı bakım teknolojileri ile yaşlı turizmi olmak üzere altı ana eksende ele alıyor. Raporda, yaşlı bireylerin ömür kalitesini artırmayı, sağlıklı yaşlanmayı ve bu alanda sürdürülebilir iş birliklerini önceliklendiren teklifler de sunuluyor.
TÜSİAD Genel Merkezi’nde düzenlenen rapor tanıtım toplantısının açış konuşmasını TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Toplumsal Kalkınma Yuvarlak Masası Başkanı Yılmaz Yılmaz yaptı.
Yılmaz Yılmaz: Yaşlılık konusu kuşaklararası ve bütüncül bir yaklaşımla ele alınmalı
Konuşmasında yaşlı bireylerin hayat kalitesinin bütüncül bir yaklaşımla ele alınması gerektiğinin altını çizen Yılmaz Yılmaz şunları söyledi:
“Tüm dünyada sıhhat alanındaki gelişmeler ve demografik dönüşümlerin de tesiriyle yaşlı nüfus oranı süratle artmaktadır. Türkiye, gelişmiş ülkelere kıyasla hala görece genç bir nüfusa sahip, bununla birlikte en süratli yaşlanan ülkelerden biri. 2040 yılı prestijiyle, 65 yaş ve üzeri nüfusun toplam nüfus içindeki oranının %15’i aşmasıyla birlikte, Türkiye’nin, yaşlanmakta olan nüfustan yaşlanmış bir topluma dönüşmesi öngörülüyor.
Yaşlılığı sırf bir yaş kümesi sıkıntısı olarak değil; kuşaklararası ve bütüncül bir yaklaşımla ele almalıyız. Yaşlı bireylerin âlâ olma hali sırf sıhhat hizmetlerine erişimle sonlu değil; tıpkı vakitte bakım hizmetleri dahil güçlü toplumsal takviye düzeneklerinin varlığı ve ekonomik teminatla de direkt alakalı. Gelecekteki tabloyu düzgünleştirmek istiyorsak, mevcut tablodaki problemleri ve eşitsizlikleri de bugün vakit kaybetmeden gidermeliyiz.”
Açış konuşmasının akabinde, PwC Türkiye Ortağı ve Danışmanlık Hizmetleri Lideri Serkan Tarmur ile rapor müelliflerinden Kıdemli Danışman İpek Ünlü rapor sunumunu gerçekleştirdi.
Toplantı, TÜSİAD Sağlık Çalışma Grubu Başkanı Nejat Emre Eczacıbaşı’nın oturum başkanlığını üstlendiği “Daha Kapsayıcı ve Sürdürülebilir Yaşlılık Siyasetleri Nasıl Olmalı?” başlıklı panel oturumu ile son buldu.
Nejat Emre Eczacıbaşı: Raporumuz, yaşlanan nüfusun tesirlerini ve öne çıkan gereksinimleri ele alıyor
Nejat Emre Eczacıbaşı konuşmasında şunları söyledi:
“TÜSİAD olarak uzun yıllardır sıhhat hizmetlerinin herkes tarafından erişilebilir, yüksek kaliteli ve sürdürülebilir olması için çalışmalar yürütüyoruz. Bu kapsamda gözlemlediğimiz üzere, global yaşlanma süreci, sıhhat ve toplumsal hizmet sistemlerinin daha sağlam ve kapsayıcı biçimde yine tasarlanmasını gerektiriyor. Raporumuz, yaşlanan nüfusun tesirlerini ve öne çıkan gereksinimleri, sıhhat ve bakım hizmetleri, toplumsal iştirak, ekonomik durum, yaşlı bakım finansmanı, dijital adaptasyon ve yaşlı bakım teknolojileri ile yaşlı turizmi boyutlarıyla ele alıyor. Bu çok katmanlı kıymetlendirme çerçevesinde, bilgiye dayalı siyaset teklifleri ve paydaşlar ortası iş birliğine açık uygulama modelleri öneriyoruz. Raporun ortaya koyduğu bilgiler ışığında; yaş alma sürecini herkes için daha sağlıklı ve iştirakçi kılmayı hedefliyoruz.”
Panelde; 65+ Yaşlı Hakları Derneği Lider Yardımcısı Ferhat Boratav, Hacettepe Üniversitesi İktisat Bölümü Başkanı ve Sağlık Ekonomisi ve Siyaseti Derneği Lideri Prof. Dr. Zafer Çalışkan, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, Çalışma İktisadı ve Sanayi Alakaları Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şenay Gökbayrak ve Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) Nüfus Dinamikleri Program Koordinatörü Aysel Yüksel konuşmacı olarak yer aldı.
Raporun öne çıkan bulguları ve siyaset teklifleri şöyle;
– OECD Nüfus projeksiyonlarına nazaran, 2020 yılında dünyada 65 yaş ve üzeri nüfusun oranı %9,3 iken 2050 yılında bu oranın %16’ya çıkması beklenmektedir.
– OECD’ye nazaran; 2022 yılında ülkemizde 65 yaş ve üzeri nüfusun hissesi %9,8 iken, 2050 yılında iki katına çıkarak, %20 düzeyine ulaşması bekleniyor.
– 2040 yılı prestijiyle, 65 yaş ve üzeri nüfusun toplam nüfus içindeki oranının %15’i aşarak %16,3’e ulaşması beklenmekle birlikte, Türkiye’nin, yaşlanmakta olan nüfustan yaşlanmış bir topluma dönüşmesi öngörülüyor.
– Türkiye’de yaşlılıkla ilgili siyasetler bütüncül bir yaklaşım çerçevesinde ele alınmalı ve iş birliği modelleri geliştirilerek hayata geçirilmeli.
– Koruyucu sıhhat uygulamaları ile sıhhat ve bakım hizmetleri, yaşlı bireylerin gereksinimine uygun olarak geliştirilmeli ve erişilebilir olmalıdır.
– Kurumsal bakım kapasitesi güçlendirilmeli; meskende bakım ve uzun vadeli bakım hizmetleri de geliştirilmeli. Gerekli düzenlemelerle kaliteli hizmet sunumu teminat altına alınmalıdır.
– Yaşlı yoksulluğunu önlemek ve yaşlı bireylerin ekonomik refahını artırmak için toplumsal güvenlik sistemi ve toplumsal takviyelerin sürdürülebilir bir yapıyla kapsayıcılığı artırılmalıdır.
– Uzun vadeli bakım sigortası, tüm vatandaşların yaşlılık periyotlarında gerekli bakım hizmetlerine erişimini sağlamak emeliyle mecburî hale getirilmeli. 18-65 yaş devrinde primlerin ödeneceği, fakir bireylerin primlerinin devlet tarafından karşılanacağı bir sistem geliştirilmelidir.
– Genç ve orta yaş kümesindeki bireylerin, bilhassa de bayanların kayıtlı istihdama iştiraki, yaşlılık devrinde ekonomik teminata ulaşması açısından kritik ehemmiyete sahipken; bu iştiraki artırmak için bayanların üzerindeki bakım yükünü hafifletecek kurumsal bakım hizmetlerinin yaygınlaştırılması da büyük değer taşımaktadır.
– Üretken ve etkin yaşlanma odağıyla ve ekonomik refahı destekleyecek formda, yaşlı bireylerin maharet ve yetkinlikleri mesleksel eğitim ve maharet programlarıyla geliştirilmelidir. Çalışma hayatına devam etmek isteyen yaşlı bireyler için istihdam imkanları çeşitlendirilmeli ve çalışma ortamları yaşa uyumlu hale getirilmelidir.
– Sağlıklı ve etkin yaşlanma odağıyla yaş dostu kentler planlanmalı ve hayata geçirilmelidir. Daha erişilebilir ve yaş dostu konutlar, ulaşım imkanları, toplumsal alanlar sunulmalıdır.
– Yaşlı bireyler için erişilebilir sıhhat turizmi imkanları geliştirilmelidir.
– Dijitalleşme ve teknolojinin sunduğu fırsatlarla bir arada, yaşlı bireylerin kullanımına uygun dijital uygulamalar yaygınlaştırılmalı; yaşlı nüfusun internet erişimi ve dijital okuryazarlığı geliştirilmelidir.
– Yaşlı bireylerin toplumsal hayata iştirakini destekleyecek formda genç-yaşlı dayanışmasını güçlendirecek, jenerasyonlar ortası etkileşimi artıracak ve yaş ayrımcılığını giderecek etkinlikler geliştirilmeli ve buna uygun toplumsal ortamlar sağlanmalıdır.
TÜSİAD “Yaşlılık Siyasetleri Araştırması: Demografik Dönüşüm ve İhtiyaçlar” Raporu Tanıtım Aktifliği, Allianz (ETR:ALVG) Sigorta ve Eczacıbaşı Holding’in takviyeleriyle gerçekleştirilmiştir.
TÜSİAD “Yaşlılık Siyasetleri Araştırması: Demografik Dönüşüm ve İhtiyaçlar” Raporu’na erişim için: https://tusiad.org/tr/yayinlar/raporlar/item/11731-yaslilik-politikalari-arastirmasi-demografik-donusum-ve-ihtiyaclar
