“Pee-wee’s Playhouse” liseden mezun olduğum yıl olan 1986’da CBS’de gösterime girdi, bu da muhtemelen onun için çok yaşlı olduğum anlamına geliyor. Ya da belki çok genç. Ya da muhtemelen doğru.
Pazar günü 70 yaşında ölen Paul Reubens’in yarattığı Pee-wee Herman’ın ve karakterin çocuk oyunu, burlesk komedi ve avangart sanatın birleşimiyle ilgili olan şey buydu. Buna ya hazırdın ya da asla olmayacaktın.
Onun dalga boyunda olan bizler, duvarlardan fırlayıp kapısını açan papyonlu bir erkek-çocuğun zıp zıp zıp zıp zıp zıp zıp zıp zıp zıp zıp zıp zıp zıp zıp zıp zıp zıp zıp zıp zıp zıp zıp sesiyle antropomorfik oyuncaklarla ve mobilyalarla dolu garip bir oturma odasında bir oyun randevusuna kabul edildik. bir dizi eksantrik komşuya. (Aralarında animasyonlu bir kement kullanan Kovboy Curtis rolündeki genç Laurence Fishburne de vardı.) Orta çağ şeker paleti ve zikzak açılarıyla aşırı doldurulmuş set, içinde yaşayabileceğiniz bir B-52s albümü gibi görünüyordu.
Pee-wee karakteri bir parodiydi – 1950’lerin temiz çocuk sunucularının Pixy-Stix’te abartılması, kendini hayata geçiren bir Howdy Doody. Ama aynı zamanda o şeyin kendisiydi.
Reubens’in performansıyla ilgili alay edilecek hiçbir şey yoktu. Coşkulu ve neşeliydi. Yüzünü buruşturdu, kıkırdadı ve havladı. Karakteri, eğlenceyi kontrol altında tutan bilge bir kişi olan Mister Rogers veya Kaptan Kanguru değildi. O da bir çocuktu, çocukların yarım saatliğine kontrollerini kaybetmek, aptalca şakalara gülmek, çok yüksek sesle bağır!gizli kelimede.
Playhouse’un bir Reubens sahne şovuna dayanan eski bir versiyonu, 1981’de HBO’da “The Pee-wee Herman Show” olarak yayınlandı. Bu, varyete şovu kadar şehir merkezindeki bir sanat performansıydı ve “Playhouse”dan daha açık bir şekilde yetişkinlere yönelikti. (Sihirli bir kutuda yüzen bedensiz bir kafa olan Jambi the Genie, postayla sipariş edilen bir çift el alır ve Pee-wee’ye “Uzun zamandır yapmak istediğim bir şeyim vardı” der.)
“Playhouse”, Tim Burton filmi “Pee-wee’s Big Adventure”dan bir yıl sonra gösterime girdi. (“Sen olduğunu biliyorum, ama ben neyim?”) Ancak “Playhouse”, yerleşimi nedeniyle daha radikal görünüyordu: Cumartesi sabahları CBS’de.
1986’dan 1990’a kadar yayınlanan “Pee-wee’s Playhouse” dönemi, TV için anarşik bir ara zamandı. Dikkatli programlama ile üç büyük ağ hala hakimdi; “The Cosby Show” hala sarılmaya ve öğrenmeye hizmet ediyordu.
Ama derinliklerden gariplik cepleri kabarmaya başlıyordu. David Letterman, gece geç saatlerde NBC’de bir komedi çılgın bilim laboratuvarına dönüşüyordu. “Simpsonlar”, “Tracey Ullman Show” tanıtımından küresel bir takıntıya sıçradı. “Twin Peaks” kısaca, TV’nin en esrarengiz programının en popüler olabileceğini gösterdi.
“Playhouse” muhtemelen bu zamanın en olası deneyiydi, ancak yine de çok mantıklıydı. Çocuklar doğaları gereği gerçeküstücülerdir; dürtülerini öngörülebilir TV formatlarına göre dizmek için yetişkinler gerekir. Bu nedenle “5 yaşındaki çocuğum bunu yapabilir” sözü her zaman yanlış yönlendirilmiş bir hakaret olmuştur. Belki 5 yaşındaki bir çocuk “Pee-wee’s Playhouse” gibi bir şey hayal edebilir, ancak bunu yalnızca Reubens gibi bir dahi bir yetişkin olarak yapabilir.
Oyun Evinde her şey canlıydı; bir küre, yer, buzdolabındaki yiyecekler. İnsanlar ancak olabilir ve istedikleri gibi görünebilirler. Androjen ve queer dahil herkes davet edildi. (Tatilin 2000 yıllık tarihindeki en çılgın yaratımlardan biri olan şovun Noel özel etkinliği, Grace Jones ve kd lang’ın görünüşlerini içeriyordu.)
Ama “Pee-wee’s Playhouse”u zamanından önce aramak bizimki için fazlasıyla gurur verici olurdu. Evet, oyunbozan anne babaların ve azarların belirli bir kesimi arasında her zaman şüpheli olan Reubens, zamanının dindarları tarafından alaşağı edildi. 1991’de bir yetişkin sinemasında tutuklandığında, CBS dizinin tekrarlarını yayından kaldırdı.
Ancak, bugün yeni olsaydı, küstahlık endüstrimizin şov üzerinde sahip olacağı çılgınlıkları ancak hayal edebiliyorum. İnsanlar travesti hikaye saatlerine kızıyor mu? Her şey “Pee-wee’s Playhouse” cinsiyet, görgü ve normallik tanımlarıyla oynayan gösterişli bir giydirme partisiydi. Bir bölümde Pee-wee bir meyve salatasıyla evlendi (“X’i bu kadar çok seviyorsan neden onunla evlenmiyorsun?” şeklindeki şovun devam eden şakasında bir oyun). Şimdiye kadar Florida’da meyve vermeye karşı bir yasa çıkarılacağı kesindi.
Ancak Çizgi Film Kralı’ndan başka hiçbir yönetici otorite tanımayan Oyun Evi’nde tek kural, kural olmamasıydı. Reubens, Pee-wee olarak seyircisini tuhaf, belirsiz ve kategorize edilemez olanı kabul etmeye zorladı. O olduğunu biliyoruz. Ama biz neyiz?
