Foreks – TEPAV’ın Haziran 2025 Para Siyaseti Kıymetlendirme Notu, enflasyonla gayretin giderek güçleştiğini ortaya koydu. G20’nin en yüksek enflasyon oranlarından birine sahip olan Türkiye’de, iç ve dış belirsizlikler derinleşirken; yapısal ıslahatlar, mali disiplin ve hukukun üstünlüğü enflasyonu kalıcı biçimde düşürmenin temel şartları olarak öne çıkıyor.
TEPAV Para Siyaseti Çalışma Kümesi tarafından hazırlanan Haziran 2025 Para Siyaseti Kıymetlendirme Notu yayımlandı. Notta, Türkiye’nin aylık tüketici enflasyonunun G20 ülkeleri içinde en yüksek oranlardan biri olduğuna dikkat çekilirken sürdürülebilir düşük enflasyon maksadının, artan belirsizlikler ve kalıcı hale gelen riskler nedeniyle giderek zorlaştığı vurgulandı.
Mart ayından bu yana hem iç siyasetteki gelişmelerin hem de ABD’nin global ticaret üzerinde tesirli olan yeni gümrük vergilerinin, Türkiye’nin risk primini yükselttiği söz edilirken İsrail-İran ortasındaki çatışmaların da tesiriyle risk priminin 300 baz puanın üzerinde seyretmeye devam ettiği belirtildi.
Notta, yıl sonu enflasyon amaçlarının sıkça değiştirilmesi, enflasyon beklentilerinin çıpalanamaması, kamunun belirlediği fiyatlara yapılan yüksek oranlı artışlar, yüksek bütçe açığı ve artan toplumsal şikayetler ve global pazarlarda Çin rekabetinin ihracatçı firmalar üzerindeki baskısı mevcut şartlarda enflasyonla çabayı zorlaştıran en önemli ögeler olarak sıralandı.
Ayrıca, Çin’in ABD’ye ihracatta yaşadığı zorluklar nedeniyle öteki pazarlara yönelmesinin, Türkiye üzere ülkeler için yeni bir durum olduğu tabir edilerek bu süreçte Türk ihracatçılarına sağlanabilecek ek takviyelerin gündeme alınması gerektiği de belirtildi.
“Kontrol edilebilir belirsizlikler azaltılmalı”
TEPAV değerlendirmesinde, içeride ve dışarıda belirsizliklerin arttığı bir devirde, denetim edilebilir risklerin azaltılmasının değerine işaret edildi. Bu kapsamda, adil ve süratli işleyen bir yargı sisteminin kurulması ve hukukun üstünlüğünün sağlanmasının ekonomik istikrar için öncelikli olduğu tabir edildi.
Ayrıca, geniş toplumsal kesitlerin dayanağını alacak yeni bir kalkınma stratejisine muhtaçlık olduğu belirtilerek bu stratejinin yapısal ıslahatlarla desteklenmesi gerektiği vurgulandı. Maliye siyasetinin da enflasyonla çabayı destekleyecek biçimde tekrar yapılandırılması, vergi ıslahatı, kayıt dışılıkla aktif çaba ve kamu harcamalarında verimlilik temellerinin benimsenmesi gerektiği kaydedildi.
Politika faizinde temkinli yaklaşım önerisi
Notta, TEPAV Para Siyaseti Çalışma Grubu’nun mevcut kaideler altında temkinli bir para siyaseti yürütülmesinin ve siyaset esnekliğinin korunmasının gerekli olduğu görüşüne yer verildi. Bu çerçevede, siyaset faizinin (repo faizi) yüzde 46 düzeyinde sabit tutulması, faiz indiriminin, haziran enflasyonunun açıklanmasının akabinde yapılacak olan 24 Temmuz PPK toplantısında kıymetlendirilmesi, İsrail-İran tansiyonu üzere dış gelişmelere nazaran gecelik borç verme faizi (yüzde 49) ile repo faizi ortasındaki alanın gerektiğinde sıkılaştırma aracı olarak kullanılması önerildi.
Enflasyonla uğraşta muvaffakiyet için yalnızca para siyasetinin değil, yargı ıslahatı, mali disiplin, kurumsal bağımsızlık ve ihracat takviyelerini de kapsayan bütüncül bir yaklaşımın kaide olduğuna dikkat çekildi.
